Tiêu đề ĐỀ-CƯƠNG-ÔN-TẬP-HỌC-PHẦN-TTHCM-KC(1).docx ✅

ÔN TẬP HỌC PHẦN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH (Dành cho sinh viên không chuyên ngành LLCT thuộc Đại học Huế) Câu 1: Phân tích khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI (2011) của Đảng Cộng sản Việt Nam. - Khái niệm: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam nêu khái niệm: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”. - Phân tích: * Thứ nhất, về cấu trúc: Khái niệm nêu rõ “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản cách mạng Việt Nam”. Như vậy, tư tưởng Hồ Chí Minh tập trung bàn đến các vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, bao gồm: xác định con đường của cách mạng Việt Nam; mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng; lực lượng tiến hành; phương pháp tiến hành và giai cấp lãnh đạo cách mạng. Nhận thức như vậy để khi nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh cần tránh những khuynh hướng sai lệch và xuyên tạc cho rằng: Một là, không có tư tưởng Hồ Chí Minh: cho rằng không có hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh mà chỉ một vài phát biểu ngắn gọn của Người. Hai là, cái gì cũng quy về tư tưởng Hồ Chí Minh mà không hiểu tư tưởng của Người chỉ gắn với những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, như vậy vô tình hạ thấp chứ không phải đề cao tư tưởng Hồ Chí Minh. Ví dụ: tư tưởng Hồ Chí Minh về phòng cháy chữa cháy… * Thứ hai, về nguồn gốc: Đảng ta đã chỉ rõ ba nguồn gốc lý luận hình thành nên tư tưởng Hồ Chí Minh. Bao gồm: Chủ nghĩa Mác – Lênin, các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc và tinh hoa văn hóa của nhân loại. Đặc biệt, chủ nghĩa Mác - Lênin có vai trò quyết định nhất tới việc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh bởi đã trang bị cho Người thế giới quan và phương pháp luận Mác xít. Hồ Chí Minh nhận thấy chủ nghĩa Mác - Lênin chủ yếu vẫn được hình thành trên nền tảng triết lý phương Tây, mang dấu ấn đấu tranh giai cấp ở phương Tây. Để hoàn thiện, Người
đã bổ sung chủ nghĩa Mác - Lênin bằng dân tộc học phương Đông, bởi phương Tây chưa phải là toàn thế giới. Ví như, Thứ nhất, xác định mâu thuẫn cơ bản nhất trong xã hội. Thứ hai, mục đích của cách mạng. Thứ ba, quan điểm về Đảng và xây dựng Đảng * Thứ ba, về nội dung: Theo quan điểm của Đảng được trình bày tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, tư tưởng Hồ Chí Minh gồm 9 nội dung cơ bản: Một là, tư tưởng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Hai là, tư tưởng về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Ba là, tư tưởng về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng nhà nước thực sự của dân, do dân, vì dân. Bốn là, tư tưởng về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Năm là, tư tưởng về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau. Sáu là, tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Bảy là, tư tưởng về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân. Tám là, tư tưởng về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Chín là, tư tưởng về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. (Những nội dung này sẽ được làm rõ trong những bài tiếp theo) * Thứ tư, về giá trị: Là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”. Đảng ta đã chỉ rõ: Cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và là kim chỉ nam cho hành động của Đảng, đã đem lại thắng lợi cho công cuộc đổi mới ở nước ta, sẽ tiếp tục dẫn dắt chúng ta trên con đường xây dựng nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” và trong giai đoạn hiện nay là soi đường cho Đảng và nhân dân ta trên con đường thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Câu 2: Phân tích vai trò chủ nghĩa Mác- Lênin đối với sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh. Chủ nghĩa Mác - Lênin là bộ phận tinh túy nhất của văn hóa nhân loại, là đỉnh cao của tư tưởng loài người, là hệ tư tưởng của giai cấp công nhân, giai cấp tiến tiến nhất. Nó là học thuyết tổng kết quá khứ, giải thích và cải tạo hiện tại, chuẩn bị hướng dẫn tương lai. Hồ Chí Minh nhận thức rằng: chủ nghĩa Mác - Lênin không chỉ là “chiếc cẩm nang thần kỳ”, là “kim chỉ nam” mà còn là mặt trời soi sáng cho chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Chủ nghĩa Mác - Lênin là nguồn gốc lý luận, quyết định bước phát triển mới về chất của tư tưởng Hồ Chí Minh vì: + Chủ nghĩa Mác - Lênin đem lại cho Người phương pháp đúng đắn để tiếp cận văn hóa dân tộc, truyền thống cha ông cũng như tinh hoa, trí tuệ nhân loại. Nhờ có thế giới quan và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, Nguyễn Ái Quốc mới có thể tiếp cận, chuyển hoá được những nhân tố tích cực, tiến bộ của truyền thống dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại để tạo nên hệ tư tưởng của mình. + Nhận thấy được quy luật tất yếu của nhân loại dù sớm hay muộn các dân tộc trên thế giới sẽ đi đến chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. + Chính nhờ ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, Hồ Chí Minh đã tổng kết kinh nghiệm cách mạng thế giới và thực tiễn đấu tranh giải phóng dân tộc để tìm ra con đường cứu nước đúng đắn, chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối cứu nước của cách mạng Việt Nam. + Từ thế giới quan và phương pháp luận Mácxít, Hồ Chí Minh đã nhìn thấy con đường dân tộc Việt Nam phải đi và đích phải đến. Đó là con đường cách mạng vô sản và đích của nó là chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, là cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Đối với Hồ Chí Minh, chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa yêu nước không đối lập mà gắn bó mật thiết với nhau.. Nhờ có chủ nghĩa Mác - Lênin mà Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh chuyển từ lập trường yêu nước sang lập trường giai công nhân, từ người yêu nước trở thành người cộng sản. Hồ Chí Minh đã tiếp cận, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin theo phương cách riêng của mình, cụ thể là: + Khi tiếp thu, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, Người đã không rơi vào sao chép, giáo điều, rập khuôn mà biết tiếp thu có chọn lọc và vận dụng sáng tạo những nguyên lý đó phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam. + Hồ Chí Minh đã nắm vững cái cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin, đó là phương pháp biện chứng duy vật cốt để tìm kim chỉ nam cho sự nghiệp cứu nước giải phóng dân tộc và để giải quyết các vấn đề thực tiễn của cách mạng Việt Nam. + Nguyễn Ái Quốc tiếp thu lý luận Mác - Lênin theo phương pháp nhận thức mác-xít, đồng thời theo lối “đắc ý vong ngôn” của phương Đông, nhằm nắm lấy cái tinh thần, bản chất chứ không bị trói buộc vào ngôn từ, tự tìm ra những chủ trương, giải pháp, đối sách phù hợp với những hoàn cảnh cụ thể của cách mạng Việt Nam chứ không đi tìm những kết luận có sẵn trong kinh điển.
Trong quá trình hoạt động cách mạng, những tác phẩm, bài viết của Hồ Chí Minh phản ánh bản chất cách mạng tư tưởng của Người theo thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin. Người luôn khẳng định rằng: “chủ nghĩa Mác - Lênin là chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, khoa học nhất, cách mạng nhất”. Và, như vậy có thể nhận thấy rằng Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng của giai cấp vô sản, có tính cách mạng, khoa học, rất sâu sắc và triệt để. Câu 3: Hãy nêu những luận điểm cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc. Luận điểm nào thể hiện rõ nhất sáng tạo lý luận của Người. Vì sao?. a) Các luận điểm cơ bản của Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc - Cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con đường cách mạng vô sản - Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo - Cách mạng giải phóng dân tộc phải dựa vào lực lượng đại đoàn kết toàn dân, lấy liên minh công - nông làm nền tảng - Cách mạng giải phóng dân tộc cần chủ động, sáng tạo, có khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc - Cách mạng giải phóng dân tộc phải được tiến hành bằng phương pháp bạo lực cách mạng b) Luận điểm sáng tạo: Cách mạng giải phóng dân tộc cần chủ động, sáng tạo, có khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc. - Cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động, sáng tạo + Do Quốc tế cộng sản chưa đánh giá hết tiềm lực và khả năng to lớn của cách mạng thuộc địa nên Quốc tế cộng sản đã xem nhẹ vai trò của cách mạng thuộc địa, coi cách mạng thuộc địa là “hậu bị quân”, phụ thuộc vào cách mạng vô sản ở chính quốc. + Theo Hồ Chí Minh, giữa cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có mối quan hệ mật thiết với nhau, tác động qua lại lẫn nhau trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc. Đó là mối quan hệ bình đẳng, ngang nhau chứ không phải là quan hệ phụ thuộc, quan hệ chính - phụ. Từ năm