Tiêu đề 42. Bài 44. Hệ sinh thái. KNTT. 1.docx ✅

DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Nguyễn Tuấn Thanh Trang 2 Trả lời câu 1: Thành phần của hệ sinh thái bao gồm: - Thành phần vô sinh: nước, ánh sáng, khí hậu, đất, … - Thành phần hữu sinh: + Sinh vật sản xuất + Sinh vật tiêu thụ + Sinh vật phân giải Câu hỏi số 2: Em hãy lấy ví dụ về các loài sinh vật thuộc nhóm sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân giải trong một hệ sinh thái. (KNTT – SGK) Trả lời câu hỏi số 2: Trong hệ sinh thái đồng cỏ: + Sinh vật sản xuất: Cỏ trong họ Hòa Thảo (Poaceae), một số loài cây thân thảo thuộc họ Cói (Cyperaceae),… + Sinh vật tiêu thụ: Sư tử, ngựa hoang, bò rừng, sói đồng cỏ,… + Sinh vật phân giải: Nấm, hầu hết vi khuẩn,… 3. Các kiểu hệ sinh thái Câu hỏi: Cho các hệ sinh thái sau: Hệ sinh thái đồng ruộng, hệ sinh thái suối, hệ sinh thái rừng lá rộng ôn đới, hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái ruộng bậc thang, hệ sinh thái rạn san hô. Em hãy sắp xếp các hệ sinh thái trên vào các kiểu hệ sinh thái phù hợp. (KNTT – SGK) Trả lời câu hỏi: Các kiểu hệ sinh thái: - Hệ sinh thái tự nhiên: + Hệ sinh thái trên cạn: hệ sinh thái rừng lá rộng ôn đới, hệ sinh thái rừng ngập mặn + Hệ sinh thái dưới nước: hệ sinh thái suối, hệ sinh thái rạn san hô - Hệ sinh thái nhân tạo: hệ sinh thái đồng ruộng, hệ sinh thái ruộng bậc thang. II. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong hệ sinh thái Câu hỏi 1: Quan sát hình 44.3 Phân tích mối quan hệ dinh dưỡng giữa châu chấu và các sinh vật đứng trước và sau trong chuỗi thức ăn (KNTT – SGK) Trả lời câu hỏi số 1: Cỏ là thức ăn của châu chấu, châu chấu là thức ăn của ếch, ếch là thức ăn của rắn, rắn là thức ăn của đại bàng. Câu hỏi 2: Cho ví dụ và vẽ sơ đồ về lưới thức ăn. (KNTT – SGK)
DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Nguyễn Tuấn Thanh Trang 3 Trả lời câu hỏi số 2: Cỏ Thỏ Cầy mangut Đại bàng Chuột Rắn hổ mang Câu hỏi 3: Quan sát hình 44.3, cho biết đây là tháp sinh thái nào? (KNTT – SGK) Trả lời câu hỏi số 3: đây là tháp số lượng. C. CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC (Không có) D. SOẠN 5 CÂU TỰ LUẬN TƯƠNG TỰ (2 CÂU CÓ ỨNG DỤNG THỰC TẾ HOẶC HÌNH ẢNH, PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC) Câu 1. Thế nào là một hệ sinh thái ? Trả lời câu 1: Hệ sinh thái là một hệ thống bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng. Câu 2: Vào những năm 1973, hệ sinh thái san hô Great Barrier ở Australia bị sao biển gai hủy diệt 11% và cho đến nay chưa hồi phục hoàn toàn. Điều này cho thấy mối quan hệ giữa các loài sinh vật trong quần xã và hệ sinh thái như thế nào ? Giải thích ? Trả lời câu 2: Cho thấy giữa các loài sinh vật có tác động qua lại lẫn nhau và tác động lên môi trường mà chúng sống trong đó. Sao biển gai hủy diệt san hô làm ảnh hưởng rất lớn đến san hô các loài sinh vật sống dựa vào các rạn san hô (môi trường sống của các loài sinh vật bị tác động). Câu 3: Ở vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà tỉnh Lâm Đồng với hệ sinh thái rừng kín thường xanh mưa ẩm á nhiệt đới núi trung bình có lượng mưa dồi dào, khí hậu mát mẻ, độ cao phân hóa đa dạng, có hệ động thực vật phong phú. Đặc biệt nơi đây còn được gọi là “Vương quốc của các loài lan rừng” do có rất nhiều loài lan rừng. Em hãy liệt kê một số nhân tố sinh thái và phân loại chúng phù hợp. Trả lời câu 3: - Nhân tố vô sinh: lượng mưa dồi dào, khí hậu mát mẻ, độ cao phân hóa đa dạng. - Nhân tố hữu sinh: hệ động thực vật phong phú, lan rừng. Câu 4: Cho các hệ sinh thái sau: Hệ sinh thái đồng ruộng, hệ sinh thái bãi bồi ven biển Cà Mau, hệ sinh thái rừng hỗn giao, hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ, hệ sinh thái ruộng bậc thang, hệ sinh thái đồng cỏ Năng ở Láng Sen, hệ sinh thái trong bể thu sinh khối tảo lục, hệ sinh thái rạn san hô. Em hãy sắp xếp các hệ sinh thái trên vào các kiểu hệ sinh thái phù hợp. Trả lời câu 4: - Hệ sinh thái tự nhiên: + Hệ sinh thái trên cạn: Hệ sinh thái bãi bồi ven biển Cà Mau, hệ sinh thái rừng hỗn giao, hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ, hệ sinh thái đồng cỏ Năng ở Láng Sen. + Hệ sinh thái dưới nước: Hệ sinh thái rạn san hô. - Hệ sinh thái nhân tạo: Hệ sinh thái đồng ruộng, hệ sinh thái ruộng bậc thang, hệ sinh thái trong bể thu sinh khối tảo lục.
DỰ ÁN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 - THẦY DƯƠNG THÀNH TÍNH TRIỂN KHAI Giáo viên thực hiện: Nguyễn Tuấn Thanh Trang 4 Câu 5: Sừng tê giác ở các nước Châu Á được xem là “thần dược” trị bá bệnh, nó còn có giá trị thẩm mĩ, giá trị kinh tế cao. Do hoạt động săn bắt trái phép, số lượng tê giác trên thế giới đã giảm đến mức báo động. Hiện trên thế giới hiện còn 5 loài tê giác, bao gồm: tê giác đen, tê giác Javan, tê giác Sumatran đang ở bậc cực kì nguy cấp (CR) trong sách đỏ, tê giác một sừng ở bậc sẽ nguy cấp (VU), tê giác trắng ở bậc sắp bị đe dọa (nt). Là học sinh THCS, em hãy nêu một số biện pháp phù hợp với khả năng của bản thân để góp phần ngăn chặn việc đi đến tuyệt chủng của loài tê giác nói chung và các loài sinh vật quý hiếm khác nói riêng. Trả lời câu 5: Là học sinh THCS, em sẽ: - Tuyên truyền cho gia đình, người thân, bạn bè về sự thật sừng tê giác không có khả năng chữa bệnh thật sự, chỉ là lời đồn. - Chia sẻ các bài viết về bảo tồn tê giác, các loài động vật quý hiếm. - Report các bài đăng bán các loài động vật hoang dã trên mạng xã hội. - Khi phát hiện các trường hợp mua bán các động vật hoang dã phải báo ngay với cơ quan chức năng để xử lí. E. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Soạn 15 câu trắc nghiệm : + (5 câu hiểu + 3 câu vận dụng = 8 câu (có 3 câu có ứng dụng thực tế hoặc hình ảnh, phát triển năng lực). MỨC ĐỘ 1: BIẾT (7 câu biết) Câu 1. Hệ sinh thái là một hệ thống bao gồm: A. Quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng (sinh cảnh), trong đó các loài sinh vật tương tác với nhau và tác động qua lại với môi trường sống. B. Quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng (sinh cảnh), trong đó các loài sinh vật không tương tác với nhau và chỉ tác động qua lại với môi trường sống. C. Quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng (sinh cảnh), trong đó các loài sinh vật không tương tác với nhau và không tác động qua lại với môi trường sống. D. Quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng (sinh cảnh), trong đó các loài sinh vật chỉ tương tác với nhau và không tác động qua lại với môi trường sống. Câu 2: Thành phần hữu sinh của hệ sinh thái gồm: A. sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ. B. chỉ có sinh vật phân giải. C. sinh vật sản xuất, sinh vật phân giải. D. sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân giải. Câu 3: Về nguồn gốc, hệ sinh thái được phân thành các kiểu: A. các hệ sinh thái trên cạn và dưới nước B. các hệ sinh thái lục địa và đại dương C. các hệ sinh thái rừng và biển D. các hệ sinh thái tự nhiên và nhân tạo Câu 4: Lưới thức ăn: A. gồm nhiều chuỗi thức ăn. B. gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. C. gồm nhiều chuỗi thức ăn có các mắt xích chung. D. gồm nhiều loài sinh vật trong đó có sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân giải. Câu 5. Bài hát “Sợi nhớ sợi thương” của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu có đoạn “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây, bên nắng đốt, bên mưa quay…”. Điều này được giải thích như sau: Gió từ vịnh Thái Lan thổi vào theo hướng Tây Nam - Đông Bắc, đem theo nhiều hơi nước, khi gặp dãy Trường Sơn Bắc thì hơi nước ngưng tụ và gây mưa ở sườn Tây dãy trường Sơn. Theo quy luật phi địa đới thì càng lên cao nhiệt