Tiêu đề M711 DEMO.pdf ✅

1 BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢNG DẠY VỀ TỈ LỆ THỨC VÀ DÃY TỈ SỐ BẰNG NHAU TRONG MÔN TOÁN 7 MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU......................................................................................................... 2 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 2 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 3 B. NỘI DUNG...........................................................................................................................4 1. Cơ sở lý luận................................................................................................ 4 1.1. Nội dung kiến thức về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau ..................... 4 1.2. Định hướng nâng cao hiệu quả giảng dạy về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn Toán 7 (sách Kết nối tri thức với cuộc sống) .......... 4 2. Cơ sở thực tiễn............................................................................................. 5 3. Giải pháp thực hiện...................................................................................... 8 Biện pháp 1. Hình thành tư duy phân biệt cách làm các dạng bài về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau ........................................................................ 8 Biện pháp 2. Lưu ý cho học sinh về sai lầm khi áp dụng tương tự trong khi làm các dạng bài về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau ........................ 10 Biện pháp 3. Sử dụng kỹ thuật chia sẻ nhóm đôi giúp học sinh nâng cao khả năng thiết kế và giải các bài toán ứng dụng thực tế........................... 12 Biện pháp 4. Dạy học dự án thiết kế mô hình kiến trúc ứng dụng kiến thức về tỉ lệ thức ............................................................................................... 14 Biện pháp 5. Xây dựng bài tập giải quyết tình huống ứng dụng thực tế giúp học sinh nâng cao khả năng vận dụng về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau .......................................................................................................... 17 Biện pháp 6. Lồng ghép đa dạng trò chơi vào hoạt động ôn tập và vận dụng về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau ................................................. 20 4. Hiệu quả của sáng kiến.............................................................................. 22 C. KẾT LUẬN.........................................................................................................................26 1. Kết luận...................................................................................................... 26 2. Đề xuất, kiến nghị...................................................................................... 26 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................ 27
2 A. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong môn Toán lớp 7, kiến thức về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nền tảng toán học của học sinh. Hiểu biết về tỉ lệ thức giúp học sinh xác định và so sánh mối quan hệ giữa các đại lượng. Các em có thể áp dụng kiến thức này vào việc giải quyết các bài toán liên quan đến phần trăm, tỷ lệ phần trăm, tỷ lệ gia tăng/giảm và tỷ lệ hỗn hợp. Tỉ lệ thức cũng hỗ trợ học sinh hiểu về quy tắc ba tỉ lệ, quy tắc chia tỉ lệ và quy tắc tổng tỉ lệ. Kiến thức về dãy tỉ số bằng nhau giúp học sinh nhận biết và tạo ra các mẫu số theo quy luật cụ thể. Đối với việc giải các bài toán liên quan đến tỷ lệ, học sinh có thể sử dụng kiến thức về dãy tỉ số bằng nhau để xác định tỷ lệ giữa các phần tử trong dãy số. Hiểu biết về dãy tỉ số bằng nhau cũng giúp học sinh phát triển khả năng logic và suy luận trong việc phân tích các mẫu số và quy tắc. Tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn Toán lớp 7 là một nền tảng quan trọng cho các khái niệm toán học phức tạp hơn trong tương lai. Tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau là một trong những phần kiến thức khó và phức tạp ở môn Toán lớp 7. Trong quá trình giảng dạy, về phía giáo viên vẫn duy trì thường xuyên phương pháp giảng dạy truyền thống. Mặc dù vẫn đảm bảo truyền đạt kiến thức cho học sinh tuy nhiên chất lượng tiếp thu và áp dụng kiến thức của các em chưa cao. Đa phần học sinh học tập một cách rất bị động vào máy móc. Các bài tập đúng theo mẫu các em bắt chước làm theo những do không hiểu rõ bản chất nên các bài tập nâng cao hơn hoặc có chút thay đổi học sinh sẽ lúng túng không làm được. Việc tiếp thu kiến thức bài học không đạt chất lượng tốt, chính vì thế phần kiến thức tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau học sinh học chưa tốt, thiếu tự tin cũng như thiếu sự yêu thích môn học. Điều này nếu không được khắc phục sớm sẽ ảnh hưởng nhiều đến tư duy cũng như khả năng học tập môn Toán của học sinh về sau. Hiện nay, theo chương trình GDPT 2018 đã có những yêu cầu về việc đổi mới phương pháp học tập, chuyển từ hướng tiếp cận nội dung sang hướng tiếp cận năng lực người học. Việc xây dựng phương pháp học tập mới, giúp học sinh
3 chủ động tích cực, tư duy sáng tạo trong học tập sẽ giúp các em học tập kiến thức tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau tốt hơn. Không những vậy, với việc xây dựng phương pháp giảng dạy phù hợp sẽ giúp các em rèn luyện các kĩ năng mềm cần có trong cuộc sống. Xuất phát từ những lý do trên, tôi nhận thấy việc nâng cao hiệu quả giảng dạy về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn toán 7 là điều hết sức cần thiết. Do đó, tôi lựa chọn đề tài “Biện pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn toán 7” thông qua bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu biện pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn toán 7 giúp các em học sinh lớp 7A học tập môn Toán một cách hiệu quả hơn. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 7A Trường THCS ... - Phạm vi nghiên cứu: Khả năng học tập dạng bài tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn toán 7. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp phân tích và tổng hợp - Phương pháp quan sát khoa học. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp phân tích và tổng kết thực nghiệm. - Phương pháp chuyên gia.
4 B. NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận 1.1. Nội dung kiến thức về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau Tỷ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau là hai khái niệm quan trọng trong môn Toán lớp 7. Tỷ lệ thức đại diện cho mối quan hệ giữa hai số hoặc nhiều số, được biểu diễn dưới dạng a/b hoặc a:b, trong đó a và b là hai số không âm và b khác 0. Nó cho chúng ta biết về mức độ xuất hiện của một số so với số kia. Khi hai tỷ lệ thức có giá trị bằng nhau, chúng được coi là tỷ lệ thức bằng nhau. Ý tưởng về dãy tỉ số bằng nhau liên quan chặt chẽ đến tỷ lệ thức. Trong một dãy tỉ số bằng nhau, các phần tử liên tiếp trong dãy có tỷ lệ thức giống nhau. Điều này có nghĩa là khi chúng ta lấy bất kỳ hai số liên tiếp và tính tỷ lệ thức của chúng, kết quả sẽ luôn giống nhau. Một dãy tỉ số bằng nhau có thể được xác định bởi một cặp số ban đầu và một tỷ số công bội. Mỗi phần tử trong dãy tỉ số bằng nhau có thể thu được bằng cách nhân phần tử trước đó với tỷ số công bội. Tóm lại, tỷ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau giúp chúng ta hiểu về mối quan hệ tương đối giữa các số trong toán học. Tỷ lệ thức cho biết về sự xuất hiện của một số so với số kia, trong khi dãy tỉ số bằng nhau là một loại dãy số có các phần tử liên tiếp có tỷ lệ thức giống nhau. 1.2. Định hướng nâng cao hiệu quả giảng dạy về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn Toán 7 (sách Kết nối tri thức với cuộc sống) Nội dung Chương trình GDPT 2018 đã nêu rõ định hướng giảng dạy chuyển từ coi trọng trang bị kiến thức sang phát triển phẩm chất năng lực trên cơ sở trang bị kiến thức. Theo đó, học sinh cần được rèn luyện sự năng động, có tư duy độc lập, có khả năng phát hiện, giải quyết vấn đề, hợp tác làm việc theo nhóm. Để học sinh tích cực, chủ động sáng tạo và thu hút các em vào bài giảng, cần sử dụng các kỹ thuật dạy học tích cực. Đối với dạng bài tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau trong môn Toán lớp 7 của bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tôi có định hướng giảng dạy cho các em như sau: