Tiêu đề Chương 3 - Chủ đề 3 - Từ thông. Hiện tượng cảm ứng điện từ - GV.docx ✅

+ Đóng khóa K rồi di chuyển con chạy trên biến trở sang trái hoặc sang phải. Quan sát kim điện kế. * Kết quả TN: + Khi đóng hoặc ngắt khóa K, ta thấy kim điện kế bị lệch, điều này chứng tỏ đã có dòng điện qua cuộn dây. Ngoài ra chiều lệch của kim điện kế trong hai trường hợp là ngược nhau, cho thấy hai dòng điện ngược chiều nhau. Hiện tượng chỉ xảy ra ngay khi đóng hoặc ngắt khóa K + Khi di chuyển con chạy trên biến trở sang trái hoặc sang phải, ta thấy kim điện kế bị lệch, điều này chứng tỏ đã có dòng điện qua cuộn dây. Ngoài ra chiều lệch của kim điện kế trong hai trường hợp là ngược nhau, cho thấy hai dòng điện ngược chiều nhau. Hiện tượng chỉ xảy ra trong quá trình di chuyển con chạy, khi con chạy đã đứng yên thì không còn dòng điện cảm ứng nữa. * Nhận xét: Việc đóng hoặc ngắt khóa K hay điều chỉnh biến trở sang trái hoặc sang phải làm thay đổi cường độ dòng điện qua nam châm điện → thay đổi độ lớn cảm ứng từ B qua cuộn dây → từ đó thay đổi từ thông  (tăng lên hoặc giảm xuống) qua cuộn dây. Chỉ khi từ thông  thay đổi thì trong cuộn dây mới xuất hiện dòng điện cảm ứng. Khi từ thông tăng hoặc giảm thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây là ngược chiều nhau. 2.2. Kết luận  Khi một trong các đại lượng B, S hoặc  thay đổi thì từ thông  biến thiên.  Khi từ thông qua cuộn dây dẫn kín biến thiên thì trong cuộn dây dẫn đó xuất hiện một dòng điện gọi là dòng điện cảm ứng. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.  Hiện tượng này chỉ tồn tại trong khoảng thời gian từ thông qua cuộn dây dẫn kín biến thiên. 3. Chiều dòng điện cảm ứng. Định luật Lenz: Theo định luật Lenz: “Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong mạch kín có chiều sao cho từ trường do nó sính ra có tác dụng chống lại sự biến thiên của từ thông qua mạch kín đó.” 4. Suất điện động cảm ứng. Định luật Faraday  Định luật Faraday về cảm ứng điện từ: Độ lớn của suất điện động cảm ứng trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch  Xét trong khoảng thời gian t đủ nhỏ, từ thông qua mạch kín biến thiên một lượng  thì t  là tốc độ biến thiên của từ thông. Vì vậy, biểu thức định luật Faraday được viết: tkec     Trong hệ SI, hệ số tỉ lệ .1k Kết hơp với định luật Lenz ta có biểu thức xác định suất điện động cảm ứng tec    Nếu trường hợp mạch điện là cuộn dây có N vòng dây,  là từ thông qua diện tích giới hạn bởi một vòng dây tNec     Suất điện động cảm ứng trong một đoạn dây dẫn chuyển động:  Khi một đoạn dây dẫn lMN chuyển động với vận tốc v cắt các đường sức từ (có cảm ứng từ B ) thì trong đoạn dây đó xuất hiện suất điện động cảm ứng tec   