Tiêu đề Bài 10 Chất dẻo và vật liệu composite.pdf ✅

1 BÀI 10: CHẤT DẺO VÀ VẬT LIỆU COMPOSITE A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT 1. CHẤT DẺO - Chất dẻo là vật liệu polymer có tính dẻo. - Chất dẻo bao gồm polymer là thành phần chính, chất hóa dẻo và chất độn. - Một số chất dẻo thường gặp: Chất dẻo Ứng dụng PTHH PE Polyethylene (PE) là chất dẻo mềm, được dùng chủ yếu để chế tạo chai đựng đồ uống, túi nhựa. n CH2 CH2 CH2 CH2 n t o , P, xt PP Polypropylene (PP) được sản xuất từ propylene. Polymer này được dùng nhiểu trong sản xuất bao bì, hộp đựng thực phẩm. PVC Poly (vinyl chloride) (PVC) là chất dẻo có tính cách điện tốt, bền với acid, dùng phổ biến để sản xuất vật liệu cách điện, ống dẫn thoát nước, áo mưa. n CH2 CH Cl CH2 CH Cl n t o , P, xt PS Polystyrene (PS) thường được dùng để sản xuất vỏ của các dụng cụ điện tử như tivi, tủ lạnh, điểu hoà. CH2 CH C6H5 n n CH2 CH C6H5 t o , P, xt PPF Poly(phenol formaldehyde) chủ yếu dùng để sản xuất bột ép, chất kết dính trong cao su, .... PMMA Poly(methyl methacrylate) là chất dẻo trong suốt, được sử dụng để sản xuất thuỷ tinh hữu cơ n t o , P, xt CH2 C CH3 COOCH3 CH2 C CH3 COOCH3 n 2. VẬT LIỆU COMPOSITE - Vật liệu composite là vật liệu tổ hợp từ ít nhất hai vật liệu khác nhau, tạo nên vật liệu mới có tính chất vượt trội so với vật liệu thành phẩn. - Hai thành phần cơ bản của vật liệu composite bao gồm vật liệu nến và vật liệu cốt. - Vật liệu composite được sử dụng rộng rãi trong đời sống và trong các ngành công nghiệp. 3. SỬ DỤNG CHẤT DẺO VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG - Lạm dụng chất dẻo trong đời sống và sản xuất gây ra nhiều tác hại đối với môi trường sống.
2 - Các biện pháp hạn chế sử dụng chất dẻo gôm: tiết giảm, tái sử dụng và tái chế. - Sử dụng polymer phân huỷ sinh học là một biện pháp tốt để bảo vệ môi trường. B. BÀI TẬP VẬN DỤNG CÂU HỎI BÀI HỌC Câu 1. [CTST - SGK] Hệ thống ống dẫn và thoát nước sinh hoạt chủ yếu làm từ chất dẻo PVC (Hình 10.1). Hãy cho biết ưu điểm và nhược điểm của vật liệu này. Hướng dẫn giải Ưu điểm: + nhẹ, dễ dàng vận chuyển và lắp đặt + chống ăn mòn và không bị ảnh hưởng bởi môi trường nước mặn + độ bền và tuổi thọ dài, không bị ảnh hưởng bởi tác động của vi khuẩn, nấm mốc hay côn trùng Nhược điểm: + Dễ bị biến dạng khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng trong thời gian dài. + Ống không chịu được áp lực và nhiệt độ cao. Câu 2. [CTST - SGK] Viết phản ứng điều chế PE, PP, PVC từ các monomer tương ứng. Hướng dẫn giải Câu 2. [CTST - SGK] Nêu ưu điểm của vật liệu composite so với các polymer ban đầu. Hướng dẫn giải So với các polymer ban đầu, vật liệu composite có nhiều ưu điểm như: nhẹ hơn, cách nhiệt và cách điện tốt, độ bền cao hơn.... Câu 3. [CTST - SGK] Nêu các vật dụng bằng chất dẻo thường được sử dụng hằng ngày mà có thể tái chế. Hướng dẫn giải
3 Các vật dụng bằng chất dẻo thường được sử dụng hằng ngày mà có thể tái chế: hộp nhựa đựng thực phẩm; chai nhựa; cốc dùng một lần,... Câu 4. [CTST - SGK] Để hạn chế sử dụng túi nylon làm bằng chất dẻo, em có thể dùng biện pháp nào? Hướng dẫn giải Sử dụng một số loại túi đựng hằng ngày thay thế túi nylon hiện đang có trên thị trường như: túi giấy, túi vải,... Dùng các loại hộp để đựng thực phẩm khi đi chợ. Câu 5. [CTST - SGK] Thuật ngữ 3R bao gồm Reduce (tiết giảm), Reused (tái sử dụng) và Recycle (tái chế) nhằm hạn chế rác thải (trong đó chủ yếu là vật liệu polymer) đã xuất hiện và thực hiện từ lâu trên thế giới. Những năm gần đây, ở Việt Nam khẩu hiệu này cũng đã được tuyên truyền và áp dụng. Tuy nhiên, khâu tái chế rác vẫn còn rất hạn chế. Hãy nêu những hạn chế trong quá trình tái chế rác thải ở địa phương em. Hướng dẫn giải Hạn chế: + Nhận thức của người dân về tái chế rác chưa cao, phân loại rác thải tại nguồn chưa được thực hiện + Hệ thống thu gom rác chưa toàn diện. + Cơ sở xử lí, tái chế tác có công suất thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu thu gom rác.  CÂU HỎI CUỐI BÀI Câu 1. [CTST – SGK] Hãy nêu một số biện pháp tránh lạm dụng chất dẻo trong cuộc sống thường ngày. Hướng dẫn giải Hạn chế sử dụng túi nylon nếu không cần thiết, sử dụng bình thủy tinh đựng nước thay chai nhựa, bỏ rác đúng nơi quy định. Tái chế rác thải nhựa thành đồ chơi, đồ trang trí, đồ dùng học tập hay các dụng cụ trong gia đình. Câu 2. [CTST - SGK] Các polymer thiên nhiên như tinh bột, cellulose có khả năng phân huỷ sinh học rất tốt. Hơn nữa, chúng được xem là các vật liệu xanh, có thể tái tạo. Hãy tìm hiểu và liệt kê một số vật dụng được làm từ loại polymer này. Hướng dẫn giải Các vật dụng được làm từ polymer thiên nhiên: túi sinh học làm từ tinh bột ngô, chai nước làm từ agar, chỉ khâu sinh học, đĩa ăn một lần làm từ cellulose,... Câu 3. [CTST – SGK] Trong công nghiệp, PVC dùng làm chất dẻo được sản xuất từ ethylene với hiệu suất giả định cho từng bước theo sơ đồ sau: 85% 68% 79% C H C H Cl CH =CHCl PVC 2 4 2 4 2 2    Cần bao nhiêu tấn ethylene để sản xuất 1 tấn PVC theo sơ đồ và hiệu suất trên? Hướng dẫn giải Hiệu suất của cả quá trình: H% 85% 68% 79% 45,662%     Sơ đồ:
4 Mol: n 1 gam: 28n 62,5n tấn: ? 1 Khối lượng ethylene cần dùng để sản xuất 1 tấn PVC: 1 28n 100% 0,981 62,5n 45,662%    (tấn) CÂU HỎI SÁCH BÀI TẬP Câu 1. [CTST – SBT] Chất dẻo nào sau đây có khả năng phân hủy sinh học tốt? A. PVC B. Cao su. C. Poly(lactic acid). D. PS Hướng dẫn giải Poly(lactic acid) có khả năng phân hủy sinh học tốt. Câu 2. [CTST – SBT] Thành phần của chất dẻo chứa A. polymer. B. chất hóa dẻo. C. các chất phụ gia khác. D. polymer, chất hóa dẻo và các chất phụ gia khác. Hướng dẫn giải Thành phần của chất dẻo chứa polymer, chất hóa dẻo và các chất phụ gia khác. Câu 3. [CTST – SBT] Nêu ưu điểm của vật liệu composite so với các polymer thuần túy. Hướng dẫn giải So với các polymer ban đầu, vật liệu composite có nhiều ưu điểm như: nhẹ hơn, cách nhiệt và cách điện tốt, độ bền cao hơn.... Câu 4. [ CTST – SBT] Polymer phân hủy sinh học thường chứa những loại liên kết nào trong mạch chính của polymer? Cho ví dụ minh họa. Hướng dẫn giải Polymer phân hủy sinh học thường chứa các liên kết ester, peptide (amide) hoặc ether trong đoạn mạch chính của polymer.