Nội dung text CHỦ ĐỀ 12 - SÓNG DỪNG - HS.docx
Điều kiện xảy ra sóng dừng giống với hai đầu cố định. Các bậc sóng dừng đối với một đầu cố định, một đầu tự do: Điều kiện xảy ra sóng dừng là 0. 22bnbnl v Lkkkf Lf Với bnk là các số bán nguyên, lk là các số tự nhiên lẻ. Tần số nhỏ nhất là 0. 4 v f L c. Biên độ của sóng dừng Biên độ của sóng dừng thay đổi theo hàm sin của vị trí khi đi dọc theo phương cân bằng của sóng dừng. Công thức biên độ của phần tử tại vị trí x so với một nút sóng, hoặc vị trí y so với một bụng sóng là sincos.22 bb xy AAA Trong đó bA là biên độ của bụng sóng. Nếu xét dấu của các đại lượng trong trị tuyệt đối, ta có thể khảo sát pha dao động của phần tử đó. Một điểm có biên độ âm dao động ngược pha với một điểm có biên độ dương. 3. Nhạc cụ Các nhạc cụ dây, nhạc cụ khí đều hoạt động dựa trên nguyên lý sóng dừng. Khi được gõ/ gãy/ thổi, dây đàn hoặc không khí trong nhạc cụ dao động với các tần số của sóng dừng. Trong đó, tần số cơ bản 0f có cường độ nổi trội nhất, quyết định cao độ của nốt nhạc nghe được. Các sóng dừng bậc cao hơn tạo ra âm sắc đặc trưng của nhạc cụ đó. Đối với guitar, các dây đàn có cùng chiều dài nhưng có kích thước, chất liệu và độ căng khác nhau vì vậy âm cơ bản của các dây là khác nhau. Khi bấm phím đàn, ta làm cho dây ngắn lại, nốt nhạc cao hơn. Đối với đàn t’rưng, một nhạc cụ dân tộc Việt Nam, các ống trúc có chiều dài thay đổi, ống càng ngắn sẽ tạo ra nốt nhạc càng cao khi được gõ.