Nội dung text 2. Sở Ninh Bình (Thi thử Tốt Nghiệp THPT 2025 môn Ngữ Văn).docx
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH NINH BÌNH ĐỀ KHẢO SÁT, ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC LỚP 12 THPT, GDTX LẦN THỨ NHẤT – NĂM HỌC 2024 – 2925 MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài:120 phút, không kể thời gian phát đề 1 I. ĐỌC HIỂU Đọc đoạn trích: Những người đàn bà bán ngô nướng Những người đàn bà bán ngô nướng Bày số phận mình bên đường Những nhem nhuốc bên ngoài che dấu Bao ngọt lành, nóng hổi bên trong Người đi qua thờ ơ Hay rẻ rúng cẩm lên vứt xuống Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm Người đàn bà bán dần từng mảnh đời mình nuôi con Tôi ngồi xuống hai bàn tay ấp ủ Một tuổi thơ lam lũ ruộng bùn Cắn vào kí ức Từng hạt ngô rơi Những kỉ niệm lon ton Những hạt ngô - những giọt lệ của mẹ Những mắt tròn xoe đói khát em thơ Không dám căn nữa áp bắp ngô lên má Hình như là nông ráp ô rơm? Hình như là bờ vai cha mằn mặn Che gió mùa, ấp ủ... nửa đêm... Người bán Ngô thổi hồng bếp lửa Xoay những mảnh đời dù cháy vẫn còn thơm! (Nguyễn Đức Hạnh, trích Khoảng lặng, NXB Đại học Thái Nguyên, 2016, tr.107-108) Trả lời các câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu: Câu 1 (NB). Từ ngữ nào dùng để chỉ nhân vật trữ tình trong bài thơ trên? Câu 2 (TH). Trong bài thơ, người đi đường và nhân vật trữ tình có thái độ như thế nào đối với những bắp ngô nướng được bày bán bên đường? Câu 3 (TH). Phân tích mối liên hệ giữa hình ảnh “số phận bên đường” ở khổ thứ nhất với hình ảnh “bản dần từng mảnh đời” ở khổ thứ hai. Câu 4 (VD). Nêu tác dụng của biện pháp lặp cấu trúc trong đoạn thơ: áp bắp ngô lên mà Hình như là nồng ráp ổ rơm?
Hình như là bờ vai cha mằn mặn Che gió mùa, ấp ủ... nửa đêm ... Câu 5. Từ suy ngẫm của tác giả Người bản Ngô thổi hồng bếp lửa - Xoay những mảnh đời dù chảy vẫn còn thơm, anh/chị có suy nghĩ gì về ý nghĩa của việc giữ gìn nhân cách trước những thử thách, cám dỗ của cuộc sống? (Trả lời khoảng 5 - 7 dòng) II. VIẾT Câu 1 (VDC) Anh/Chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích mạch cảm xúc của bài thơ Những người đàn bà bán ngô nướng (Nguyễn Đức Hạnh). Câu 2 (VDC) Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội tạo điều kiện cho mỗi cá nhân được bày tỏ quan điểm riêng trước các vấn đề của đời sống, tuy nhiên cũng để lại nhiều hệ lụy. Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về trách nhiệm trong phát ngôn trên mạng xã hội. ---------------------HẾT--------------------- 3
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Đọc đoạn trích: Những người đàn bà bán ngô nướng Những người đàn bà bán ngô nướng Bày số phận mình bên đường Những nhem nhuốc bên ngoài che dấu Bao ngọt lành, nóng hổi bên trong Người đi qua thờ ơ Hay rẻ rúng cẩm lên vứt xuống Những tờ bạc lẻ đè lên mùi thơm Người đàn bà bán dần từng mảnh đời mình nuôi con Tôi ngồi xuống hai bàn tay ấp ủ Một tuổi thơ lam lũ ruộng bùn Cắn vào kí ức Từng hạt ngô rơi Những kỉ niệm lon ton Những hạt ngô - những giọt lệ của mẹ Những mắt tròn xoe đói khát em thơ Không dám căn nữa áp bắp ngô lên má Hình như là nông ráp ô rơm? Hình như là bờ vai cha mằn mặn Che gió mùa, ấp ủ... nửa đêm... Người bán Ngô thổi hồng bếp lửa Xoay những mảnh đời dù cháy vẫn còn thơm! (Nguyễn Đức Hạnh, trích Khoảng lặng, NXB Đại học Thái Nguyên, 2016, tr.107-108) Trả lời các câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu: Câu 1 (NB). Từ ngữ nào dùng để chỉ nhân vật trữ tình trong bài thơ trên? Phương pháp: Đọc, tìm ý Cách giải: Từ ngữ dùng để chỉ nhân vật trữ tình trong bài thơ: “Tôi”. Câu 2 (TH). Trong bài thơ, người đi đường và nhân vật trữ tình có thái độ như thế nào đối với những bắp ngô nướng được bày bán bên đường? Phương pháp: Đọc phân tích, cảm nhận. Cách giải: Trong bài thơ, người đi đường và nhân vật trữ tình có thái độ khác nhau đối với những bắp ngô nướng được bày bán bên đường: - Người đi đường: “thờ ơ”, “rẻ rúng cầm lên vứt xuống”.
- Nhân vật trữ tình: “ngồi xuống hai bàn tay ấp ủ” thái độ trân trọng, nâng niu. Câu 3 (TH). Phân tích mối liên hệ giữa hình ảnh “số phận bên đường” ở khổ thứ nhất với hình ảnh “bản dần từng mảnh đời” ở khổ thứ hai. Phương pháp: Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích. Cách giải: Hình ảnh “số phận bên đường” ở khổ thơ thứ nhất với hình ảnh “bán dần từng mảnh đời” ở khổ thơ thứ hai đều là những hình ảnh mang tính biểu tượng: “số phận bên đường” gợi ra những mảnh đời khốn khó trong cuộc sống mưu sinh vất vả, nhọc nhằn; “bán dần từng mảnh đời” khắc họa sự hi sinh mỏi mòn qua năm tháng. Hai hình ảnh thơ tương hỗ, bổ sung cho nhau thể hiện được vẻ đẹp của người đàn bà bán ngô: trong khó khăn, vất vả cứ hi sinh âm thầm để mang đến cái ấm áp, ngọt ngào cho con cái. Câu 4 (VD). Nêu tác dụng của biện pháp lặp cấu trúc trong đoạn thơ: áp bắp ngô lên mà Hình như là nồng ráp ổ rơm? Hình như là bờ vai cha mằn mặn Che gió mùa, ấp ủ... nửa đêm ... Phương pháp: Căn cứ bài đọc hiểu Cách giải: - Biện pháp lặp cấu trúc trong đoạn thơ: “hình như là …”. - Tác dụng: + Tạo nhịp điệu trầm lắng cho lời thơ. + Nhấn mạnh những hồi tưởng của nhân vật trữ tình về một tuổi thơ khốn khó, cơ cực “nồng ráp ổ rơm” mà ấm áp nhờ sự hi sinh, chở che của người cha. Câu 5. Từ suy ngẫm của tác giả Người bản Ngô thổi hồng bếp lửa - Xoay những mảnh đời dù chảy vẫn còn thơm, anh/chị có suy nghĩ gì về ý nghĩa của việc giữ gìn nhân cách trước những thử thách, cám dỗ của cuộc sống? (Trả lời khoảng 5 - 7 dòng) Phương pháp: Căn cứ bài đọc hiểu. Cách giải: Tham khảo một số gợi ý sau: