Tiêu đề Chủ đề 21 - CẤU TRÚC HẠT NHÂN - GV.docx ✅

2. Cấu trúc hạt nhân  Cấu trúc hạt nhân: Hạt nhân được tạo thành bởi hai loại hạt là proton và neutron, hai loại hạt này có tên chung là nucleon. Hạt Điện tích Khối lượng Proton (p) + 1e ≈ 1,6.10 19 C 1,67262.10 27 kg Neutron (n) 0 1,67493.10 27 kg  Kí hiệu hạt nhân: Z là số proton trong hạt nhân hay số điện tích của hạt nhân. A là số khối hay tổng số nucleon trong hạt nhân. (A – Z) = N là số neutron trong hạt nhân. X là kí hiệu hóa học của nguyên tố đó.  Khối lượng của hạt nhân: - Đơn vị khối lượng nguyên tử là amu (1 amu có giá trị bằng khối lượng nguyên tử của đồng vị ) 1 amu  1,66054.10 27 kg. - Khối lượng nguyên tử bằng tổng khối lượng của hạt nhân và electron có trong nguyên tử. Do khối lượng của electron rất nhỏ so với khối lượng của proton và neutron nên khối lượng nguyên tử gần bằng khối lượng hạt nhân. Khối lượng của các nucleon và một số hạt nhân tính theo amu Pronton Neutron Helium () Uranium () 1,00728 1,00866 4,00151 234,99332  Kích thước của hạt nhân: Bán kính hạt nhân nguyên tử được xác định bằng biểu thức: (với A là số khối của nguyên tử)  Đồng vị: Đồng vị là những nguyên tử có cùng số proton trong hạt nhân (cùng số Z) nhưng khác số neutron (khác số khối). 3. Phương pháp giải Dạng 1: Bài tập xác định số hạt trong nguyên tử Phương pháp giải: + Trong hạt nhân có A nucleon, Z proton, Z electron và (A  Z) neutron. + Số hạt nhân có trong m (g) hoặc n (mol) chất là: .
+ Điện tích của hạt nhân là (C) (với ). Ví dụ 1: Một hạt nhân có kí hiệu là . a) Xác định số nucleon, số proton và số neutron trong hạt nhân trên. b) Xác định điện tích của hạt nhân này? Hướng dẫn giải a) Dựa vào kí hiệu ta có: A = 17; Z = 8. Vậy trong hạt nhân X có số nucleon là 17; số proton là 8 và số neutron là 17 – 8 = 9. b) Điện tích của hạt nhân này là: (C). Ví dụ 2: Một khối hạt nhân có khối lượng 59,6 g. Biết rằng, khối lượng mol của 238 92U bằng 238 g/mol, số Avogadro là N A = 6,02.10 23 mol 1 . a) Xác định số hạt nhân có trong lượng chất trên theo đơn vị 10 23 hạt? b) Xác định số nucleon, số proton và số neutron có trong khối hạt nhân này theo đơn vị 10 25 hạt? (Làm tròn các kết quả đến chữ số hàng phần trăm) Hướng dẫn giải a) Số hạt nhân có trong lượng chất trên là: hạt nhân. b) Mỗi hạt nhân có: số nucleon là 238; số proton là 92; số neutron là 238 – 92 = 146. Trong khối hạt nhân này có: Số nucleon là 238.N = 238.1,51.10 23  3,59.10 25 . Số proton là 92.N = 92.1,51.10 23  1,39.10 25 . Số neutron là 146.N = 146. 1,51.10 23  2,20.10 25 . Dạng 2: Bài tập xác định khối lượng, bán kính của hạt nhân Phương pháp giải: + Hạt nhân có khối lượng xấp xỉ bằng A (amu). + Bán kính hạt nhân: . Ví dụ 3: Cho hai hạt nhân và . a) Khối lượng hạt nhân gấp mấy lần khối lượng hạt nhân ? b) Bán kính hạt nhân gấp mấy lần bán kính hạt nhân ? (Làm tròn kết quả đến chữ số hàng phần trăm). Hướng dẫn giải a) Ta có: . Vậy, khối lượng hạt nhân gấp khoảng 6 lần khối lượng hạt nhân . b) Ta có: . Vậy, bán kính hạt nhân gấp khoảng 2 lần bán kính hạt nhân .