Tiêu đề 6. 2025-2026 RL LYMPHO.docx ✅

2 hạch bị hoại tử, hình thành các ổ áp xe lớn, hạch trở nên bùng nhùng. Da trên hạch viêm đỏ và có thể dò mủ trong trường hợp nhiễm trùng lan tràn đến da và mô dưới da. Hạch trở lại trạng thái bình thường sau khi điều trị khỏi bệnh. Nếu điều trị không triệt để và tái lại nhiều lần có thể trở thành hạch viêm mạn tính không đặc hiệu. Đại thể: hạch to kích thước 1 - 2cm, mật độ mềm, diện cắt màu đỏ xám, sung huyết, ở giai đoạn hóa mủ diện cắt có thể thấy chất mủ chảy ra màu trắng, vàng hoặc xanh tùy thuộc tác nhân gây viêm (hình 6.1). Hình 6.1. Hạch viêm cấp tính (Nguồn: Lymphadenitis pathology gross) Vi thể: giai đoạn sớm thấy các xoang hạch giãn rộng do tăng lưu lượng bạch huyết đến hạch. Các mạch máu giãn rộng, vỏ bao hạch bị phù, trung tâm mầm tăng sản tạo ra những nang lympho thứ cấp với nhiều hình ảnh phân bào, bạch cầu đoạn trung tính xâm nhập vào tâm mầm và các xoang bạch huyết. Nếu nhiễm trùng nặng, nhu mô hạch hoại tử và tạo thành ổ áp xe chứa nhiều bạch cầu đoạn thoái hóa (hình 6.2). Sau điều trị nhiễm trùng, hạch có thể trở lại cấu trúc bình thường hoặc bị xơ hóa nếu cấu trúc hạch đã bị phá hủy quá nhiều. HE x 100 HE x 400 Hình 6.2. Vi thể hạch viêm cấp tính (Nguồn: Lymphadenitis pathology outlines)
3 2.2. Hạch viêm mạn tính Hạch viêm mạn tính xuất hiện sau một hạch viêm cấp tính không được điều trị triệt để hoặc viêm tái diễn nhiều lần. Hạch thường sưng to nhưng không đau, hay gặp nhất là ở vùng bẹn, dưới hàm, vùng gáy…Hạch có thể tồn tại nhiều tháng hoặc nhiều năm sau đó có thể bị xơ hoá và teo lại. Đại thể: hạch có kích thước 1 - 1,5cm, thường nhỏ hơn hạch viêm cấp và viêm mủ, mật độ chắc, diện cắt đặc dai. Vi thể: khác với hạch viêm cấp, hạch viêm mạn tính không thấy sự hiện diện của bạch cầu đoạn trung tính trong hạch. Trong vùng vỏ hạch, các tâm mầm của các nang lympho thứ phát có kích thước khác nhau. Vùng cận vỏ quá sản nhiều lympho bào nhỏ, giữa chúng là các mô bào. Tiểu tĩnh mạch cũng tăng sinh, các tế bào nội mô phồng lên (hình 6.3). Hình 6.3. Vi thể hạch viêm mạn tính (HE x 200) (Nguồn: Lymphadenitis pathology outlines) 2.3. Hạch viêm đặc hiệu 2.3.1. Hạch viêm do lao Hạch viêm do lao hay còn gọi lao hạch là bệnh thường gặp ở Việt Nam nhưng ít gặp ở các nước phát triển. Lao hạch thường gặp ở các hạch vùng cổ, nách. Hạch to dần lên, không đau, có thể dò mủ ra ngoài ở giai đoạn muộn. Thường xuất hiện nhiều hạch cùng một vị trí hay còn gọi là hạch chùm. Đại thể: hạch có kích thước từ 1 - 2cm hoặc hơn, mật độ cứng hoặc mềm, diện cắt có khi thấy chất hoại tử dạng bã đậu (hình 6.4A).