Nội dung text CHỦ ĐỀ 4: CÔNG CUỘC ĐỐI MỚI Ở VIỆT NAM TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY
CHỦ ĐỀ 4: CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY BÀI 10: KHÁI QUÁT VỀ CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY 1. Khởi đầu công cuộc Đổi mới (1986 – 1995). a. Hoàn cảnh. - TG: Từ giữa thập niên 80 của thế kỉ XX, TG có nhiều thay đổi: + LX, Đ.Âu: lâm vào khủng hoảng, tiến hành cải cách chưa hiệu quả. + Trung Quốc đã tiến hành cải cách/ đổi mới, đạt nhiều khởi sắc. + CM KHKT hiện đại tiếp tục PT mạnh mẽ... + Xu thế toàn cầu hóa xuất hiện... - VN: + 1976 - 1986: khủng hoảng toàn diện, đặc biệt là kinh tế + C.tri: XD CNXH nhiều khó khăn, nhiều sai lầm về Đường lối/ chính sách (quan liêu, bao cấp quá lâu...). + K.tế: lạm phát cao... + Xã hội: Đ/s ND khó khăn... + Ngoại giao: quan hệ VN - TQ - CPC: nhiều bất đồng => Sự xâm lược của (TQ, tập đoàn Khmer Đỏ), sự cấm vận của Mỹ... => Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (1986) đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, mở đầu công cuộc Đổi mới và được bổ sung tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII (1991). b. Nội dung đường lối đổi mới giai đoạn 1986 - 1995. * Quan điểm đổi mới: - Không thay đổi mục tiêu của CNXH, mà làm cho mục tiêu ấy được thực hiện có hiệu quả bằng quan niệm đúng đắn về CNXH, với hình thức, bước đi và biện pháp thích hợp. - Đổi mới toàn diện và đồng bộ, trọng tâm là đổi mới kinh tế (phù hợp với xu thế chung của thời đại). * Về kinh tế: - Xóa bỏ cơ chế quản lí tập trung, quan liêu, bao cấp, chuyển sang cơ chế thị trường. - Đổi mới cơ cấu kinh tế, xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần. - Mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại. - Xây dựng và tổ chức thực hiện Ba chương trình kinh tế lớn: Lương thực – Thực phẩm, Hàng tiêu dùng, Hàng xuất khẩu. - Đẩy lùi và kiểm soát lạm phát. - Mục tiêu: Ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng. * Về chính trị: - Xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. - Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. - Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng. * Về văn hoá – xã hội: Phát huy yếu tố con người, lấy việc phục vụ con người là mục đích cao nhất. * Về đối ngoại: Mở rộng quan hệ với tất cả các nước, không phân biệt chế độ chính trị - xã hội trên cơ sở cùng tồn tại hoà bình. 2. Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập kinh tế quốc tế (1996 – 2006).
- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII (1996) và lần thứ IX (2001) của Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục bổ sung, phát triển đường lối đổi mới, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước. b. Nội dung đường lối đổi mới giai đoạn 1996 - 2006. * Về kinh tế: - Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, coi trọng CNH, HĐH nông nghiệp và nông thôn. - Tiếp tục phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH. - Gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội. - Xây dựng nền kinh tế mở, hội nhập với khu vực và thế giới. * Về chính trị: Đổi mới hệ thống chính trị, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN. * Về văn hoá – xã hội: - Phát triển giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ là quốc sách hàng đầu. - Xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. - Giải quyết các vấn đề xã hội như việc làm, xoá đói, giảm nghèo. * Về quốc phòng – an ninh: Củng cố quốc phòng và an ninh. * Về đối ngoại: Đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ quốc tế. 3. Tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế sâu rộng (từ năm 2006 đến nay). a. Hoàn cảnh. - Sau 20 năm đổi mới, thế và lực của Việt Nam đã lớn mạnh vượt bậc, uy tín quốc tế được nâng cao. Tuy vậy nhiều nguy cơ, thách thức vẫn tồn tại. Yêu cầu đặt ra là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ, phát triển nhanh và bền vững hơn. - Các kì Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ X đến XIII tiếp tục phát triển đường lối đổi mới, với chủ trương chung là tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng. b. Nội dung cơ bản đường lối đổi mới giai đoạn 2006 đến nay. * Về kinh tế: - Tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc Đổi mới, phát triển nhận thức về công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. - Tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế * Về chính trị: - Phát huy dân chủ, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN. - Đẩy mạnh xây dựng chỉnh đốn Đảng. * Về văn hoá – xã hội: - Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội trong từng bước và từng chính sách phát triển.