Tiêu đề ĐỀ SỐ 15_HSG SỬ 9 TỈNH NINH BÌNH.docx ✅

HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Đáp án Điể m Câu 1 (3.5 điểm) Trình bày khái quát các giai đoạn phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và sự tan rã của hệ thống thuộc địa từ năm 1945 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX. a) Giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX: 0,25 - Khởi đầu nhân dân các nước Đông Nam Á đã lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân (như In-đô-nê-xi-a, Việt Nam, Lào), thành lập chính quyền cách mạng, tuyên bố độc lập trong năm 1945. 0,5 - Phong trào đã lan nhanh sang Nam Á và Bắc Phi, nhiều nước đã giành được độc lập như: Ấn Độ, Ai Cập, An-giê-ri… 0,25 - Năm 1960 được gọi là “năm châu Phi” vì có 17 nước tuyên bố độc lập. 0,25 - Ở Mĩ La-tinh: Ngày 1-1-1959, cách mạng Cu Ba giành thắng lợi, chế độ độc tài thân Mĩ bị lật đổ… 0,25 => Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc - thực dân về cơ bản đã bị sụp đổ. 0,25 b) Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX: 0,25 - Tiêu biểu là phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân các nước Ăng-gô-la, Mô-dăm-bích và Ghi-nê-Bít-xao nhằm lật đổ ách thống trị của Bồ Đào Nha. Chính quyền mới của Bồ Đào Nha đã tuyên bố trao trả độc lập cho ba nước này. 0,25 - Sự tan rã các thuộc địa của Bồ Đào Nha là một thắng lợi quan trọng của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi. 0,25 c) Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX: 0,25 - Chủ nghĩa thực dân chỉ còn tồn tại dưới hình thức cuối cùng là chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai), tập trung ở ba nước miền Nam châu Phi là Rô-đê-di-a, Tây Nam Phi và cộng hòa Nam Phi… 0,25 - Nhân dân ba nước đã đứng lên đấu tranh, cuối cùng chính quyền thực dân da trắng đã phải tuyên bố xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai) sau hơn ba thế kỉ tồn tại. 0,25 => Như vậy hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc đã bị sụp đổ hoàn toàn. 0,25 Câu 2 (3.5 điểm) Nêu các xu thế phát triển của thế giới sau khi “Chiến tranh lạnh” chấm dứt? Trong quá trình hội nhập với thế giới hiện nay, Việt Nam đang đứng trước những thời cơ và thách thức nào? a) Các xu thế phát triển của thế giới sau khi “chiến tranh lạnh” chấm dứt: - Xu thế hòa hoãn và hòa dịu trong quan hệ quốc tế. 0,5 - Trật tự hai cực I-an-ta tan rã và thế giới đang tiến tới xác lập một 0,5
trật tự thế giới mới đa cực, nhiều trung tâm. - Dưới tác động to lớn của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật, hầu hết các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy kinh tế làm trọng điểm. 0,5 - Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, ở nhiều khu vực lại xảy ra những vụ xung đột quân sự hoặc nội chiến. 0,5 - Xu thế chung của thế giới ngày nay là hòa bình ổn định và hợp tác phát triển kinh tế. Đây vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với các dân tộc … 0,5 b) Nước ta đứng trước thời cơ và thách thức: - Thời cơ: Việt Nam có điều kiện thuận lợi để mở rộng tăng cường sự hợp tác quốc tế, tiếp thu những thành tựu khoa học - công nghệ, nhằm xây dựng và phát triển đất nước, nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế. 0,5 - Thách thức: + Sức cạnh tranh yếu, chất lượng nguồn nhân lực chưa cao. Hội nhập, hợp tác quốc tế nhưng phải đảm bảo được độc lập tự do, bản sắc văn hóa dân tộc và lợi ích dân tộc trước nguy cơ diễn biến hòa bình và các hình thức bóc lột mới. + Đòi hỏi Đảng và chính phủ ta phải vững mạnh, năng động và linh hoạt để nắm bắt kịp thời với những biến động của tình hình thế giới. Có đường lối phát triển đất nước đúng đắn, biết nắm bắt thời cơ thuận lợi tạo ra một sức mạnh tổng hợp của quốc gia, có khả năng cạnh tranh về kinh tế trong bối cảnh thế giới là một thị trường, nếu không sẽ bị tụt hậu và lệ thuộc. 0,25 0,25 Câu 3 (3.0 điểm) Phong trào dân tộc, dân chủ công khai ở nước ta từ năm 1919 đến năm 1925 diễn ra như thế nào? Qua đó, em có nhận xét gì về phong trào dân tộc, dân chủ công khai ở nước ta trong giai đoạn này. a) Phong trào dân tộc, dân chủ công khai (1919-1925): Phong trào dân tộc dân chủ ở nước ta đang trên đà phát triển mạnh mẽ, thu hút nhiều tầng lớp nhân dân tham gia với nhiều hình thức phong phú và sôi nổi. 0,25 - Giai cấp tư sản dân tộc: + Phát động phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa (1919), chống độc quyền cảng Sài Gòn và độc quyền xuất cảng lúa gạo Nam Kì … (1923). 0,25 + Tại Nam Kì, một số tư sản và địa chủ lớn đã dùng báo chí để bênh vực quyền lợi cho mình, thành lập được Đảng Lập hiến để tập hợp lực lượng, đưa ra các khẩu hiệu…nhằm gây áp lực với Pháp, nhưng lại sẵn sàng thỏa hiệp với Pháp khi chúng ban phát cho một số quyền lợi. 0,5 - Các tầng lớp tiểu tư sản trí thức: + Được tập hợp trong những tổ chức chính trị như Việt Nam Nghĩa đoàn, Hội Phục Việt… 0,25 + Tiến hành nhiều hình thức đấu tranh như: xuất bản những tờ báo tiến bộ, lập ra những nhà xuất bản tiến bộ, tiếng bom của Phạm 0,5