Nội dung text PP-Textbook-DichEV-Chapter5.docx.docx
CHAP 5 Thiên hướng tính cách theo thời gian: Sự ổn định , Sự nhất quán và sự thay đổi Personality Dispositions over Time: Stability, Coherence, and Change Các vấn đề khái niệm: Sự phát triển tính cách, Sự ổn định , Sự nhất quán và sự thay đổi/ Conceptual Issues: Personality Development, Stability, Coherence, and Change Sự phát triển tính cách là gì? / What Is Personality Development? Sự ổn định thứ hạng / Rank Order Stability Sự ổn định trung bình / Mean Level Stability Sự nhất quán của tính cách / Personality Coherence Sự thay đổi của tính cách / Personality Change Ba cấp độ phân tích / Three Levels of Analysis Tầng quần thể / Population Level Tầng dị biệt nhóm / Group Differences Level Tầng dị biệt cá nhân / Individual Differences Level Sự ổn định tính cách theo thời gian / Personality Stability over Time Sự ổn định tính khí trong giai đoạn sơ sinh / Stability of Temperament During Infancy Sự ổn định trong thời thơ ấu / Stability During Childhood Sự ổn định thứ hạng ở tuổi trưởng thành / Rank Order Stability in Adulthood Sự ổn định trung bình và sự thay đổi ở tuổi trưởng thành / Mean Level Stability and Change in Adulthood Sự thay đổi của tính cách / Personality Change
Những thay đổi về lòng tự tôn từ thời niên thiếu đến tuổi trưởng thành / Changes in Self-Esteem from Adolescence to Adulthood Sự tự chủ, sự thống trị, sự lãnh đạo và tham vọng / Autonomy, Dominance, Leadership, and Ambition Người thích cảm giác mạnh/ Sensation Seeking Tính nữ/ Femininity Vai trò của sự độc lập và truyền thống / Independence and Traditional Roles Tính cách thay đổi qua nhóm thuần tập: Tính quyết đoán và tính ái kỉ / Personality Changes Across Cohorts: Assertiveness and Narcissism Sự nhất quán theo thời gian: Dự đoán kết quả liên quan đến xã hội / Personality Coherence over Time: Prediction of Socially Relevant Outcomes Sự ổn định trong hôn nhân/ sự hài lòng trong hôn nhân và ly hôn / Marital Stability, Marital Satisfaction, and Divorce Nghiện rượu, sử dụng ma túy và rối loạn cảm xúc / Alcoholism, Drug Use, and Emotional Disturbance Tôn giáo và tâm linh / Religiousness and Spirituality Học vấn, thành tích học tập và bỏ học / Education, Academic Achievement, and Dropping Out Sức khỏe và tuổi thọ / Health and Longevity Dự đoán tính cách thay đổi / Predicting Personality Change Tóm tắt và đánh giá / Summary and Evaluation Thuật ngữ chính / Key terms
Hãy nghĩ về những ngày còn đi học phổ thông. Bạn có nhớ mình như thế nào khi đó không? Cố gắng nhớ lại những gì bạn quan tâm nhất, bạn đã sử dụng thời gian như thế nào, điều gì quan trọng nhất đối với bạn. Nếu bạn giống như hầu hết mọi người, bạn có lẽ cảm thấy rằng mình bây giờ thì khác xa với thời phổ thông, theo nhiều nghĩa. Sở thích của bạn có lẽ cũng thay đổi. Những điều khác nhau có thể quan trọng đối với bạn. Thái độ của bạn về trường lớp, gia đình và các mối quan hệ có lẽ đều thay đổi dù chỉ là một ít. Bây giờ có lẽ bạn đã trưởng thành hơn và có thêm nhiều góc nhìn trải nghiệm về thế giới. Khi bạn nghĩ về con người mình trước kia và bây giờ, bạn có lẽ cảm thấy rằng có một thứ cốt lõi về cơ bản là giống nhau của ‘bạn’ trong những năm qua. Nếu bạn giống như hầu hết mọi người, bạn sẽ cảm thấy một phần trường tồn của mình, một cảm giác rằng bạn “vốn là” con người đó. Một số phẩm chất bên trong dường như không thay đổi trong những năm này. Ở chương này, chúng ta khám phá tính liên tục và thay đổi tâm lý theo thời gian, điều mà xác định chủ đề của sự phát triển tính cách. Khi nói đến tính cách, “Một số thay đổi, một số vẫn nguyên vẹn.” Ở chương này, chúng ta thảo luận cách các nhà tâm lý học nghĩ về sự phát triển tính cách, với trọng tâm cơ bản chính là các nét tính cách hoặc thiên hương tính cách. Think back to your days in middle school. Can you remember what you were like then? Try to recall what you were most interested in, how you spent your time, what things were most important to you. If you are like most people, you probably feel that, in many ways, you are a different person now than you were in middle school. Your interests have probably changed somewhat. Different things may be important to you. Your attitudes about school, family, and relationships have probably all changed at least a bit. Perhaps now you are more mature and have a more experienced view of the world. As you think about what you were like then and what you are like now, you probably also feel that there is a core of “you” that is essentially the same over the years. If you are like most people, you have a sense of an enduring part of you, a feeling that you are “really” the same person now as then. Certain inner qualities seem the same over these several years. In this chapter, we explore the psychological continuities and changes over time, which define the topic of personality development. When it comes to personality, “Some things change; some things stay the same.” In this chapter, we discuss how Even though people change and develop as they age, each person still has a sense of self as the same person from year to year. As we see in this chapter on development, when it comes to personality, some things change and some things stay the same.
psychologists think about personality development, with a primary focus on personality traits or dispositions. Các vấn đề khái niệm: Sự phát triển tính cách, Sự ổn định , Sự nhất quán và sự thay đổi/ Conceptual Issues: Personality Development, Stability, Coherence, and Change Phần này định nghĩa sự phát triển tính cách, xem xét những cách nghĩ cơ bản về Sự ổn định của tính cách theo thời gian, và khám phá ý nghĩa của việc cho rằng tính cách thì thay đổi. Nghiên cứu về sự phát triển tính cách đã thu hút mạnh mẽ sự quan tâm nghiên cứu, với việc toàn bộ hai tạp chí khoa học đã dành các số báo đặc biệt cho chủ đề này, một là Tạp chí tính cách/ Journal of Personality (Graziano, 2003), và một là tạp chí tính cách Châu Âu/ European Journal of Personality (Denissen, 2014; Specht et al., 2014). This section defines personality development, examines the major ways of thinking about personality stability over time, and explores what it means to say that personality has changed. The study of personality development has attracted a lot of research attention, with two entire scientific journals devoting special issues to the topic, one in the Journal of Personality (Graziano, 2003), and one in the European Journal of Personality (Denissen, 2014; Specht et al., 2014). Sự phát triển tính cách là gì? What Is Personality Development? Sự phát triển tính cách có thể định nghĩa như là tính liên tục, Sự nhất quán và ổn định và những cách thức mà người ta thay đổi theo thời gian. Mỗi yếu tố đều có hai mặt – Sự ổn định và sự thay đổi – đòi hỏi phải có định nghĩa và chứng nhận. Sự ổn định của tính cách có những hình thức tương ứng với Sự thay đổi của tính cách. Ba hình thức trong Sự ổn định nhất đó là: Xếp hạng thứ tựổn định, Sự ổn định trung bình, và Sự nhất quán của tính cách. Chúng ta sẽ lần lượt thảo luận từng vấn đề này. Sau đó chúng ta sẽ kiểm tra Sự thay đổi của tính cách. Personality development can be defined as the continuities, consistencies, and stabilities in people over time and the ways in which people change over time. Each of these two facets— stability and change—requires