Tiêu đề Kiến thức cơ bản chuyên nghành ô tô.pdf ✅

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO KỸ THUẬT CHO GIÁM ĐỊNH VIÊN TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BIDV (BIC) -------------------o0o------------------- TÀI LIỆU ĐÀO TẠO KIẾN THỨC CƠ BẢN CHUYÊN NGÀNH Ô TÔ Nhóm biên soạn: Đỗ Tiến Minh Nguyễn Tiến Dũng Đàm Hoàng Phúc Đỗ Văn Cường Trần Thanh Tùng Dương Ngọc Khánh Hà Nội, tháng 6-2012
1 | Page PHҪN I: MӢ ĐҪU Sự hình thành ô tô đѭӧc bҳt đҫu trên các ý tuởng và phát minh bánh xe lăn tròn cӫa con ngѭӡi từ 3000 năm trѭӟc Công nguyên. Chiếc xe bӕn bánh ra đӡi khoҧng thế kỷ thứ 7 trѭӟc Công nguyên và đѭӧc danh hoҥ nәi tiếng Leonad de Vanci vẽ lҥi trѭng bày trong bҧo tàng Pari cӫa Pháp. Ô tô thực sự đѭӧc gӑi tên chỉ từ khi chiếc xe sử dөng bánh tròn tự di chuyển vӟi nguӗn đӝng lực đặt trên nó. Bởi vұy sự ra đӡi, phát triển cӫa ô tô gҳn mұt thiết vӟi sự ra đӡi, phát triển cӫa nguӗn đӝng lực đặt trên xe và sự hoàn thiӋn cҩu trúc bánh xe lăn. I. Tóm tắt lịch sử và công nghiӋp ô tô Năm 1690: xuҩt hiӋn máy hơi nѭӟc đҫu tiên cӫa Ferdinand Verbiest, mãi đến năm 1801 Richard Treviethik đặt lên trên xe 4 bánh tròn để phөc vө mөc đích vұn tҧi hàng hoá. Năm 1801: Philipp Lebon phát minh đӝng cơ chҥy bằng gas (khí đӕt), năm 1807 Isaak de Rivaz thí nghiӋm lҳp đӝng cơ khí đӕt lên cӛ xe tam mã và hoàn thiӋn liên tөc, tӟi năm 1861 đã chế tҥo đѭӧc đӝng cơ khí đӕt, 4 kỳ, 8 mã lực lҳp lên xe tứ mã phөc vө mөc đích vұn chuyển ngѭӡi thay cho ngựa kéo. Năm 1864: Nikolai Ôtto, Langen, Daimler, Maybach mở nhà máy sҧn xuҩt đӝng cơ gaz 4 kỳ tҥi Đức và thử nghiӋm thành công đӝng cơ gaz-xăng, rӗi đӝng cơ gaz 2 kỳ (1882 cӫa Karl Benz), các loҥi đӝng cơ này mӝt phҫn đѭӧc lҳp thử nghiӋm trên xe thay ngựa kéo. Sau nhiều thay đәi kỹ thuұt, đӝng cơ đҥt đѭӧc công suҩt 20 mã lực, đánh lửa bằng manheto. Năm 1886: Karl Benz chế tҥo đӝng cơ xăng 2 kỳ công suҩt nhӓ 0,7 mã lực, 130 vòng/phút, đánh lửa bằng điӋn, lҳp trên xe ba bánh và đăng ký phát minh kỹ thuұt. Sau đó Daimler, Maybach hoàn thiӋn đӝng cơ chҥy xăng và lҳp trên xe 4 bánh. Bҧn phát minh đѭӧc chӑn và ghi nhұn là cӫa Karl Benz, và lҩy 1886 là năm ra đӡi cӫa xe hơi, từ đây xe có thể tự chuyển đӝng, tự chuyển hѭӟng. Thực ra, tên gӑi “Ô TÔ“ đѭӧc các nhà kỹ thuұt công nhұn, chỉ khi xuҩt hiӋn chiếc xe 4 bánh vӟi phát minh sau đó cӫa Daimler và Maybach. Hình 1: Xe 4 bánh của thế kỷ Những ô tô con ra đời trong khoảng thập kỷ 1860
2 | Page Năm 1888: J.B. Dunlop phát minh ra lӕp cao su có chứa khí nén bên trong. Chỉ mӝt năm sau lӕp cӫa Dunlop đѭӧc chҩp nhұn lҳp trên ô tô. Nhӡ phát minh này mà tӕc đӝ cӫa ô tô đã vѭӧt qua tӕc đӝ 40 km/h. Tiếp theo hình thành các hãng sҧn xuҩt lӕp Dunlop (1889) Michelin (1894) .... Năm 1892: Rudolf Diezel phát minh ra đӝng cơ diezel và đến năm 1901 lҳp trên ô tô tҧi. Năm 1900: Xuҩt hiӋn ô tô con chҥy điӋn (Elektro- Taxi) và dҥng Elektro-Mobil. Từ đây sự hình thành ô tô con, ô tô tҧi, ô tô tҧi chở ngѭӡi chҥy bằng lӕp khí nén dҫn dҫn hoàn thiӋn, nhѭng quy mô nhӓ và chѭa hình thành rõ cӫa nền công nghiӋp ô tô. Tuy vұy mӕc thӡi gian đáng ghi nhӟ trong công nghiӋp sҧn xuҩt ô tô: Năm 1896 Henry Ford (Mỹ) bҳt đҫu thành lұp nhà máy và chế tҥo hàng loҥt vào năm 1903, đánh dҩu mӝt giai đoҥn phát triển công nghiӋp ô tô trên thế giӟi. Năm 1898 hãng Renault (Pháp). Năm 1899 hãng Fiat (Italia). Năm 1901 hãng Mercedes (Đức). Sau 1902 hàng loҥt các quӕc gia thực hiӋn sҧn xuҩt ô tô các loҥi theo mӝt hӋ thӕng công nghiêp và gia tăng sҧn lѭӧng cӫa mình, tҥo thế cҥnh tranh mãnh liӋt trên thӏ trѭӡng. Cho tӟi nay sӕ lѭӧng ô tô sử dөng ở mӝt quӕc gia đã trở thành mӝt chỉ tiêu đánh giá mức đӝ phát triển cӫa quӕc gia đó. Sự phát triển kỹ thuұt từ đây gҳn liền vӟi khҧ năng ứng dөng và thӏ trѭӡng cӫa các hãng sҧn xuҩt ô tô. Các mӕc thӡi gian xuҩt hiӋn các kỹ thuұt mӟi trên ô tô có thể liӋt kê: Năm 1934: Hoàn thành chế tҥo hӝp sӕ tự đӝng chuyển sӕ (AT) cho ô tô trên cơ sở hӝp sӕ hành tinh, biến mô men thuỷ lực, điều khiển nhӡ thuỷ lực và các van con trѭӧt. Năm 1954: Felix Wankel chế tҥo đӝng cơ pitton quay tҥi hãng NSU-Wankel có cҩu trúc gӑn nhӓ và sau đó lҳp trên ô tô con. Năm 1967: Phun xăng điӋn tử theo hӋ D-Jetronic thay thế kiểu phun xăng cơ khí trѭӟc đây. Đến năm 1973 nghiên cứu thành công hӋ phun xăng điӋn tử nhằm giҧm lѭӧng tiêu thө nhiên liӋu và giҧm ô nhiӉm môi trѭӡng. Những ô tô ra đời trong những năm đầu 1900 Những ô tô ra đời trong những năm đầu 1930
3 | Page Năm 1971: Chế tҥo hoàn chỉnh hӋ thӕng chӕng trѭӧt lết bánh xe khi phanh (ABS), tiếp sau đó năm 1978 chế tҥo hàng loҥt hӋ thӕng ABS, lҳp trên ô tô con và ô tô chở ngѭӡi. Năm 1979: Điều khiển kỹ thuұt sӕ xuҩt hiӋn và ngay lұp tức đѭӧc ứng dөng vào hӋ thӕng phun xăng đánh lửa Motronic và nhiều lƭnh vực điều khiển tự đӝng khác: ABS, hӝp sӕ tự đӝng, điều khiển tӕi ѭu lực dӑc .... Năm 1980: Cho phép lҳp túi khí bҧo vӋ trên ô tô (Air-Bag) vӟi khҧ năng tác đӝng nhanh dѭӟi 60 ms (mili giây). Năm 1986: HӋ thӕng lái điều khiển tҩt cҧ các bánh xe (4WS) đѭӧc thực hiӋn bởi hãng Honda đã nhanh chóng giҧi quyết vҩn đề cơ đӝng khi ra vào chӛ đӛ xe, tăng khҧ năng әn đӏnh khi ô tô chuyển đӝng trên đѭӡng vòng vӟi tӕc đӝ cao (trên 150 km/h). Năm 1990: Bҳt đҫu sử dөng có cҩu tự đӝng điều khiển thӡi điểm nҥp khí cӫa đӝng cơ (VTEC – cӫa Nhұt Bҧn, VANOS – cӫa Đức) cho cơ cҩu phӕi khí. Năm 2001: Nghiên cứu thành công hӋ thӕng phun xăng trực tiếp (sau xu páp) và đѭa hӋ thӕng cung cҩp nhiên liӋu điӋn tử cho đӝng cơ diezel. Năm 2002: Tiến hành thử nghiӋm ô tô có tӕc đӝ vѭӧt tӕc đӝ âm thanh vӟi vұn tӕc tӕi đa 1227 km/h. Ngày nay ô tô con (thѭơng mҥi) đã đҥt đѭӧc tӕc đӝ tӕi đa trên 400 km/h. II. Phân loại, cҩu tạo và bӕ trí chung ô tô Ô tô là mӝt loҥi phѭơng tiӋn giao thông vұn tҧi có khҧ năng chuyên chở hàng hoá, ngѭӡi. Ô tô đѭӧc bӕ trí nguӗn năng lѭӧng tҥo đӝng lực để thực hiӋn khả năng tự chuyển ơộng trên nền ơường. Nhӡ quan hӋ tѭơng tác cӫa bánh xe quay trên nền cӕ đӏnh tҥo nên sự dӏch chuyển cӫa tâm bánh xe và mang theo toàn bӝ thân xe chuyển đӝng tӏnh tiến, do vұy nó là phư˿ng tiện giao thông ơường bộ. Nguӗn đӝng lực đặt trên ô tô gӑi tên là ơộng c˿. Đӝng cơ đѭӧc sử dөng có thể là đӝng cơ đӕt trong, đӝng cơ điӋn .... Ngày nay phә biến sử dөng là đӝng cơ đӕt trong (xăng hay diesel).