Tiêu đề 12. CHUYÊN ĐỀ CÁC CÁCH THỨC TRUYỀN NHIỆT NĂNG.docx ✅

CHỦ ĐỀ ĐIỆN CHUYÊN ĐỀ SỰ TRUYỀN NHIỆT A. YÊU CẦU CẦN ĐẠT - Lấy được ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt, đối lưu, bức xạ nhiệt và mô tả sơ lược được sự truyền năng lượng trong mỗi hiện tượng đó. - Mô tả được sơ lược sự truyền năng lượng trong hiệu ứng nhà kính. - Phân tích được một số ví dụ về công dụng của vật dẫn nhiệt tốt, công dụng của vật cách nhiệt tốt. B. ÔN TẬP KIẾN THỨC I. Các hiện tượng và hình thức truyền năng lượng nhiệt: Nhiệt lượng là phần năng lượng vật nhận thêm hay mất đi trong quá trình truyền năng lượng nhiệt. 1. Dẫn nhiệt: a. Hiện tượng dẫn nhiệt - Dẫn nhiệt là sự truyền năng lượng trực tiếp từ các phân tử có động năng lớn hơn sang các phân tử có động năng nhỏ hơn qua va chạm. Chất rắn dẫn điện tốt, chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém. b.Vật dẫn nhiệt tốt, vật cách nhiệt tốt - Vật dẫn nhiệt tốt và vật cách nhiệt tốt được xác định dựa trên khả năng dẫn nhiệt hoặc cản trở sự dẫn nhiệt của chất liệu. - Khả năng dẫn nhiệt của một số chất và vật liệu được liệt kê và tính theo giá trị gần đúng. Hình thức dẫn nhiệt Năng lượng nhiệt có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật hoặc từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt. Hình thức dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt chủ yếu ở các vật rắn. 2. Đối lưu:

Năng lượng do các tia nhiệt xuyên từ ngoài vào bên trong nhà kính lớn hơn năng lượng do các tia nhiệt từ bên trong nhà kính xuyên ra ngoài. Ứng dụng hiện tượng này, ở những nơi nhiệt độ thấp, người ta sử dụng nhà kính để trồng cây. b. Hiệu ứng nhà kính khí quyển - Mặt Trời truyền về Trái Đất một lượng năng lượng khổng lồ dưới hình bức xạ nhiệt. - Bầu khí quyển bao quanh Trái Đất giữ lại bức xạ nhiệt của Trái Đất làm cho bề mặt của Trái Đất và không khí bao quanh nóng lên. - Hiệu ứng này của bầu khí quyển được gọi là hiệu ứng nhà kính khí quyển hoặc hiệu ứng nhà kính và khí carbon dioxide (CO 2 ) đóng vai trò quan trọng nhất trong việc gây ra hiệu ứng nhà kính II. Công dụng của vật dẫn nhiệt và vật cách nhiệt Các chất rắn dẫn nhiệt tốt hơn chất lỏng và chất khí nên được ứng dụng làm nồi, chảo nấu ăn. Người ta ứng dụng tính chất không dẫn nhiệt của chân không để làm phích nước giữ nước nóng hoặc nước đá.
C. LUYỆN KỸ NĂNG DẠNG 1. BÀI TẬP CÁC CÁCH THỨC TRUYỀN NHỆT I. PHƯƠNG PHÁP GIẢI Các cách làm thay đổi nhiệt năng - Nhiệt năng của vật có thể thay đổi bằng hai cách:    + Cách 1: Thực hiện công Ví dụ: Xoa hai bàn tay vào nhau (thực hiện công) thì thấy hai bàn tay nóng lên (nhiệt năng của hai bàn tay tăng).    + Cách 2: Truyền nhiệt Ví dụ: - Nhúng một chiếc thìa inox đang nguội lạnh vào một cốc nước nóng thì thấy chiếc thìa nóng dần ⇒ Nước truyền nhiệt năng cho chiếc thìa Chú ý: Khi xác định chiều truyền nhiệt thì nhiệt năng chỉ truyền từ vật có nhiệt độ cao sang vật có nhiệt độ thấp hơn.