Nội dung text [toanthaycu.com]_Chương 3_Bài 3&4_Tam thức bậc hai và bpt bậc hai 1 ẩn_Toán 10_CD_Đề bài 1.pdf
BÀI GIẢNG TOÁN 10 – CD – FORM 2025 WEB: Toanthaycu.com Bản word đề và lời giải chi tiết vui lòng liên hệ zalo: 0834332133 1 BÀI 3. DẤU CỦA TAM THỨC BẬC HAI.....................................................................................2 A. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM........................................................................................2 B. BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA..............................................................................................2 BÀI 4. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN......................................................................4 A. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM........................................................................................4 B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA.....................................................................................5 C. PHÂN LOẠI VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP...............................................................6 Dạng 1. Xét dấu của tam thức bậc..............................................................................................6 1. Phương pháp ....................................................................................................................................6 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................6 Dạng 2. Giải bất phương trình bậc hai 1 ẩn................................................................................7 1. Phương pháp ....................................................................................................................................7 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................7 Dạng 3. Ứng dụng về dấu của tam thức bậc hai để giải bất phương trình tích.............................7 1. Phương pháp ....................................................................................................................................7 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................7 Dạng 4. Ứng dụng về dấu của tam thức bậc hai để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu..................8 1. Phương pháp ....................................................................................................................................8 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................8 Dạng 5. Ứng dụng về dấu của tam thức bậc hai để tìm tập xác định của hàm số..........................8 1. Phương pháp ....................................................................................................................................8 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................8 Dạng 6. Tìm điều kiện của tham số để phương trình bậc hai Vô nghiệm – Có nghiệm – Có hai nghiệm phân biệt.......................................................................................................................8 1. Phương pháp ....................................................................................................................................8 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................9 Dạng 7. Tìm điều kiện của tham số để phương trình bậc hai có nghiệm thỏa mãn điều kiện cho trước.........................................................................................................................................9 1. Phương pháp ....................................................................................................................................9 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ............................................................................................................9 Dạng 8. Tìm điều kiện của tham số để bất phương trình vô nghiệm – có nghiệm – nghiệm đúng .9 1. Phương pháp ....................................................................................................................................9 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ..........................................................................................................10 Dạng 9. Hệ bất phương trình bậc hai .......................................................................................10 1. Phương pháp ..................................................................................................................................10 2. Các ví dụ rèn luyện kĩ năng ..........................................................................................................10 Dạng 10: Toán thực tế .............................................................................................................10 D. TRẮC NGHIỆM 4 PHƯƠNG ÁN .......................................................................................11 E. TRẮC NGHIỆM ĐÚNG SAI...............................................................................................19 F. TRẢ LỜI NGẮN.................................................................................................................26
BÀI GIẢNG TOÁN 10 – CD – FORM 2025 WEB: Toanthaycu.com Bản word đề và lời giải chi tiết vui lòng liên hệ zalo: 0834332133 2 BÀI 3. DẤU CỦA TAM THỨC BẬC HAI A. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM Đa thức bậc hai 2 f x ax bx c a ( ) ( 0) còn gọi là tam thúc bậc hai. Sau đây, ta sẽ làm quen với việc xét dấu của tam thức bậc hai. I. DẤU CỦA TAM THỨC BẬC HAI Xét tam thức bậc hai 2 f x ax bx c a ( ) ( 0) . Ta đã biết: - 2 ax bx c 0 ứng vơ̂i phần parabol 2 y ax bx c nằm phía trên trục hoành. - 2 ax bx c 0 ứng với phần parabol 2 y ax bx c nằm phía dưới trục hoành. Như vậy, ta có thể nhận ra dấu của tam thức bậc hai 2 f x ax bx c ( ) là “+” (hoặc “-") thông qua việc nhận ra phần parabol 2 y ax bx c nằm phía trên (hoặc phía dưới) trục hoành. Định lý tam thức bậc hai: Nếu 0 thì f x( ) cùng dấu vối hệ số a với mọi x . Nếu 0 thì f x( ) cùng dấu với hệ số a vối mọi \ 2 b x a . Nếu 0 thì f x( ) cùng dấu với hệ số a vối mọi x thuộc các khoảng ; x1 và x f x 2 ; ; ( ) trái dấu vối hệ số a vối mọi x thuộc khoảng x x 1 2 ; , trong đó 1 2 x x, là hai nghiệm của f x( ) và x x 1 2 . II. VÍ DỤ Ví dụ 1: Xét dấu của mỗi tam thức bậc hai sau: a) 2 f x x x ( ) 3 1 ; b) 2 f x x x ( ) 4 4 1 . Vi dụ 2: Tìm nghiệm và lập bảng xét dấu của tam thức bậc hai f x( ) ứng vối đồ thị hàm số y f x ( ) được cho ở mỗi Hình 23 , 23 , 23 . a b c B. BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA Câu 1. Trong các phát biểu sau, phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai? a) 2 x x 2 3 0 khi và chỉ khi x ( ; 1) (3; )
BÀI GIẢNG TOÁN 10 – CD – FORM 2025 WEB: Toanthaycu.com Bản word đề và lời giải chi tiết vui lòng liên hệ zalo: 0834332133 4 BÀI 4. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN A. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM I. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN - Bất phương trình bậc hai ẩn x là bất phương trình có một trong các dạng sau: 2 2 2 2 ax bx c ax bx c ax bx c ax bx c 0; 0; 0; 0 , trong đó a, b, c là các số thực đã cho, a 0 . - Đối với bất phương trình bậc hai có dạng 2 ax bx c 0 , mỗi số x0 sao cho 2 0 0 ax bx c 0 được gọi là một nghiệm của bất phương trình đó. Tập hợp các nghiệm 0 x như thế còn được gọi là tập nghiệm của bất phương trình bậc hai đã cho. Nghiệm và tập nghiệm của các dạng bất phương trình bậc hai ẩn x còn lại được định nghĩa tương tự. II. GIẢI BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN 1. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách xét dấu của tam thức bậc hai Nhận xét: Để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng 2 f x f x ax bx c ( ) 0 ( ) , ta chuyển việc giải bất phương trình đó về việc tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f x( ) mang dấu "+". Cụ thể, ta làm như sau: Bước 1. Xác định dấu của hệ số a và tìm nghiệm của f x( ) (nếu có). Bước 2. Sử dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai để tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f x( ) mang dấu "+”. Chú ý: Các bất phương trình bậc hai có dạng f x f x f x ( ) 0, ( ) 0, ( ) 0 được giải bằng cách tương tự. 2. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách sử dụng đồ thị Nhận xét - Giải bất phương trình bậc hai 2 ax bx c 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng với phần parabol 2 y ax bx c nằm phía trên trục hoành. - Tương tự, giải bất phương trình bậc hai 2 ax bx c 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng với phần parabol 2 y ax bx c nằm phía dưới trục hoành. Như vậy, để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng 2 f x f x ax bx c ( ) 0 ( ) bằng cách sử dụng đồ thị, ta có thể làm như sau: Dựa vào parabol 2 y ax bx c , ta tìm tập hợp những giá trị của x ứng vối phẩn parabol đó nằm phía trên trục hoành.