Tiêu đề NỘI DUNG ÔN TẬP - LUẬT HÌNH SỰ PHẦN TỘI PHẠM.docx ✅

TỘI GIẾT NGƯỜI – Đ.123 BLHS Tội giết người là hành vi của người có năng lực TNHS cố ý tước đoạt trái pháp luật tính mạng của người khác. a. Dấu hiệu định tội Mặt khách quan: - Là hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng của người khác. - Hành vi này phải có khả năng gây ra cái chết, chấm dứt sự sống của con người. - Hành vi có thể thực hiện dưới hình thức hành động phạm tội (dùng súng, dao để bắn, chém nạn nhân dẫn đến chết, đâm, đầu độc…) hoặc không hành động phạm tội (như người mẹ cố ý không cho con mới sinh bú dẫn đến đứa bé bị chết…). - Hành vi tước đoạt tính mạng của người khác chỉ cấu thành tội giết người nếu là hành vi trái pháp luật. Hành vi tước đoạt tính mạng của người khác nhưng được pháp luật cho phép (thi hành án tử hình) thì không cấu thành tội phạm này. - Tội giết người là tội có CTTP vật chất. Hậu quả của tội phạm là nạn nhân chết. Hậu quả chết người xảy ra thì tội giết người mới được xác định là tội phạm hoàn thành. - Hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng là nguyên nhân gây ra hậu quả chết người của tội phạm. Mặt chủ quan: - Lỗi của người phạm tội giết người là lỗi cố ý (cố ý trực tiếp/cố ý gián tiếp): + Lỗi cố ý trực tiếp là trường hợp người phạm tội thấy trước hậu quả chết người có thể xảy ra hoặc tất nhiên xảy ra nhưng vì mong muốn hậu quả đó nên đã thực hiện hành vi phạm tội.
+ Lỗi cố ý gián tiếp là trường hợp người phạm tội nhận thức hành vi của mình có khả năng nguy hiểm đến tính mạng của người khác, thấy trước hậu quả chết người có thể xảy ra nhưng người phạm tội có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra, họ chấp nhận hậu quả đó. - Nếu hậu quả chết người xảy ra thì việc xác định lỗi cố ý trực tiếp hay lỗi cố ý gián tiếp không có ý nghĩa trong việc định tội danh. Tuy nhiên, nếu hậu quả chết người không xảy ra thì cần thiết phải xác định lỗi của người phạm tội. + Nếu lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý trực tiếp thì dù nạn nhân không chết, người phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết người nhưng giai đoạn thực hiện tội phạm sẽ khác nhau (có thể là chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt) + Nếu người phạm tội có lỗi cố ý gián tiếp thì tùy theo tỷ lệ tổn thương cơ thể gây ra cho nạn nhân, người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác. - Mục đích và động cơ phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội giết người. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, dấu hiệu động cơ và mục đích được quy định là tình tiết tăng nặng định khung. b. Hình phạt Đ.123 BLHS quy định 03 khung hình phạt đối với tội giết người. - Khung hình phạt thứ nhất có mức phạt tù từ 07 năm đến 15 năm áp dụng đối với các trường hợp phạm tội giết người không có tình tiết tăng nặng định khung. - Khung hình phạt thứ hai có mức phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình, áp dụng có các trường hợp phạm tội kèm theo một trong các tình tiết tăng nặng định khung: + Giết 02 người trở lên: có thể cùng một lần hoặc nhiều lần khác nhau. + Giết người dưới 16 tuổi
+ Giết phụ nữ mà biết là có thai: nạn nhân là người đang mang thai và bản thân người phạm tội khi thực hiện hành vi giết người cũng đã biết rõ điều đó. + Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân: một là giết người đang thi hành công vụ là trường hợp giết người mà nạn nhân là người đang thi hành công vụ. Hai là giết người vì lý do công vụ của nạn nhân là trường hợp giết người có động cơ của hành vi giết người gắn liền với việc thi hành công vụ của nạn nhân. Người phạm tội có thể giết nạn nhân để ngăn cản việc thi hành công vụ của họ hay để trả thù việc họ đã thi hành công vụ. + Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình: vi phạm nghiêm trọng đạo lý làm con, cháu, làm trò, làm người được nuôi dưỡng. + Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại phạm một tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. + Giết người để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác: động cơ thúc đẩy là việc thực hiện tội phạm khác hoặc việc che giấu tội phạm khác, có thể do một mình thực hiện hoặc thực hiện với những người đồng phạm khác. + Giết người để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân: động cơ đê hèn, ích kỷ, sẵn sàng tước đoạt tính mạng người khác để phục vụ nhu cầu, mục đích của mình. + Thực hiện tội phạm một cách man rợ: giết người một cách đặc biệt tàn ác, dã man làm cho nạn nhân vô cùng đau dớn trước khi chết (bị hành hạ, tra tấn cho đến chết) hoặc gây ra cho người khác sự khủng khiếp rùng rợn (tháo rời chân tay, cắt tai, khoét mắt nạn nhân). + Giết người bằng cách lợi dụng nghề nghiệp: giết người mà người phạm tội đã lợi dụng nghề nghiệp của mình để có thể dễ dàng thực hiện hành vi giết người hoặc che giấu hành vi giết người đó. Ví dụ: thợ điện dùng dây diện dí vào nạn nhân nhưng làm cho mọi người tin rằng nạn nhân bị điện giật chết.
+ Thực hiện bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người: sử dụng các loại công cụ, phương tiện có khả năng gây ra cái chết cho nhiều người trong cùng một thời gian (như dùng súng, mìn, lựu đạn, thuốc độc…) và đặt trong một hoàn cảnh cụ thể (nổ súng nơi đông người, đầu độc thức ăn, đồ uống có nhiều người dùng – thả thuốc độc vào giếng nước). + Thuê giết người hoặc giết người thuê: thuê giết người là dùng tiền, tài sản hoặc các lợi ích vật chất khác nhằm sai khiển người khác thực hiện hành vi giết người theo ý muốn của mình. Giết người thuê là giết người vì động cơ kiếm tiền hay các lợi ích vật chất khác. + Giết người có tính chất côn đồ: giết người mà người phạm tội có tính hung hăng, quá coi thường tính mạng con người, sẵn sàng thực hiện tội phạm vì những lý do rất nhỏ. + Giết người có tổ chức: trường hợp đồng phạm giết người, các chủ thể thực hiện tội phạm có sự cấu kết chặt chẽ với nhau. + Tái phạm nguy hiểm: một người đã bị kết án về tội rất nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng do cố ý chưa được xóa án tích; hoặc một người đã tái phạm chưa được xóa án tích mà lại phạm tội giết người. + Giết người vì động cơ đê hèn: tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi tăng lên đáng kể do tính chất của động cơ phạm tội. Những động cơ phạm tội bị coi là động cơ đê hèn được thừa nhận từ thực tiễn xét xử như: giết vợ hoặc chồng để có thể lấy vợ hoặc chồng khác; giết người để được hưởng thừa kế của họ, giết chủ nợ để không phải trả nợ… - Khung hình phạt thứ ba được quy định có mức phạt tù từ 01 năm đến 05 năm áp dụng đối với trường hợp phạm tội giết người ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội. Ngoài ra, người phạm tội có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm. Lưu ý - Trường hợp mặc dù nạn nhân chưa chết nhưng người phạm tội dùng dao to, sắc, nhọn, chém hoặc đâm vào những chỗ hiểm yếu trên cơ thể