Tiêu đề Bài 16 Tính chất chung của kim loại.docx ✅

1 BÀI 16: TÍNH CHẤT CHUNG CỦA KIM LOẠI A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT I. Tính chất vật lí của kim loại Tính chất vật lí của kim loại:  Kim loại có tính dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt, có ánh kim, ...  Kim loại khác nhau thì khả năng dẫn điện, dẫn nhiệt, tính dẻo, khối lượng riêng, nhiệt độ nóng chảy, ... khác nhau. II. Tính chất hoá học của kim loại Một số tính chất cơ bản của kim loại Một số kim loại phản ứng với: Sản phẩm tạo thành: Đơn chất Oxygen (O 2 ) Oxide Chlorine (Cl 2 ) Muối chloride Sulfur (S) Muối sulfide Hợp chất Nước Hydroxide + H 2 Hơi nước Oxide + H 2 Dung dịch HCl Muối + H 2 Dung dịch muối Muối mới + kim loại mới III. SỰ KHÁC BIỆT VẾ TÍNH CHẤT CỦA MỘT SỐ KIM LOẠI Một số tính chất của nhôm, sắt và vàng Một số tính chất/Kim loại Nhôm Sắt Vàng Màu sắc Màu trắng bạc Màu trắng xám Màu vàng Khối lượng riêng (g/cm 3 ) 2,70 7,87 19,29 Nhiệt độ nóng chảy (℃) 660 1535 1065 Khả năng phản ứng với Oxygen Tạo oxide Al 2 O 3 Tạo oxide Fe 3 O 4 Không phản ứng Chlorine Tạo muối AlCl 3 Tạo muối FeCl 3 Không phản ứng Dung dịch Hydrochloric acid Tạo dung dịch AlCl 3 và giải phóng H 2 Tạo dung dịch FeCl 2 và giải phóng H 2 Không phản ứng Dung dịch copper (II) sulfate Tạo dung dịch Al 2 (SO 4 ) 3 và sinh ra Cu Tạo dung dịch FeSO 4 và sinh ra Cu Không phản ứng
2 B. CÂU HỎI TRONG BÀI HỌC & CUỐI BÀI HỌC Mở đầu: Xung quanh ta có nhiều đồ vật, máy móc, thiết bị làm bằng kim loại. Mỗi kim loại có thể được dùng để sản xuất ra nhiều sản phẩm dựa vào tính chất của kim loại, chẳng hạn dây điện có lõi bằng đồng, dụng cụ đun nấu làm bằng nhôm,… Các kim loại có những tính chất gì giống và khác nhau? Hướng dẫn giải Các kim loại có những tính chất giống nhau như sau: tính dẻo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, và ánh kim. Những tính chất khác nhau giữa các kim loại: khối lượng riêng, nhiệt độ nóng chảy, tính cứng, khả năng dẫn điện, dẫn nhiệt… 1. TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA KIM LOẠI Câu 1 [CTST-SGK]. Vì sao người ta có thể cán mỏng hoặc uốn cong các vật liệu làm từ nhôm một cách dễ dàng? Hướng dẫn giải Người ta có thể cán mỏng hoặc uốn cong các vật liệu làm từ nhôm một cách dễ dàng bởi vì nhôm là kim loại có tính dẻo cao. Câu 2 [CTST-SGK]. Trong thực tế, dây dẫn điện thường được làm từ kim loại nào? Vì sao bạc là kim loại dẫn điện tốt nhất nhưng không được sử dụng để làm dây dẫn điện? Hướng dẫn giải Trong thực tế, dây dẫn điện thường được làm từ đồng. Bạc là kim loại dẫn điện tốt nhất nhưng không được sử dụng để làm dây dẫn điện bởi vì bạc là kim loại quý, giá thành rất cao. Câu 3 [CTST-SGK].. Trước khi bóng đèn LED ra đời, bóng đèn sợi đốt với dây tóc được làm từ kim loại Tungsten (W) được sử dụng rất phổ biến. Dựa vào tính chất vật lý nào mà kim loại tungsten được sử dụng làm dây tóc bóng đèn? Hướng dẫn giải Kim loại Tungsten (W) có nhiệt độ nóng chảy rất cao, lên đến 3410 độ C, vì thế kim loại này được sử
3 dụng làm dây tóc bóng đèn. Luyện tập: Hãy giải thích vì sao thủy ngân được sử dụng làm chất lỏng trong nhiệt kế để đo nhiệt độ. Hướng dẫn giải Thủy ngân được sử dụng làm chất lỏng trong nhiệt kế để đo nhiệt độ theo nguyên lý sự giãn nở của thuỷ ngân theo nhiệt độ: Thủy ngân sẽ nở ra (cột nhiệt độ chạy lên) hay co lại (nhiệt độ kéo tụt xuống dưới ống) tùy thuộc vào nhiệt độ cần đo nóng hay lạnh, từ đó thang đo nhiệt độ sẽ thể hiện số tương ứng với nhiệt độ hiện tại. 2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CƠ BẢN CỦA KIM LOẠI Câu 4 [CTST-SGK]. Vì sao một số kim loại như magnesium, kẽm để lâu ngoài không khí sẽ mất đi ánh kim ban đầu? Hướng dẫn giải Một số kim loại như magnesium, kẽm để lâu ngoài không khí sẽ có phản ứng với oxygen tạo thành oxide kim loại, vì thế mà mất đi ánh kim của kim loại ban đầu. Câu 5 [CTST-SGK]. Phản ứng giữa kim loại với các phi kim khác nhau có tạo thành sản phẩm giống nhau không? Giải thích? Hướng dẫn giải Phản ứng giữa kim loại với các phi kim khác nhau không tạo thành sản phẩm giống nhau. Mỗi nguyên tố phi kim khác nhau khi phản ứng với kim loại lại cho một sản phẩm chứa phi kim tương ứng, nên sản phẩm thu được sẽ không giống nhau. Luyện tập: Viết phương trình hóa học của các phản ứng: a. Zn + O 2  ? b. Na + Cl 2  ? c. K + S ? Hướng dẫn giải Zn + O 2 ZnO (có điều kiện nhiệt độ) 2Na + Cl 2 2NaCl K + S K 2 S  Câu 6 [CTST-SGK]. Theo em, khi cho mẩu sodium vào nước thì sẽ diễn ra sự biến đổi vật lí hay hóa học? Vì sao dung dịch trong chậu thủy tinh lại chuyển sang màu hồng?
4 Hướng dẫn giải Khi cho mẩu sodium vào nước thì sẽ diễn ra sự biến đổi hóa học. Phương trình hóa học của phản ứng xảy ra: 2Na + 2H 2 0 2NaOH + H 2 Dung dịch trong chậu thủy tinh (có pha thêm vài giọt phenolphthalein) chuyển sang màu hồng, lí do vì NaOH là kiềm, khiến cho môi trường sinh ra có pH > 7, làm phenolphthalein chuyển hồng. Luyện tập: Viết phương trình hóa học của phản ứng sau: K + H 2 0 ? Hướng dẫn giải 2K + 2H 2 0 2KOH + H 2 Câu 7 [CTST-SGK]. Hãy cho biết sản phẩm tạo thành khi cho kim loại aluminium vào dung dịch hydrochloric acid. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra Hướng dẫn giải