Tiêu đề Chủ đề 1. KHÁI NIỆM VỀ CÂN BẰNG HÓA HỌC (FILE HS).doc ✅

Chủ đề 1: KHÁI NIỆM VỀ CÂN BẰNG HÓA HỌC A. HỆ THỐNG LÝ THUYẾT I. PHẢN ỨNG MỘT CHIỀU & PHẢN ỨNG THUẬN NGHỊCH 1. Phản ứng một chiều 2. Phản ứng thuận nghịch Khái niệm Phản ứng một chiều là phản ứng xảy ra theo một chiều từ chất đầu sang sản phẩm trong cùng một điều kiện. aA + bB  cC + dD Phản ứng thuận nghịch là phản ứng xảy ra theo hai chiều ngược nhau trong cùng điều kiện. aA + bB ˆˆ†‡ˆˆ cC + dD Biểu diễn Bằng một mũi tên : → Bằng hai nửa mũi tên ngược chiều nhau: chieàuthuaän chieàunghòchˆˆˆˆˆˆ†‡ˆˆˆˆˆˆ Ví dụ CH 4 + 2O 2 0t CO 2 + 2H 2 O NaOH + HCl  NaCl + H 2 O H 2 (g) + I 2 (g) ˆˆ†‡ˆˆ 2HI(g) II. CÂN BẰNG HÓA HỌC 1. Trạng thái cân bằng  Trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch là trạng thái tại đó tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch (v t = v n )  Cân bằng hóa học là một cân bằng động.  Tại thời điểm cân bằng hóa học thì: - Phản ứng vẫn diễn ra với tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch. - Hàm lượng các chất không đổi, chứ không có bằng nhau. 2. Hằng số cân bằng a) Biểu thức của hằng số cân bằng Xét phản ứng thuận nghịch tổng quát: aA + bBcC + dDˆˆ†‡ˆˆ cd Cab [C].[D] K [A].[B] * Một số lưu ý: - Trong đó : [A], [B], [C], [D] là nồng độ mol của các chất A, B, C, D ở trạng thái cân bằng. a,b,c,d là hệ số tỉ lượng của các chất trong phương trình hóa học của phản ứng. - K C chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất của phản ứng.
- Đối với các phản ứng có chất rắn tham gia, không biểu diễn nồng độ của chất rắn trong biểu thức K C Ví dụ: C(s) + CO 2 (g) ˆˆ†‡ˆˆ 2CO(g) 2 C 2 [CO] K [CO] b) Ý nghĩa của hằng số cân bằng K C càng lớn thì phản ứng thuận càng chiếm ưu thế hơn và ngược lại, K C càng nhỏ thì phản ứng nghịch càng chiếm ưu thế hơn. III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ CHUYỂN DỊCH CÂN BẰNG HÓA HỌC 1. Ảnh hưởng của nhiệt độ (chất khí, chất lỏng) “ Khi tăng nhiệt độ, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm nhiệt độ, tức là chiều phản ứng thu nhiệt ( 0 r298ΔH> 0 ), nghĩa là chiều làm giảm tác động của việc tăng nhiệt độ và ngược lại” Cách nhớ: * 0 r298ΔH<0 : là phản ứng tỏa nhiệt. * 0 r298ΔH> 0 : là phản ứng thu nhiệt. * Khi tăng t 0 => phản ứng theo chiều thu nhiệt 0 r298ΔH> 0 * Khi giảm t 0 => phản ứng theo chiều tỏa nhiệt 0 r298ΔH<0 Lưu ý: Một phản ứng có ghi 0 r298ΔH thì mặc định 0 r298ΔH này là ứng với chiều thuận của phản ứng. Thí nghiệm 1: Cho cân bằng: 2NO 2 (g) ˆˆ†‡ˆˆ N 2 O 4 (g) 0 r298ΔH<0 (màu nâu) (không màu) Thí nghiệm 2: CH 3 COONa + H 2 O ˆˆ†‡ˆˆ CH 3 COOH + NaOH 0 r298ΔH>0 Dung dịch CH 3 COONa + phenolphtalein Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự chuyển dịch cân bằng CH 3 COONa + H 2 O ˆˆ†‡ˆˆ CH 3 COOH + NaOH Quan sát hiện tượng hai thí nghiệm trên và hoàn thành bảng sau: