Nội dung text 232 - TVTT0000909 - Mầu Nhiệm Đức Kitô.pdf
MẦU NHIỆM ĐỨC KITÔ 2021
22
3 3 CHƯƠNG I: Dẫn Nhập I. Kitô học là gì? Trước hết, cần ghi nhận rằng cho đến thời trung cổ, các khảo luận về Đức Giêsu Kitô Ngôi Lời Nhập thể đã khá hoàn mỹ và đạt tới một trình độ tổng hợp rất cao. Chẳng hạn như phần khảo luận của thánh Tôma Aquinô trong bộ Summa Theologiae (III – Quaestio 1-59). Tuy nhiên, người ta vẫn chưa đặt ra tên gọi Kitô học để gọi những khảo luận này. Năm 1624, Balthasar Meisner (1587-1626), một học giả Tin Lành, cho ra đời tác phẩm mang tựa đề Christologiae Sacrae disputationes (Luận bàn về Thánh khoa Kitô học). Như vậy, ông là người đầu tiên chính thức sử dụng danh từ Kitô học. Như vậy, Kitô học hay Kitô luận trong tiếng Việt được chuyển dịch từ hạn từ Christologia trong tiếng Latinh. Việc phân tích từ nguyên cho thấy rằng Christologia gồm bởi hai từ gốc Hy lạp: Christos và logos. Trong đó, Christos là Đấng Kitô, còn logos có nghĩa là lời nói, khảo luận, tri thức, hay môn học. Vậy, nói cách chung, Kitô học là tri thức, sự tìm hiểu, hay khảo luận về Đức Giêsu Kitô. Theo nghĩa rộng, bất kỳ suy tư hay nghiên cứu nào liên quan đến Đức Giêsu hoặc liên quan đến một khía cạnh riêng biệt trong mầu nhiệm về bản thân và sứ vụ của Ngài dưới bất kỳ quan điểm nào thì đều có thể được gọi là Kitô học. Theo chiều hướng này, người ta có thể nói đến Kitô học từ bên ngoài (người ngoài Kitô giáo nhìn về Đức Giêsu Kitô), Kitô học theo quan điểm triết học, Kitô học Cựu ước, Kitô học Tân ước, Kitô học trong Tin mừng Gioan, Kitô học theo các giáo phụ, Kitô học Kinh Thánh, Kitô học Tín lý, Kitô
4 4 học theo nhãn quan Á Châu, Kitô học theo khuynh hướng nữ quyền... Theo nghĩa chặt, Kitô học chính danh phải là một sự tìm hiểu về thân thế (xét nơi chính bản thân Ngài) và sự nghiệp (việc Ngài thực hiện cho nhân loại và thụ tạo) của Đức Giêsu Kitô và là một sự tìm hiểu trong đức tin. Nói cách khác, Kitô học là một sự tìm hiểu trong ánh sáng đức tin về những gì chính đức tin truyền dạy (Kitô học tín lý) liên quan đến Đức Giêsu Kitô xét nơi chính Ngài và công cuộc cứu độ Ngài thực hiện cho nhân loại. Đây là hai khía cạnh không thể tách rời trong một khảo luận Kitô học đúng nghĩa và đầy đủ. Gerald O’Collins (S.J.) đã mở đầu tác phẩm Kitô học của mình bằng những lời sau: “Trong ánh sáng của niềm tin của việc hành đạo và phượng tự Kitô giáo, cái ngành thần học mệnh danh là Kitô học ấy suy tư một cách có hệ thống về ngôi vị (person), hữu thể (being), và hành động (cứu độ - bản tính thế nào thì hành động thế ấy) của Đức Giêsu người Nazaret”. Những gì Đức Giêsu Kitô có thể mang lại cho chúng ta thì dựa trên cơ sở bản thân Ngài là ai. Một Đức Giêsu Kitô mà chỉ là một con người thuần túy thì cùng lắm Ngài chỉ có thể cứu độ chúng ta từ bên ngoài (cứu độ cách ngoại tại, không đụng chạm đến bên trong tâm hồn chúng ta) xét trong tư cách một vị thầy dạy đường ngay nẻo chính và nêu gương sáng về một đời sống chính trực. Chỉ khi nào Ngài vừa là con người và đồng thời cũng là Con Thiên Chúa và là chính Thiên Chúa, thì khi ấy Ngài mới có thể cứu độ chúng ta từ bên trong, tức là tác sinh ân sủng trong tâm hồn