Tiêu đề 58. Bài 10.Thang pH..docx ✅

DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Đồng Vũ Tiến Đạt Trang 2 B. CÂU HỎI TRONG BÀI HỌC Câu hỏi 1. [CD – SGK trang 55]:  pH là một trong những tiêu chí quan trọng để xác định chất lượng của nước sinh hoạt, lựa chọn đất cho cây trồng. Khi kiểm tra sức khoẻ, người ta cũng xem xét đến pH của máu và nước tiểu. Vậy chỉ số pH có ý nghĩa như thế nào? Để hiểu điều đó cần tìm hiểu về thang pH. Hướng dẫn giải pH có ý nghĩa to lớn trong thực tiễn. Nhiều quá trình hoá học trong tự nhiên, trong sản xuất và trong cơ thể sống diễn ra trong điều kiện pH ổn định, một sự thay đổi đáng kể về pH có thể dẫn tới những ảnh hưởng không mong muốn tới các quá trình này. Do đó cần phải quan tâm đến pH của môi trường nước, môi trường đất để có biện pháp can thiệp kịp thời nhằm duy trì được pH tối ưu đối với đời sống của người, động vật, thực vật. Câu hỏi 2. [CD – SGK trang 55]:  Dung dịch X làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Kết luận nào sau đây là đúng? Giải thích. a) Dung dịch X có pH nhỏ hơn 7. b) Dung dịch X có pH lớn hơn 7. Hướng dẫn giải Kết luận đúng là a) Dung dịch X có pH nhỏ hơn 7. Giải thích: Vì dung dịch X làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ nên dung dịch X có môi trường acid, do đó pH của dung dịch X nhỏ hơn 7. Câu hỏi 3. [CD – SGK trang 57]: Trong sản xuất nông nghiệp, người ta thường bón vôi cho các ruộng bị chua. Theo em, sau khi bón vôi cho ruộng, pH của môi trường sẽ tăng lên hay giảm đi? Giải thích. Hướng dẫn giải Ruộng bị chua là ruộng có môi trường acid, pH < 7. Ruộng càng chua thì pH càng thấp. Khi bón vôi cho ruộng, vôi sẽ trung hoà acid làm cho pH của môi trường tăng lên. Câu hỏi 4. [CD – SGK trang 57]:  Xác định pH của các dung dịch giấm ăn, nước xà phòng, nước vôi trong Chuẩn bị : ● Dụng cụ: Mặt kính đồng hồ, ống hút nhỏ giọt. ● Hoá chất: Chất chỉ thị màu, các dung dịch giấm ăn, nước xà phòng, nước vôi trong. Tiến hành: ● Đặt giấy chỉ thị lên mặt kính đồng hồ, nhỏ một giọt dung dịch giấm ăn lên giấy. ● So màu của giấy chỉ thị sau khi nhỏ giấm ăn với thang màu pH tương ứng và ghi lại giá trị. ● Làm tương tự đối với dung dịch nước xà phòng và nước vôi trong. ● Kết quả xác định pH cho biết điều gì? ● Báo cáo kết quả xác định pH của các dung dịch theo gợi ý sau: Dung dịch Giấm ăn Nước xà phòng Nước vôi trong pH ? ? ? Hướng dẫn giải Học sinh làm thí nghiệm và báo cáo kết quả xác định pH. Tham khảo kết quả sau:
DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Đồng Vũ Tiến Đạt Trang 3 Kết quả xác định pH cho biết dung dịch là acid, base hay trung tính. Ngoài ra, kết quả này còn cho biết mức độ acid, base của dung dịch. Câu hỏi 5. [CD – SGK trang 58]:  Xác định pH của một số loại nước ép trái cây và ghi lại kết quả theo gợi ý sau: Nước ép Chanh Cam Táo Dưa hấu pH ? ? ? ? Hướng dẫn giải Học sinh làm thí nghiệm và xác định. Tham khảo kết quả bảng sau: Câu hỏi 6. [CD – SGK trang 58]:   Xác định pH của một số đồ uống khác và ghi kết quả theo gợi ý sau: Đồ uống Bia Nước uống có gas Sữa tươi pH ? ? ? Hướng dẫn giải Học sinh làm thí nghiệm và xác định. Tham khảo kết quả bảng sau: Câu hỏi 7. [CD – SGK trang 58]:  Tìm hiểu và cho biết dịch dạ dày có pH trong khoảng nào? Hướng dẫn giải Dịch vị dạ dày của con người có chứa acid HCl với pH dao động khoảng 1,5 – 3,5. Đây là khoảng pH phù hợp để các enzyme tiêu hoá hoạt động hiệu quả. Câu hỏi 8. [CD – SGK trang 58]:  Tìm hiểu sự đổi màu của nước bắp cải tím khi tác dụng với các dung dịch acid và base. Xay bắp cải tím với nước, lọc bã qua rây để giữ lại nước lọc. Cho nước lọc thu được ở trên vào bốn cốc thuỷ tinh không màu có đánh số từ 1 đến 4, sau đó thêm vào các cốc: ● Cốc 1: nước vắt từ quả chanh. ● Cốc 2: dung dịch nước rửa bát (chén). ● Cốc 3: nước xà phòng. ● Cốc 4: giấm ăn. Quan sát hiện tượng xảy ra và nhận xét. Hướng dẫn giải Ban đầu nước ép bắp cải tím có màu tím. - Cốc 1: thêm vào nước vắt từ quả chanh thấy dung dịch chuyển màu đỏ tím. - Cốc 2: thêm vào dung dịch nước rửa chén (bát) thấy dung dịch chuyển màu xanh vàng. - Cốc 3: thêm vào nước xà phòng thấy dung dịch chuyển màu xanh vàng. - Cốc 4: thêm vào giấm ăn thấy dung dịch chuyển màu đỏ tím. Nhận xét: Nước ép bắp cải tím có nhiều màu sắc phụ thuộc vào pH. Có thể dùng nước ép bắp cải tím như một chất chỉ thị màu để xác định một cách định tính môi trường dung dịch.
DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Đồng Vũ Tiến Đạt Trang 4 C. BÀI TẬP CUỐI BÀI D. BÀI TẬP TỰ LUẬN Câu 1: Đọc giá trị pH của từng dung dịch và cho biết dung dịch nào có tính acid, dung dịch nào có tính base. Dung dịch pH Tính acid/base nước lọc 6-8,5 nước chanh 2-3 nước ngọi có gas 3-4 nước rửa bát <5,6 giấm ăn 2 - 3 baking soda 9 Hướng dẫn giải Dung dịch pH Tính acid/base nước lọc 6-8,5 base nước chanh 2-3 acid nước ngọt có gas 3-4 acid nước rửa bát <5,6 acid giấm ăn 2 - 3 acid baking soda 9 base Câu 2: Có hai ống nghiệm không nhãn đựng dung dịch NaOH và dung dịch HCl. Nêu cách nhận biết hai dung dịch trên. Hướng dẫn giải - Trích mẫu thử hai dung dịch vào ống nghiệm  - Cho quỳ tím lần lượt vào hai mẫu thử:  + Nếu quỳ tím chuyển sang màu đỏ thì dung dịch là HCl + Nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh thì dung dịch là NaOH Câu 3: Vì sao nước rau muống đang xanh khi vắt chanh vào thì chuyển sang màu đỏ? Hướng dẫn giải Có một số chất hóa học gọi là chất chỉ thị màu, chúng làm cho dung dịch thay đổi khi độ axit thay đổi. Trong rau muống (và vài loại rau khác) có chất chỉ thị màu này, chanh có tính acid. Vắt chanh vào nước rau làm thay đổi độ acid, do đó làm thay đổi màu của nước rau. Khi chưa vắt chanh nước rau muống màu xanh lét là chứa chất kiềm.