Nội dung text BÀI TẬP KHTN 7 BÀI 7. HÓA TRỊ - CÔNG THỨC HÓA HỌC.docx
2- Dạng 2: Bài toán liên quan đến phân tử khối. a) Phương pháp giải: Nếu đề cho hợp chất có công thức A x B y hoặc biết phân tử gồm x nguyên tử A; y nguyên tử B thì: Công thức tính PTK: AB(A)(B)xyPTKx.NTKy.NTK Nếu biết trước PTK thì ta có thể xác định tên nguyên tố theo cách sau: NTK (A) = (PTK – y.NTK (B) ): x b) Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Tính phân tử khối của hợp chất nhôm sunfat: Al 2 (SO 4 ) 3 Lời giải: ....................................................................................................................................................... Ví dụ 2: Hợp chất có phân tử gồm 2 nguyên tử X, 3 nguyên tử S, 12 nguyên tử O. Biết phân tử của hợp chất nặng gấp 171 lần phân tử khí hiđro. Xác định tên và kí hiệu của nguyên tố X. Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Ví dụ 3: Một hợp chất có công thức dạng chung là R 2 O x (x là số nguyên, dương và x 5). Biết phân tử hợp chất nặng gấp 3,375 lần khối lượng phân tử khí oxi. Xác định tên nguyên tố R. Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
3- Dạng 3: Bài toán sử dụng định luật thành phần không đổi a) Bài toán tổng quát và phương pháp giải Tổng quát: Hợp chất X gồm 2 thành phần A, B (nguyên tố hoặc nhóm nguyên tố). Biết AB12m:mm:m . Tìm CTHH của hợp chất X. Phương pháp giải: Đặt công thức tổng quát của hợp chất X là: A x B y Theo định luật TPKĐ ta có: 1l 22 AA BB x.NTKm:NTKmxa y.NTKmym:NTKb Chọn x = a; y = b công thức hóa học của hợp chất là: A a B b b) Ví dụ minh họa. Ví dụ 5: Hợp chất X gồm 2 nguyên tố cacbon và oxi. Biết tỉ số khối lượng của cacbon và oxi tương ứng bằng 3:8. Tìm công thức hóa học của hợp chất X và tính tổng số proton trong phân tử X. Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 5- Dạng 5: Các dạng bài tập vận dụng quy tắc hóa trị a) Phân dạng: Bài tập sử dụng quy tắc hóa trị bao gồm các dạng chính sau: Tính hóa trị của một nguyên tố khi đã biết công thức hóa học. Lập công thức hóa học của hợp chất khi biết hóa trị của hai thành phần tạo nên chất đó. Viết nhanh công thức hóa học. Kiểm tra công thức hóa học đúng hay sai. b) Phương pháp giải Đã được tóm tắt ở phần “kiến thức cần nhớ”, mục hóa trị. Xem nội dung mục 3, trang 8 của sách này. Chú ý: Quy tắc hóa trị mở rộng “trong hợp chất vô cơ có chứa oxi thì tổng hóa trị của các nguyên tử oxi bằng tổng hóa trị của các nguyên tử khác”. Tạm hiểu là “oxi chấp hết các nguyên tố còn lại”. Tổng quát: A x B y O z x. hóa trị A + y. hóa trị B = z.2
c) Các ví dụ minh họa Ví dụ 1: Tính hóa trị của nguyên tố Fe, S, Cr trong các hợp chất sau đây: FeCl 3 , FeCl 2 , H 2 S, Cr 2 O 3 , CrO 3 . Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Ví dụ 2: Lập công thức hóa học của các hợp chất: a) Hợp chất (X) gồm nguyên tố Pb (hóa trị IV) và nguyên tố oxi. b) Hợp chât (Y) gồm Fe (hóa trị III) và nhóm sunfat. c) Hợp chất (Z) gồm K liên kết nhóm pemanganat (MnO 4 : hóa trị I) Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Ví dụ 3: Một học sinh viết một số công thức hóa học như sau: K 2 O, Na 2 O 3 , Zn 2 O, Cu(OH) 3 , SO 3 , NO 3 , P 2 O 5 . Tìm các công thức hóa học viết sai, viết lại cho đúng theo quy tắc hóa trị. Lời giải:
.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Ví dụ 4: Hợp chất (A) gồm các nguyên tố H, Cr (VI), O. Biết rằng trong phân tử (A) có số nguyên tử hiđro bằng số nguyên tử crom, khối lượng nguyên tố oxi nhiều hơn tổng khối lượng của các nguyên tố còn lại là 6 đvC. Tìm công thức hóa học của (A) và tính phân tử khối của hợp chất đó. Lời giải: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... BÀI TẬP ÁP DỤNG Bài 1: Lập công thức hóa học? Tính phân tử khối và % theo khối lượng của nguyên tố kim loại trong hợp chất (nếu có). a) Hợp chất gồm S (hóa trị VI) và O. b) Hợp chất gồm nhôm và nhóm sunfat (=SO 4 ). c) Hợp chất có tên amoni sunfat (amoni: - NH 4 ) d) Hợp chất có tên canxi photphat (PO 4 ). e) Hợp chất gồm Na và oxi. g) Hợp chất gồm Al và S (hóa trị II). Bài 2: Điền công thức hóa học đúng vào các ô trống trong bảng dưới đây? – Cl = O = SO 4 PO 4 K H Ca Al