Nội dung text CĐQTNHVADVAU - VH ẨM THỰC.pdf
3 LỜI GIỚI THIỆU Ẩm thực là tiếng dùng khái quát nói về ăn và uống. Văn hóa ẩm thực bao gồm cả cách chế biến, bày biện và thưởng thức từng món ăn, thức uống, từ đơn giản, đạm bạc đến cầu kỳ, mỹ vị. Chung nhất là vậy, song khi nói đến văn hóa ẩm thực ở một đất nước hay một vùng miền nào đó thì phải nói đến đặ c điểm tình hình sau đó mới có thể nêu được bản sắc văn hóa của từng dân tộc hay từng vùng miền cụ thể. Văn hóa ẩm thực là văn hóa phi vật thể, việc nhấn mạnh những nét tinh tế về phong cách và thẩm mỹ là điều không thể không quan tâm, nhưng khi đề cập đến món ăn mà không giới thiệu đặc điểm của nguyên liệu, và nói qua ít nhiều cách chế biến. Ăn uống đó là một nhu cầu không thể thiếu được trong cuộc sống của tất cả mọi người, từ xưa khi các công cụ để sản xuất ra lương thực thực phẩm chưa ra đời thì con người đã săn bắn hái lượm để phục vụ nhu cầu sinh sống và để tồn tại. Dần dần khi xã hội phát triển thì nhu cầu ăn của con người cũng phát triển theo và đến ngày này ăn uống không chỉ đơn thuần là nhu cầu ăn uống của con người nữa mà nó còn là thể hiện tính thẩm mỹ trong từng món ăn. Hiện nay trong những món ăn còn thể hiện được đẳng cấp và địa vị trong xã hội. Văn hóa đó không chỉ thể hiện ở các lĩnh vực như âm nhạc, hội họa điêu khắc mà nó thể hiện ngay trong ẩm thực. Giáo trình “Văn hóa ẩm thực” ra đời nhằm cung cấp cho người học một số kiến thức cơ bản nhất, phổ biến nhất về văn hóa ẩm thực Việt Nam cũng như các nền văn hóa ẩm thực quan trọng đối với du lịch Việt Nam như văn hóa ẩm thực Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước Đông Nam Á, các nước khu vực Tây Á, Pháp, Anh, Mỹ, Nga. Nghiên cứu giáo trình này, người học có thể bổ sung hoàn thiện thêm kiến thức về tôn giáo trên thế giới, một số quan niệm tôn giáo về ẩm thực và một số hình thức ẩm thực tôn giáo. Lần đầu tiên giáo trình này được biên soạn, chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Chúng tôi trân trọng cảm ơn và mong muốn tiếp tục nhận được sự đóng góp nhiều hơn nữa của các bạn đọc gần xa để giáo trình này được chỉnh sửa, bổ sung ngày càng hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn ! TPHCM, ngày 10 tháng 8 năm 2021 Tham gia biên soạn Trần Thị Mỹ Thuỳ
4 MỤC LỤC CHƯƠNG 1.................................................................................................................. 9 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÁC NỀN VĂN HÓA, VĂN HÓA ẨM THỰC LỚN TRÊN THẾGIỚI .......................................................................................................... 9 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÁC NỀN VĂN HOÁ LỚN TRÊN THẾ GIỚI .......... 9 1.1. Một số khái niệm chính........................................................................................ 9 1.1.1. Khái niệm văn hoá............................................................................................. 9 1.1.2. Bản sắc văn hoá............................................................................................... 10 1.1.3. Giao thoa văn hoá............................................................................................ 10 1.2. Các Nền Văn Hoá Lớn Trên Thế Giới............................................................... 10 1.2.1. Văn hoá phương Đông .................................................................................... 11 1.2.2. Văn hoá phương Tây ....................................................................................... 11 2. KHÁI QUÁT VỀ VĂN HOÁ ẨM THỰC............................................................. 12 2.1. Các nền văn hoá ẩm thực lớn trên thế giới .......................................................... 12 2.1.1. Sự hình thành văn hoá ẩm thực .......................................................................... 12 2.1.2Khái niệm văn hoá ẩm thực ............................................................................... 13 2.1.4Cá c nền ẩm thực lớn trên thế giới....................................................................... 17 2.1.4.1 Khái quát chung nền ẩm thực Châu Á ......................................................... 17 2.1.4.2 Khái quát chung nền ẩm thực khu vực Âu -Mỹ ........................................... 18 2.2 Các yếu tố ảnh hưởng tới văn hoá ẩm thực........................................................ 20 2.2.1Vị trí địa lý......................................................................................................... 20 2.2.2Đia hình.............................................................................................................. 21 2.2.3Khí hậu............................................................................................................... 21 2.2.4Văn hoá .............................................................................................................. 22 2.2.5Lich sử chı́nh tri ̣................................................................................................ 23 2.2.6Kinh tế................................................................................................................ 23 2.2.7Tôn giáo, tín ngưỡng.......................................................................................... 24 2.2.8Hoat ̣đông du lịch............................................................................................... 24 3. VAI TRÒ CỦ A VĂN HÓ A ẨM THỰC TRONG HOAT ĐÔNG DU LICH ........ 25 3.1. Xu hướ ng hội nhập ẩm thực Á - Âu ................................................................... 25 3.2. Vai trò của văn hoá ẩm thực từ các góc độ khác nhau: ......................................... 26 CHƯƠNG 2 VĂN HOÁ ẨM THỰC VIỆT NAM.................................................... 28 1. KHÁI QUÁT VỀ VIỆT NAM........................................................................... 28 1.1. Điều kiện tự nhiên.............................................................................................. 28 1.1.1. Vị trí địa lý ...................................................................................................... 28 1.1.2. Địa hình........................................................................................................... 29 1.1.3. Khí hậu ............................................................................................................ 29 1.2. Điều kiện xã hội................................................................................................. 29 1.2.1. Lịch sử văn hoá ............................................................................................... 29 1.2.2. Kinh tế............................................................................................................. 29 1.2.3. Tôn giáo, tín ngưỡng ....................................................................................... 29 2. VĂN HOÁ ẨM THỰC VIỆT NAM ................................................................. 30