Nội dung text CHỦ ĐỀ 15. BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA.pdf
1 BÀI TẬP THEO BÀI BẰNG CHỨNG HÓA THẠCH Khái niệm - Hoá thạch là dấu tích của các sinh vật để lại trong các lớp địa chất của vỏ Trái Đất, xác sinh vật hoá đá hoặc được bảo tồn trong các điều kiện đặc biệt. - Ví dụ: vết chân, hình dáng của sinh vật trên đá; một phần hay toàn bộ xác sinh vật hoa đá xác động vật, thực vật trong hổ phách hoặc xác động vật được bảo quản trong băng. Phương thức hình thành - Tích lũy các chất khoáng (calcium, silicon, ...) trng các phần cứng của xác sinh vật sau khi phần mềm đã bị phân hủy - Nhựa cây tiết ra tạo thành hổ phách bao phủ sinh vật - Dung nham núi lửa bao phủ phần xác sinh vật và quá trình trầm tích hóa - Xác sinh vật được bao phủ băng tuyết quanh năm Phân loại - Dựa theo trạng thái tồn tại + Hóa đá + Không hóa đá (hổ phách) + Xác sinh vật (trong băng tuyết) - Dựa theo nguồn gốc + Từ xác sinh vật BÀI 15 BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA PHẦ N 5 I TÓM TẮT LÍ THUYẾT DI TRUY BẰNG CHỨNG TIẾN Chủ đề 5
2 BÀI TẬP THEO BÀI + Liên quan đến đặc điểm một nhóm sinh vật (hang, tổ hoặc phân sinh vật, ...) Ý nghĩa của hoá thạch: - Hoá thạch là bằng chứng xác định được loài sinh vật từng sống ở những địa điểm và thời gian cụ thể nhờ xác định niên đại của những hoá thạch thu thập được. - Hoá thạch cho phép so sánh đặc điểm tiến hoá giữa các dạng sinh vật tổ tiên với các dạng sinh vật đang tồn tại để phán đoán tổ tiên chung và chiều hướng tiến hoá của các loài. - Hoá thạch cho phép tìm hiểu nguyên nhân tồn tại và biến mất của những loài sinh vật trước đây và trong hiện tại CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU HỌC SO SÁNH Cơ quan Cơ quan tương đồng Cơ quan tương tự Cơ quan thoái hóa Nguồn gốc Cùng nguồn gốc Khác nguồn gốc Cùng nguồn gốc Chức năng Thực hiện những chức năng khác nhau Thực hiện những chức năng giống nhau Không còn chức năng hay chức năng bị tiêu giảm Ví dụ Tay người và cánh dơi Cánh chim và cánh côn trùng Ruột thừa Vai trò Xác định chiều hướng tiến hóa phân li Giải thích sự hình thành đặc điểm thích nghi, phản ánh chiều hướng tiến hóa hội tụ Xác định chiều hướng tiến hóa phân li Hiện tượng lại tổ - Cơ thể sinh vật xuất hiện một số đặc điểm đã mất đặc trưng chỉ có ở sinh vật tổ tiên xa mà không có ở cơ thể bố mẹ hoặc tổ tiên gần - Ví dụ: Xuất hiện đuôi ở người - Vai trò: Là bằng chứng giải phẫu cho phép xác định chiều hướng tiến hóa phân li BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ 1. Bằng chứng tế bào học - Tế bào ở tất cả các sinh vật đều có cấu trúc chung, gồm màng tế bào, tế bào chất và vật chất di truyền. - Tế bào thực hiện đầy đủ các quá trình sống cơ bản như tái bản DNA, truyền thông tin di truyền, xúc tác sinh học và sử dụng năng lượng từ trao đổi chất 2. Một số ứng dụng và thành tựu của liệu pháp gene - Hầu hết các phân tử DNA đều cấu tạo từ 4 loại nucleotide trong khi các protein được tạo thành từ 20 loại amino acid. II III