Tiêu đề CHUYÊN ĐỀ 1 - II. XÁC SUẤT KHI CÓ BIẾN DỊ.pdf ✅

CHUYÊN ĐỀ 1: XÁC SUẤT TRONG DI TRUYỀN PHÂN TỬ VÀ BIẾN DỊ II. XÁC SUẤT KHI CÓ BIẾN DỊ A. LƯU Ý LÍ THUYẾT - Khi giảm phân, tế bào không đột biến sẽ sinh ra giao tử không đột biến. Hợp tử không đột biến được sinh ra do sự kết hợp giữa giao tử đực không đột biến với giao tử cái không đột biến. - Khi phép lai có nhiều cặp gen thì nên phân tích theo từng cặp gen để tính tỉ lệ, sau đó mới tính xác suất. B. MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬP THƯỜNG GẶP 1. Bài tập về giao tử đột biến. Bước 1: Xác định tỉ lệ của loại giao tử cần tính xác suất Bước 2: Sử dụng toán tổ hợp để tính xác suất. Bài 1: Một cơ thể có kiểu gen AaBbDd. Nếu trong quá trình giảm phân, có 12% số tế bào đã bị rối loạn phân li của cặp NST mang cặp gen Bb ở giảm phân I, giảm phân II diễn ra bình thường, các cặp NST khác phân li bình thường. Trong các giao tử được sinh ra, lấy ngẫu nhiên 1 giao tử thì xác suất để thu được giao tử mang gen ABbD là bao nhiêu? Hướng dẫn giải: Bước 1: Xác định tỉ lệ của loại giao tử ABbD - Cặp gen Aa giảm phân bình thường sẽ sinh ra 2 loại giao tử là A và a, trong đó A 1 . 2  - Cặp gen Dd giảm phân bình thường sẽ sinh ra 2 loại giao tử là D và d, trong đó D 1 . 2  - Gặp gen Bb giảm phân không bình thường, Bb không phân li trong giảm phân I sẽ sinh ra 2 loại giao tử là Bb và O, trong đó Bb 1 . 2  Có 12% số tế bào giảm phân bị đột biến nên giao tử đột biến Bb có tỉ lệ = 6%.  Vậy loại giao tử ABbD có tỉ lệ 1 1 6% 1,5%. 2 2     Bước 2: Sử dụng toán tổ hợp để tính xác suất Lấy ngẫu nhiên 1 giao tử thì xác suất để thu được giao tử ABbD là 1,5%. Bài 2: Một cơ thể có kiểu gen AaBbDd. Nếu trong quá trình giảm phân, có 20% số tế bào đã bị rối loạn phân li của cặp NST mang cặp gen Bb ở giảm phân I, giảm phân II diễn ra bình thường, các cặp NST khác phân li bình thường. Trong các giao tử được sinh ra, lấy ngẫu nhiên 2 giao tử thì xác suất để thu được 2 giao tử mang gen AbD là bao nhiêu? Hướng dẫn giải: Bước 1: Xác định tỉ lệ của loại giao tử AbD. - Cặp gen Aa giảm phân bình thường sẽ sinh ra 2 loại giao tử là A và a, trong đó A 1 . 2  - Cặp gen Dd giảm phân bình thường sẽ sinh ra 2 loại giao tử là D và d, trong đó D 1 . 2 

Hướng dẫn giải: Bước 1: Xác định tỉ lệ của loại hợp tử aaBb. ♂AaBb x ♀AaBB = (♂Aa x ♀Aa)( ♂Bb x ♀BB) Kiểu gen aaBb là hợp tử không đột biến, nó được sinh ra do sự thụ tinh giữa giao tử đực không đột biến (ab) với giao tử cái không đột biến (aB). - Cơ thể đực có 16% số tế bào có đột biến ở cặp Aa nên sẽ có 84% tế bào không đột biến  ♂Aa x ♀Aa sẽ sinh ra aa với tỉ lệ 1 0,84 0,21. 4    - Ở cặp gen Bb không có đột biến nên ♂Bb x ♀BB sẽ sinh ra Bb với tỉ lệ 1 . 2  - Vậy trong các loại hợp tử thì hợp tử aaBb chiếm tỉ lệ 1 0,21 0,105. 2    Bước 2: Sử dụng toán tổ hợp để tính xác suất Lấy ngẫu nhiên 1 cá thể ở F1, xác suất để thu được cá thể có kiểu gen aaBb là 0,105. Bài 3: Cho biết trong quá trình giảm phân của cơ thể cái có 12% số tế bào có cặp NST mang cặp gen Bb không phân li trong giảm phân I, giảm phân II diễn ra bình thường, các tế bào khác giảm phân bình thường, cơ thể đực giảm phân bình thường. Ở phép lai ♂AaBB x ♀AaBb sinh ra F1. Lấy ngẫu nhiên 2 cá thể ở F1, xác suất để thu được 1 cá thể có kiểu gen AaBBb là bao nhiêu? Hướng dẫn giải: Bước 1: Xác định tỉ lệ của loại hợp tử AaBBb. ♂AaBB x ♀AaBb = (♂Aa x ♀Aa)( ♂BB x ♀Bb) Kiểu gen AaBBb là hợp tử đột biến, nó được sinh ra do sự thụ tinh giữa giao tử đực không đột biến với giao tử cái đột biến. - Cơ thể cái có 12% số tế bào có đột biến ở cặp Bb  ♂BB x ♀Bb sẽ sinh ra BBb với tỉ lệ 1 0,12 0,06. 2    - Ở cặp gen Aa không có đột biến nên ♂Aa x ♀Aa sẽ sinh ra Aa với tỉ lệ 1 . 4  - Vậy trong các loại hợp tử thì hợp tử AaBBb chiếm tỉ lệ 1 0,06 0,015. 2    Các hợp tử còn lại có tỉ lệ = 1 - 0,015 = 0,985. Bước 2: Sử dụng toán tổ hợp để tính xác suất Lấy ngẫu nhiên 2 cá thể ở F1, xác suất để thu được 1 cá thể có kiểu gen AaBBb là 1 2     C 0,015 0,985 0,03. C. BÀI TẬP VẬN DỤNG 1. Bài tập tự luận Bài 1. Cho biết trong quá trình giảm phân của cơ thể đực có 20% số tế bào có cặp NST mang cặp gen Aa không phân li trong giảm phân I, giảm phân II diễn ra bình thường, các tế bào khác giảm phân bình thường, cơ thể cái giảm phân bình thường. Ở phép lai ♂AaBb x ♀aaBb sinh ra F1. Lấy ngẫu nhiên 1 cá thể ở F1, xác suất để thu được cá thể có kiểu gen aabb là bao nhiêu?