Tiêu đề NGỮ VĂN 10- CHUYÊN LƯƠNG VĂN TỤY - NINH BÌNH.docx ✅

SỞ GD&ĐT NINH BÌNH TRƯỜNG THPT CHUYÊN LƯƠNG VĂN TỤY ******** ĐỀ THI ĐỀ XUẤT KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI KHU VỰC DUYÊN HẢI NĂM 2023 MÔN: NGỮ VĂN 10 Thời gian làm bài: 180 phút ( Đề này gồm 02 câu, 01 trang) Câu 1 : (8,0 điểm)  Khu vực sông Choluteca thuộc Honduras (một quốc gia khu vực Trung Mỹ) là nơi thường xuyên chịu tác động của thiên tai như giông bão và lốc xoáy. Vì vậy, chính quyền nơi đây muốn đầu tư xây dựng một cây cầu mới bắc qua sông Choluteca. Yêu cầu đặt ra là cây cầu có thể chống chọi được những điều kiện khắc nghiệt của thời tiết. Cầu Puente Sol Naciente được khởi công xây dựng vào năm 1996 bởi một công ty Nhật Bản. Cây cầu được mong đợi sẽ thật vững chắc và có thể chống chọi với các tác động xấu từ thiên nhiên. Cây cầu Puente Sol Naciente khánh thành vào năm 1998 đã thực sự là một kỳ quan về công nghệ. Nó được xem là hiện đại bậc nhất cả về kỹ thuật lẫn thiết kế. Vào tháng 10 năm 1998, cơn bão lớn thứ hai từ Đại Tây Dương - bão Mitch - đã đổ bộ vào Honduras. Ngoài hậu quả nặng nề ảnh hưởng trực tiếp lên người dân địa phương thì cơn bão này còn gây ra một biến cố lớn, làm thay đổi sứ mệnh của cây cầu Choluteca mới vừa được khánh thành trước đó không lâu. […]Cây cầu Puente Sol Naciente không hề suy chuyển trong trận bão lịch sử nhưng trận bão lại biến nó trở thành cây cầu vô dụng nhất thế giới. Bão Mitch đã phá hủy toàn bộ hệ thống hạ tầng trong khu vực và đường sá dẫn đến cầu. Chưa dừng lại ở đó, cơn bão còn thay đổi cả dòng chảy của sông Choluteca, khiến dòng sông không còn chảy dưới chân cầu như xưa. […] Kể từ đó, cây cầu dường như bị cô lập, không có đường đến cũng không có đường ra và không bắc qua con sông cần bắc. Mặc dù được kết nối với một đường cao tốc vào năm 2003, cầu Choluteca vẫn không dẫn đến bất cứ một nơi nào. (Trích https://phunuvietnam.vn/cau-chuyen-ve-cay-cau-vo-dung-nhat-the-gioi.htm) Cầu Puente Sol Naciente sau cơn bão Mitch - Ảnh: Team N Power Câu chuyện về cây cầu Puente Sol Naciente gợi cho anh/chị bài học gì? Hãy viết bài văn trình bày suy nghĩ của bản thân. Câu 2: (12,0 điểm) Câu chuyện cây cầu Puente Sol Naciente đã mở ra những liên tưởng thú vị về văn chương. Trong thời đại nhiều biến động như hiện nay, theo anh/chị văn chương có rơi vào tình huống tương tự như cây cầu? Bằng những trải nghiệm văn học của bản thân, anh/chị hãy trả lời câu hỏi trên. -------------- HẾT -------------- (Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.)

1.2. Bàn luận - Như những dòng sông không bao giờ chảy thẳng, cuộc sống không bao giờ dễ dàng, thuận lợi đối với bất kì ai. Cuộc sống luôn vận động, biến đổi không ngừng, cũng như luôn tồn tại nhiều tình huống bất ngờ, những biến cố, bất trắc, những rủi ro…không thể đoán biết trước. Trong cuộc sống, biến cố, thử thách luôn luôn tồn tại như một quy luật tất yếu trong sự vận động và phát triển của mỗi cá nhân cũng như của toàn xã hội. - Cuộc sống nhiều bất trắc, biến cố, thử thách vì vậy con người cần có sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo để thích ứng được với mọi tình huống hay những thay đổi nhanh chóng của cuộc sống, nhất là trong xã hội hiện đại khi khoa học công nghệ phát triển như vũ bão. - Sự linh hoạt, chủ động, sáng tạo, tầm nhìn xa trông rộng sẽ giúp con người vượt qua những trở ngại, khó khăn, tránh được những tổn thương, mất mát. Đó là những yếu tố quan trọng giúp chúng ta biết thích nghi với những thay đổi, tìm ra những giải pháp phù hợp, nắm bắt thời cơ, cơ hội…để không trở nên vô dụng, thừa thãi hay tụt lại phía sau. - Thực tế cho thấy, mọi lí thuyết chỉ là màu xám. Khi bắt tay vào thực hiện bao giờ cũng sẽ có nhiều vấn đề phát sinh, nhiều biến cố xảy ra ngoài khả năng lường trước của con người. Vì vậy tri thức, khoa học tân tiến là cần thiết nhưng cần thêm tầm nhìn xa trông rộng, khả năng quan sát, đúc kết, sự linh hoạt, sáng tạo để thích ứng với những biến động của thực tiễn…Đó là những yếu tố quan trọng để con người có được thành công trong cuộc sống. (Thí sinh cần chọn dẫn chứng phù hợp, lập luận thuyết phục.) 5,0 1.3. Mở rộng vấn đề - Khẳng định sự linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong mọi hoàn cảnh là lối sống tích cực, đem đến thành công. - Câu chuyện về cây cầu Puente Sol Naciente còn gợi nhiều suy ngẫm: + Suy ngẫm về khả năng vô tận của con người trong khoa học công nghệ; niềm khao khát chinh phục và chế ngự thiên nhiên của con người. + Suy ngẫm về giá trị của sự vật, hiện tượng và con người: Cây cầu Puente Sol Naciente không hề suy chuyển sau trận bão lịch sử cho thấy nó tuy mất giá trị thực tiễn nhưng vẫn có giá trị tự thân, vẫn là một kỳ quan về công nghệ. Đừng chỉ thấy nó vô dụng mà phủ nhận mọi giá trị. Bởi vậy không nên chỉ nhìn thấy sai lầm, hạn chế, thất bại… của người khác để đánh giá, cần có cái nhìn nhiều chiều, sâu sắc, đánh giá con người, sự vật ở nhiều phương diện… - Bài học nhận thức và hành động: Khát vọng càng lớn, khó khăn càng nhiều. Vì vậy để thành công, mỗi cá nhân không chỉ cần có tri thức mà còn cần sự linh hoạt, có cách ứng xử phù hợp trong mọi hoàn cảnh để biết thích ứng và trở nên hữu ích. 1,5 2 Câu chuyện cây cầu Puente Sol Naciente đã mở ra những liên tưởng thú vị về văn chương. Trong thời đại nhiều biến động như 12,0
hiện nay, theo anh/chị văn chương có rơi vào tình huống tương tự như cây cầu? Bằng những trải nghiệm văn học của bản thân, anh/chị hãy trả lời câu hỏi trên. * Yêu cầu về kĩ năng - Có kĩ năng viết bài văn nghị luận văn học; biết huy động các kiến thức lí luận, kiến thức về tác giả, tác phẩm để làm bài. - Vận dụng tốt các thao tác lập luận, lí lẽ xác đáng; trình bày khoa học; văn viết có cảm xúc, giọng điệu riêng; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. * Yêu cầu về kiến thức Thí sinh có nhiều cách trình bày khác nhau, song cần đạt được những nội dung cơ bản sau: 2.1. Giải thích - Câu chuyện về cây cầu Puente Sol Naciente đã mở ra những liên tưởng thú vị về văn chương: Trong thực tế, đã có lúc văn chương rơi vào tình huống như cây cầu, gặp phải “cơn bão” làm thay đổi mọi giá trị: + Cơn bão: Những biến động, xáo trộn khốc liệt trong đời sống xã hội. + Cây cầu: biểu tượng cho văn chương. - Trong thời đại nhiều biến động như hiện nay, văn chương có rơi vào tình huống như cây cầu: văn chương có “vô dụng” như cây cầu? => Đặt ra vấn đề chức năng, giá trị, sứ mệnh của văn chương trong thời đại ngày nay. Văn chương có ý nghĩa, có ích cho cuộc sống con người hay không? - Cây cầu không hề suy chuyển sau cơn bão lịch sử: Sự tồn tại bền bỉ của văn chương trước những biến động, xáo trộn trong đời sống xã hội. => Khẳng định: Trong mọi hoàn cảnh, mọi thời đại, văn chương không hề vô dụng, trơ trọi, văn chương luôn đồng hành và có ích cho con người. 1,0 2.2. Bàn luận, chứng minh - Bối cảnh xã hội hiện nay: + Thời đại 4.0, công nghệ thông tin phát triển như vũ bão, đất nước mở cửa giao lưu, hợp tác trên mọi phương diện…đưa đến sự phát triển nhưng cũng xuất hiện nhiều thử thách, biến động, bất trắc: bản sắc văn hóa dân tộc có nguy cơ bị lung lay; đạo đức lối sống con người có nhiều biểu hiện xuống cấp; đời sống tinh thần con người bất an; con người trở nên mất kết nối với tất cả; dịch bệnh, thiên tai… - Vì sao trong thời đại nhiều biến động như hiện nay, văn chương không hề vô dụng như cây cầu? + Xuất phát từ đặc trưng văn học: Phản ánh hiện thực là thuộc tính của văn học. Xã hội nào văn học ấy, vì vậy trong bối cảnh xã hội hiện nay văn chương không thể đứng ngoài những vấn đề lớn lao của đất 9,0