Tiêu đề CHỦ ĐỀ 12 - SÓNG DỪNG - HS.docx ✅

Chủ đề 12: SÓNG DỪNG I . TÓM TẮT LÝ THUYẾT – PHƯƠNG PHÁP GIẢI 1. Sự phản xạ của sóng Vật cản cố định Vật cản tự do Sóng phản xạ ngược pha với sóng tới Sóng phản xạ cùng pha với sóng tới 2. Sóng dừng 2.1. Định nghĩa - Nút sóng: là những điểm tại đó hai sóng ngược pha nhau  không dao động (đứng yên). - Bụng sóng: là những điểm tại đó hai sóng đồng pha nhau  dao động với biên độ cực đại. - Sóng dừng: là hiện tượng giao thoa giữa hai sóng cùng biên độ, cùng bước sóng lan truyền theo hai hướng ngược nhau (sóng tới và sóng phản xạ), khi đó xuất hiện các nút và các bụng. 2.2. Điều kiện có sóng dừng
Sợi dây có hai đầu cố định Sợi dây có một đầu cố định và một đầu tự do - Chiều dài của sợi dây phải bằng một số nguyên lần nửa bước sóng. 2Ln với n = 1, 2, 3,… Số bụng sóng = số bó sóng (nguyên) = n Số nút sóng: n + 1 - Tần số sóng: 2 nv f L - Sóng dừng trên các loại nhạc cụ dây như đàn ghita, violon, đàn tính, đàn cò,... - Chiều dài của sợi dây phải bằng một số lẻ lần một phần tư bước sóng. 21 4Ln  với n = 0, 1, 2, 3,… Số bó sóng (nguyên) = n Số bụng sóng = số nút sóng: n + 1. - Tần số sóng: (21) 4 nv f L   - Sóng dừng trong các loại nhạc cụ khí như sáo, kèn,…. - Hai nút hoặc hai bụng liên tiếp cách nhau nửa bước sóng. - Một nút và một bụng liên tiếp cách nhau một phần tư bước sóng. PHƯƠNG PHÁP GIẢI CÁC DẠNG BÀI TẬP Dạng 1: Xác định chiều dài, bước sóng, tốc độ, tần số, số nút, số bụng khi xảy ra sóng dừng. - Yêu cầu: Vận dụng được các công thức tính chiều dài, tần số trên dây. - Phương pháp giải: Sử dụng các công thức tính chiều dài, tần số trên dây. Ví dụ 1: Sóng dừng trên một dây đàn dài 6 m, hai đầu cố định có một bụng sóng duy nhất. a. Tính bước sóng  của sóng trên dây. b. Nếu dây dao động với ba bụng sóng thì bước sóng là bao nhiêu? Hướng dẫn: Để trên dây xuất hiện sóng dừng, ta có 2L Ln 2n   (*) a. Bước sóng của sóng trên dây là: Trên dây chỉ có 1 bó sóng nên thay n = 1 vào (*) 2L2.0,61,2 (m). b. Trên dây có ba bụng sóng thì bước sóng là Thay n = 3 vào (*) 2.0,6 0,4 3 (m). Ví dụ 2: Hình 13.1 mô tả sóng dừng trên một sợi dây có chiều dài 0,9 m hai đầu cố định.