Tiêu đề ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 9 - HS.docx ✅

1 TÓM TẮT CHỦ ĐỀ 9 Lipid – Là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không tan trong nước, nhưng tan được trong một số dung môi hữu cơ như: xăng, dầu hoả,... – Lipid gồm chất béo (dầu, mỡ), sáp,... Vai trò: tham gia vào cấu tạo tế bào và là thành phần chính của màng tế bào, làm nguồn dự trữ năng lượng quan trọng của cơ thể. Chất béo Chất béo là triester của glycerol với các acid béo, công thức chung của chất béo đơn giản là (RCOO) 3 C 3 H 5 . – Không tan trong nước, tan trong một số hợp chất hữu cơ (xăng, benzene, ...). – Gồm chất béo lỏng (dầu), chất béo rắn (mỡ, bơ). Chất béo + NaOH Glycerol + Muối của acid béo tương ứng Chất béo dùng để chế biến thực phẩm, sản xuất xà phòng, mĩ phẩm Glucose Saccharose – Glucose: C 6 H 12 O 6 – Saccharose: C 12 H 22 O 11 – Glucose có nhiều trong quả nho chín, mật ong, – Saccharose có nhiều trong cây mía, hoa thốt nốt, củ cải đường,… Glucose và saccharose đều là chất rắn, không màu, vị ngọt, tan nhiều trong nước. – Glucose có phản ứng lên men rượu và tráng gương. – Saccharose có phản ứng thuỷ phân. – Glucose pha chế dịch truyền, tráng gương, ... – Saccharose sản xuất bánh kẹo, pha chế thuốc, ...
2 Tinh bột Cellulose – Tinh bột và cellulose đều có công thức chung: (C 6 H 10 O 5 ) n . – Tinh bột có trong gạo, sắn, ...; cellulose có nhiều trong bông vải, gỗ,... – Tinh bột: thể rắn, không tan trong nước lạnh. – Cellulose: thể rắn, dạng sợi, không tan trong nước. – Tinh bột và cellulose đều có phản ứng thuỷ phân tạo glucose. – Riêng tinh bột có phản ứng với dung dịch iodine tạo màu xanh tím. – Tinh bột cung cấp lương thực cho con người, làm nguyên liệu cho một số ngành công nghiệp, ... – Cellulose cung cấp nguyên liệu trong xây dựng, công nghiệp, ... Protein Protein được tạo bởi các đơn vị amino acid, khối lượng phân tử rất lớn. – Protein bị thuỷ phân bởi enzyme hoặc môi trường acid hay base tạo ra các amino acid. – Protein bị phân huỷ ở nhiệt độ cao tạo ra chất có mùi khét. – Protein bị đông tụ khi có acid (hoặc base) hay khi đun nóng. Protein cung cấp năng lượng, duy trì sự sống và tăng cường sức khoẻ.
3 Polymer – Polymer là hợp chất hữu cơ có khối lượng phân tử rất lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau, gồm: + Polymer thiên nhiên: là polymer có sẵn trong tự nhiên (tinh bột, cellulose, ...). + Polymer tổng hợp: được tổng hợp bằng phương pháp hoá học (PE, PP, PVC, ...). – Hầu hết polymer ở thể rắn, không tan trong nước, một số polymer tan trong dung môi hữu cơ (xăng, acetone, ...). – Chất dẻo là vật liệu được tạo ra từ polymer có tính dẻo: PE, PP, ... – Cao su là vật liệu được tạo ra từ polymer có tính đàn hồi. – Tơ là polymer thiên nhiên hay tổng hợp có cấu tạo mạch không phân nhánh và có thể kéo dài thành sợi. – Composite là vật liệu tổ hợp từ 2 hay nhiều vật liệu khác nhau. – Có ý thức bảo vệ môi trường (dùng bao bì tự huỷ sinh học, không xả rác, ...). – Hạn chế sử dụng các polymer không phân huỷ sinh học (PE, PP, PVC,...).