Tiêu đề CHƯƠNG 6. HỢP CHẤT CARBONYL (BẢN HS FORM 2025).docx ✅

-3- - Hợp chất carbonyl là các hợp chất hữu cơ trong phân tử có chứa nhóm chức carbonyl (>C=O). Nhóm chức carbonyl có trong aldehyde, ketone,... + Aldehyde là hợp chất hữu cơ có nhóm –CHO liên kết với nguyên tử carbon (trong gốc hydrocarbon hoặc –CHO) hoặc nguyên tử hydrogen. Ví dụ: HCH=O; CH 3 CH=O; CH 2 =CH-CH=O,… + Ketone là hợp chất hữu cơ có nhóm >C=O liên kết với hai gốc hydrocarbon. Ví dụ: CH 3 COCH 3 ; CH 3 COC 2 H 5 ; CH 3 COC 6 H 5 ;… b) Danh pháp - Danh pháp thay thế + Aldehyde: Ví dụ: CH 3 –CH 2 –CHO: propanal + Ketone: Ví dụ: CH 3 -CO-CH 2 -CH 2 -CH 3 (pentan-2-one) Chú ý: + Mạch carbon là mạch dài nhất chứa nhóm >C=O. + Mạch carbon được đánh số từ nhóm –CHO (đối với aldehyde) hoặc từ phía gần nhóm >C=O hơn (đối với ketone). + Đối với ketone, nếu nhóm >C=O chỉ có một vị trí duy nhất thì không cần số chỉ vị trí nhóm >C=O. + Nếu mạch carbon có nhánh thì cần thêm vị trí và tên nhánh ở phía trước. - Danh pháp thường ALDEHYDE Công thức cấu tạo Danh pháp thay thế Tên gọi thông thường HCHO Methanal Formaldehyde (formic aldehyde) CH 3 CHO Ethanal Acetaldehyde (acetic aldehyde) CH 3 CH 2 CHO Propanal Propionaldehyde (propionic aldehyde) (CH 3 ) 2 CHCH 2 CHO 3-methylbutanal Isovaleraldehyde (isovaleric aldehyde) CH 2 =CHCHO Propenal Acrylaldehyde (acrylic aldehyde) C 6 H 5 CHO Phenylmethanal Benzaldehyde (benzoic aldehyde) KETONE CH 3 COCH 3 Propan-2-one Acetone CH 3 CH 2 COCH 3 Butan-2-one C 6 H 5 COCH 3 Phenylethanone Acetophenone 1.2. Tính chất vật lí - Các aldehyde, ketone có nhiệt độ sôi cao hơn các hydrocarbon có khối lượng phân tử tương đương do trong phân tử chứa nhóm carbonyl phân cực làm cho phân tử aldehyde, ketone phân cực nên có nhiệt độ sôi cao hơn. - Ở nhiệt độ thường, các aldehyde có phân tử khối nhỏ (methanal, ethanal) ở trạng thái khí, các hợp chất carbonyl thông dụng khác ở trạng thái lỏng. - Các aldehyde, ketone có mạch carbon ngắn tan tốt trong nước. Khi số nguyên tử carbon tăng thì độ tan của hợp chất carbonyl giảm dần. 1.3. Tính chất hóa học