Tiêu đề 325. इनाम-वतन जमिनींसंबंधी महत्‍वाची दहा शासन आदेश-परिपत्रके.pdf ✅

डॉ. संजय क ं डेटकर, उपजजल् हाजिकारी (जि) इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके pg. 1 इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके (महार वति वगळूि) १. ददिांक: २८.४.१९९२ जजल्हाजिकारी कायाालय प णे, पररपत्रक- जा. क्र. पीटीके/काजव/२४३/११ जवषय: जवजवि वतिे खालसा कायदा व त् या अि षंगािे करावयाच्या कारवाई बाबत.. (फक् त लागू मजकू र खाली िमूद केला आहे) अजततत्वात असणार् या सवा प्रकारच्या वतिांपैकी देवत थाि वति वगळता बाकी सवा वतिे खालसा झालेली आहेत. खालसा झालेली वतिे सदर कायद् यातील तरत दीि सार मालकी हक् काची ककंमत घेऊि जजमिी मूळ वतिदारांिा ररग्रँट करण् याच् या म दती संपल् या आहेत. आता खालील तीि प्रकारची वति जजमिींची प्रकरणे या कायाालयाकडे आदेशासाठी व कायावाहीसाठी सवा तहजसलदारकडूि प्राप्त होतात. १. वतिदारािे वति जजमिीच् या मालकी हक्काची ककंमत भरलेली आहे. तथाजप जमीि ररग्रँट करण् याचा आदेश जिगामीत होऊि गावचे रेकॉडा द रुतत झालेले िाही. २. वतिदारािे वति जजमिीच् या मालकी हक्काची ककंमत भरलेली प्रत्येक कायद्यात ठरवूि ददलेल्या म दतीत भारतेली िाही, तरीही सदर जमीि सरकारमा होऊि शासिाच् या आदेशाप्रमाणे प ढील कायावाही झालेली िाही. ३. ज्या वति जजमिी िवीि अजवभाज्य शतीवर ररग्रँट झालेल् या आहेत त्या जजमिी ज न्या शतीवर करणे व जवकास परवािगी देणे. ४. िवीि अजवभाज्य शतीवर ग्रँट झालेल् या जजमिींचे अिजिकृत हत तांतरण जियजमत करणे. वरील प्रत्येक म द् द् यावर खातील प्रमाणे तपष्टीकरण व सूचिा देण् यात येत आहेत. (१) या जवषयावर स प्रीम कोटााचा जिणाय झाला असूि त् याि सार जर वतिदारािे म दतीत मालकी हक्काची ककंमत भरली असेल तथाजप ररग्रँट आदेश झाले िसतील अशा प्रकरणांत या जजमिी ररग्रँट झालेल्या आहेत असे गृहीत िरूि गावचे रेकॉडा द रुतत करणेची कायावाही करणे आवश्यक आहे. सवा प्रकारच्या वति जजमिी ररग्रँट करण् याचे जजल् हाजिकारी यांचे अजिकार तहजसलदार यांिा
डॉ. संजय क ं डेटकर, उपजजल् हाजिकारी (जि) इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके pg. 2 यापूवीच प्रदाि करण् यात आले असूि ते काढूि घेतलेले िाहीत. त्याम ळे अशा प्रकरणांत तहजसलदार ररग्रँट आदेश काढण् यास सक्षम असूि गावचे दप् तर अद् ययावत करण् याची जबाबदारी त्यांची आहे. (२) याबाबत शासि पररपत्रक WTN/ १०८३/सीआर/८८६/ एल ५, ददिांक ४.२.१९८३ अन् वये प्रत् येक प्रकारच्या वतिाच् या जजमिीबाबत सूचिा ददलेल् या आहेत त् यांचे जिरीक्षण करावे. यातील स चिांि सार प्रथम जजमिीच् या मालकी हक् काची ककंमत म दतीत ि भरल् याबद् दल जमीि सरकारजमा करण्याचे आदेश जिगामीत करावेत व तद्नंतर जो व्यक्ती सदर जमीि अजिकृतररत्या वजहवाटीत असेल त्या व्यक् तीस जमीि वरील पररपत्रकातील स चिांि सार मालकी हक् काची ककंमत भरूि घेऊि ररग्रँट करावी. याचेही अजिकार तहजसलदार यांिा असल् यािे प्रत त त पररपत्रकातील स चिांचा अवलंब करूि अशी प्रकरणे जिगात करावीत. सदर पररपत्रकातील प ढील मजकू र सध् या लागू िाही.  २. ददिांक १०.३.२००० जमीि िारणाजिकार निर्मूलि कायदे- जनर्िीचे हस्ाां्रण- हत तांतरण आनण जवभागणीवरील निर्बंध इिाम/वति जजमिीबाबत पूवी जिगाजमत केलेले, खाली िमूद असलेले अठरा शासि जिणाय/पररपत्रके रद् द करूि शासिािे ददिांक १०.३.२००० रोजी सवासमावेशक असे दहा पािी पररपत्रक पाररत केले आहे. सदर दहा पािी पररपत्रक इंग्रजी भाषेत असूि काही अजिकारी/कमाचारी यांिा त् याचा िेमका अथा लावता येत िव् हता. त् याम ळे उक् त पररपत्रकाचे कायदेशीर मराठी भाषेत त वैर भाषांतर केले आहे. प्रत् येक मराठी पररच् छेदाखाली मूळ इंग्रजी पररच् छेद संदभाासाठी ददला आहे. र्हाराष्ट्र शासि, र्हसमल व वि नवभाग पररपत्रक क्रर्ाांक WTN 1099/CR 229/L 4, ददिाांक- 10 र्ाचू, 2000 १) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग, क्र.2451/49-IV, ददिांक: 18 ऑगसट, 1953. २) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग, क्रर्ाांक PKA 1056/IV/L, ददिांक: 3 र्े, 1957. ३) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग क्रर्ाांक PKA 1056 IV/108888 L, ददिांक: 11 िोव्हेंर्बर, 1957. ४) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग, 1059/47851/L, ददिांक: 31 र्ाचू1959.
डॉ. संजय क ं डेटकर, उपजजल् हाजिकारी (जि) इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके pg. 3 ५) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल नवभाग क्रर्ाांक, PKA 1059 VL, ददिांक: 7 एनिल, 1959. ६) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग क्रर्ाांक VSC 1059/II/78263/L, ददिांक: 22 जमि 1959. ७) शासि निणूय, र्हसमल नवभाग क्रर्ाांक VSC 1059 /138034/L, ददिांक: 11 र्ाचू, 1960. ८) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल नवभाग क्रर्ाांक PTL/1063/II /L, ददिांक: 19 जमि, 1963. ९) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक, BIW 1065/106173 II ददिांक: 6 ऑगसट 1965. १०) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि क्रर्ाांक MSC 1065/123188/ L, ददिांक: 20 िोव्हेंर्बर, 1965. ११) शासि, पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक MSC 1065/123188/L, ददिांक: 12 र्े1968. १२) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक PTL 1068/27181/L-1, ददिांक: 24 जािेवारी, 1970. १३) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक BIW 1071/71648 /L-1, ददिांक: 29 जमि, 1971. १४) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक BIW/ 3274/13043 /L-5, ददिांक: 6 जुलै, 1976. १५) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक BIW 3078/24263/L-5, ददिांक: 17 िोव्हेंर्बर 1978. १६) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक MSC 1969/54128 /L-5, ददिांक: 7 र्े1979. १७) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक WTN/1083/CR 886/L- 5, ददिांक: 4.2.1983. १८) शासकीय पररपत्रक, र्हसमल आनण वि नवभाग क्रर्ाांक BIW/1083/CR 593/L-5, ददिांक: 16.5.1985. नवनवध जर्ीि िारणाजिकार निर्मूलि कायद्ाां्गू्, ज् या र्ाजी व्िदार/र्ाजी इिार्दार यांिी उक्त कायद्ाांद्वारेजेथेजजमिीची कब् जेहक् काची िजराणा रक् कम (occupancy price) नवनह्
डॉ. संजय क ं डेटकर, उपजजल् हाजिकारी (जि) इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके pg. 4 कालर्याूदे् भरली आहे त् यांिा अशा जजमिी िवीि आनण अनवभाज्य शतीवर प िप्रादाि (regrant) करण् याच् या ्र्ुदी अनस्त्त्वा् आहे्. Under the various Land Tenure Abolition Laws provisions exist under which the land is regranted to Ex. Watandar/Ex, Inamdar or new and impartible tenure in all cases where the occupancy price is paid within the time limit prescribed for the purpose by the said laws. ज्या िकरणाांर्ध्येनवनह् िजरािा रक्कर् अदा केली जा्ेत्या िकरणाांर्ध्येप िप्रादाि आदेश (regrant order) पारर् झाल्यािां्र जनर्िीचा िारणाजिकार देखील र्बदलला जाऊ शक्ो. The tenure of the land can also be changed after the regrant order is passed in cases where the amount as Nazarana prescribed for the purpose is paid. अिेक िकरणाांर्ध्येर्ाजी व्िदार/र्ाजी इिार्दार, याांच्याकडेअसलेल् या जजमिींची काही कारणास्व हत तांतरण परवािगीसाठी नविांती करता्. जवजवि िारणाजिकार जिमूलाि कायद्ाांत याबाबत वेळोवेळी सपष्टता ददली गेली आहे. In several cases the ex. Watandar/ex. Inamdar come up with requests for permission for transfer of their lands on one or other grounds. The position in different laws has been made clear from time to time. यासाठी, सांदर्भाय सवा शासि जिणाय/पररपत्रके/आदेशांचा सवूसर्ावेशक सांच एकाच रठकाणी उपलब् ि करूि देण् यासाठी उक् त िस्ाविे् िमूद केलेली सवा पररपत्रके/ शासि जिणाय/आदेश रद् द करूि सवा तरत दी एकाच पररपत्रकात उपलब् ि करूि देण् याचा निणूय घेण्या् आला आहे. त्यार्ुळेखाली वणूि के ल्यािर्ाणेजवजवि जिमूलाि कायद्ाांर्धील नसथ्ी सपष्ट कर्ािा शासिाला आिांद हो् आहे- It has been decided to have a comprehensive set of orders in one place for convenience of reference. In supersession of the orders quoted in the preamble. Government is therefore, pleased to clarify the position in different laws as described below- (I) द र्बॉम्र्बे परगणा आनण कु लकणी व्ि निर्मूलि कायदा, १९५० The Bombay Pargana and Kulkarni Watans Abolition Act, 1950 द र्बॉम्र्बेपरगणा आनण कु लकणी व्ि निर्मूलि कायदा १९५०, पनिर् र्हाराष्‍ट रातील नजल््ाांर्ध्ये१.५.१९५१ रोजी अंमलात आला. सदर कायद्ाच्या कलर् ४(१) अन्वयेप िप्रादाि केलेल् या व्ि जनर्िीच्या ‘‘िवीि शता’’ या िारणाजिकाराचे ‘‘सार्ान्य रय्वारी
डॉ. संजय क ं डेटकर, उपजजल् हाजिकारी (जि) इिाम/ वति जजमिींसंबंिी महत् वाची दहा शासि आदेश/पररपत्रके pg. 5 िारणाजिकारात (ज िी शता)’’ रूपाां्रण करण्यासाठी, िजराणा आकारणी सांदभाू्, खालीलिर्ाणेअटी नवचारा् घेण्याच्या आहे्: - The Bombay Pargana and Kulkarni Watans Abolition Act, 1950 came into force on 1.5.1951 in Western Maharashtra districts. As regard levy of nazarana for converting the new tenure of watan lands regranted under section 4(1) of the Act into ordinary rayatwari tenure, the conditions to be taken into consideration are as follows: - (i) जर अशी जर्ीि, शे्ी व्यन्ररक्त अन् य प्रयोजिासाठी वापरली जात असेल ककंवा वापरायची असेल ्र िजराणा रक्कर्, जनर्िीच्या र्बाजार र्मल्याच्या ५० टक्केइ्की असली पानहजे. that the amount of nazarana should be equal to 50 per cent of the market value of the land if the land is or is intended to be used for a purpose other than agriculture. (ii) जर जर्ीि शे्ी प्रयोजिासाठी वापरात असेल ककां वा वापरायची असेल ्र, िजराणा रक्कर् ‘‘आकारणीच् या २० पट’’ इ्की असली पानहजे. तथाजप, जर अशा जनर्िीचा वापर कृषी व्यन्ररक्त इ्र कारणाांसाठी र्बदलला गेला असेल र्बॉम्र्बेजमीि महसूल संजहता, कलर् ६५ अन्वये बाजार मूल्याच्या ५० टक्केआजण जजमिीच्या आकारणीच् या वीस पट यातील फरकाच्या बरोबरीचा दंड िारकास भरावा लागेल. that the amount of nazarana should be equal to 20 times the assessment, if the land is or is intended to be used for agricultural purposes only provided that, if the agricultural use of land is subsequently changed for a purpose other than agriculture the holder shall be liable to pay under section 65 of the Bombay Land Revenue Code a fine equal to the difference between the 50 per cent of the market value and the twenty times the assessment of land. अशा रूपांतरणाच् या िोंदी अनधकार अजभलेखात दाखल केल् याचे सुनिनि् के लेपानहजे. ज् या प्रकरणांत व्िदाराांिी कायद्ािेनवनह् के लेल्या कालर्याूदे् कब् जेहक् काची ककां र्् अदा केली िाही परां्ुते व्िदार सदर वति ज़जमिीत वैयनक्तकररत्या शे्ी कर् आहे्, त्याांच्याकडूि जनर्िीच्या पुिप्रादािाची रक् कम कायद्ात नवनह् के लेल्या पध् दतीिे वसमल करण्या् यावी. It should be ensured that the necessary entries in the Record of Rights are taken as regards conversion. In the cases of watandar who did not pay the occupancy price within the time limit prescribed by law but are cultivating the watans land personally the occupancy price to be recovered for the regrant of their resumed lands is the same as that prescribed under the Act: