Nội dung text (File học sinh) CHƯƠNG 7. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT VÀ HÀM SỐ BẬC NHẤT.docx
Bài 25. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN A. LÝ THUYẾT. 1) Phương trình một ẩn. Ví dụ 1: Bác An vào siêu thị mua 3 hộp sữa bột cho cháu, khi đi về bác An phải trả thêm tiền gửi xe là 5000 đồng. Lúc về bác An thấy mình đã tiêu hết 605000 đồng. a) Gọi x là giá tiền mỗi hộp sữa. Viết biểu thức tính số tiền bác An đã tiêu khi đi siêu thị. b) Biểu thức ở câu a như thế nào với 605000 đồng. Hãy viết hệ thức này? Giải a) Số tiền bác An đã tiêu khi đi siêu thị là 35000x b) Hệ thức cần tìm là 35000605000x 1 Hệ thức chứa x nhận được ở câu b gọi là một phương trình với ẩn số x ( hay ẩn x ) Kết luận: Một phương trình với ẩn x có dạng AxBx , trong đó vế trái Ax và vế phải Bx là hai biểu thức của cùng một biến x Ví dụ 2: Xét phương trình 7102xx 1 a) Chứng minh rằng 3x thỏa mãn phương trình 1 . Khi đó ta nói 3x là một nghiệm của phương trình 1 b) Thử kiểm tra xem 0x có là nghiệm của phương trình 1 hay không? Kết luận: Số 0x gọi là nghiệm của phương trình AxBx nếu giá trị của Ax và Bx tại 0x bằng nhau. Giải một phương trình là tìm tất cả các nghiệm của nó. Chú ý: Tập hợp tất cả các nghiệm của một phương trình được gọi là tập nghiệm của phương trình đó và thường được kí hiệu là S . Ví dụ 3: Cho phương trình 254xx . Kiểm tra xem 3x và 0x có là nghiệm của phương trình hay không? 2) Phương tình bậc nhất một ẩn và cách giải. Khái niệm: Phương trình dạng .0axb với ,ab là hai số đã cho và 0a được gọi là phương trình bậc nhất một ẩn x Ví dụ 4: Những phương trình sau, phương trình nào là phương trình bậc nhất một ẩn a) 390x b) 0.20x c) 4.0x d) 0x
Để giải một phương trình bậc nhất một ẩn .0axb ta giải như sau: .0.b axbaxba a . Vậy phương trình luôn có một nghiệm duy nhất b x a . Ví dụ 5: Giải các phương trình sau: a) 3110x b) 1 20 3x c) 250x d) 2 40 5x 3) Phương trình đưa được về dạng .0axb . Bằng cách chuyển vế và nhân cả hai vế của phương trình với một số khác 0 , ta có thể đưa một phương tình ẩn x về phương trình dạng .0axb và do đó có thể giải được chúng. Ví dụ 6: Giải phương trình: a) 52343xxx b) 3212 2 23 xx x c) 524631xxx d) 123 23 43 xx x B. BÀI TẬP MẪU ( BT SGK) Bài 1: Hãy chỉ ra các phương trình bậc nhất một ẩn trong các phương trình sau a) 10x b) 0.20x c) 20x d) 30x Bài 2: Giải các phương trình sau: a) 540x b) 320x c) 750x d) 35 0 23x Bài 3: Giải các phương trình sau a) 72352xxx b) 213 3 54 xx x Bài 4: Ở một số quốc gia, người ta dùng cả hai đơn vị đo nhiệt độ là độ Fahrenheit 0F và độ Celcius 0C , liên hệ với nhau bởi công thức 532 9CF . Hãy tính độ Fahrenheit tương ứng với 010C . Bài 5: Hiện nay tuổi của bố bạn Nam gấp ba lần tuổi của Nam. Sau 10 năm nữa thì tổng số tuổi của Nam và bố là 76 tuổi. Gọi x là số tuổi hiện nay của Nam. a) Biểu thị tuổi hiện nay của bố bạn Nam theo tuổi hiện tại của Nam. b) Viết phương trình biểu thị sự kiện sau 10 năm nữa thì tổng số tuổi của Nam và bố là 76 tuổi.
c) Giải phương trình nhận được ở câu b để tính số tuổi của Nam và bố hiện nay. C. BÀI TẬP TỰ LUYỆN. I. Trắc nghiệm Câu 1: Trong các phương trình sau, đâu là phương trình bậc nhất một ẩn A. 30xy B. 210y C. 40.0x D. 2 38x Câu 2: Điều kiện để phương trình dạng .0axb là phương trình bậc nhất một ẩn là A. 0a B. 0a C. 0b D. 0b Câu 3: Quy tắc nào sau đây không được dùng trong việc giải phương trình bậc nhất một ẩn A. Quy tắc chuyển vế B. Quy tắc nhân C. Quy tắc phá ngoặc D. Quy tắc làm tròn Câu 4: Phương trình bậc nhất một ẩn .0axb với hệ số 3b là phương trình nào trong các phương trình sau A. 310x B. 30x C. 30x D. 330x Câu 5: Phương trình bậc nhất một ẩn .0axb với 0a có mấy nghiệm A. 1 nghiệm B. 2 nghiệm C. 3 nghiệm D. 0 nghiệm Câu 6: Phương trình 4.20x có nghiệm là A. 2x B. 0x C. 2x D. 1 2x Câu 7: Đưa phương trình 2212xx về dạng .0axb ta được A. 430x B. 210x C. 450x D. 240x Câu 8: Đưa phương trình 2173 62 xx về dạng .0axb ta được A. 580x B. 11220x C. 9100x D. 620x Câu 9: Phương trình 1357 65636159 xxxx có nghiệm là A. 4x B. 66x C. 66x D. 9x Câu 10: Phương tình 310xmx nhận 3x là nghiệm thì m là: A. 3m B. 0m C. 7m D. 7x II. Tự luận Bài 1: Trong các phương trình sau, chỉ ra các phương trình bậc nhất một ẩn 1) 20x 2) 630x 3) 2 80x 4) 050x 5) 3 50 2x 6) 3.0x 7) 2 20xx 8) 1 30 2x Bài 2: Giải các phương trình sau:
1) 2) 3) 4) 3120x 5) 310x 6) 480x 7) 380x 8) 390x 9) 730x 10) 2110x 11) 1240x 12) 2100x 13) 350x 14) 350x 15) 710x Bài 3: Giải các phương trình sau: 1) 457x 2) 369x 3) 315x 4) 279x 5) 632x 6) 741x 7) 54xx 8) 325xx 9) 245xx 10) 357xx 11) 284xx 12) 5xx 13) 312xx 14) 7113xx 15) 5367xx 16) 2616xx 17) 261xx 18) 3712xx 19) 7847xx 20) 31711xx 21) 151066xx 22) 27xx 23) 3152xx 24) 2431xx 25) 6475xx 26) 4322xx 27) 3456xx Bài 4: Giải các phương trình sau: 1) 3 6 4 x 2) 2 8 3 x 3) 4 6 3 x 4) 84xx 5) 330xx 6) 2340x 7) 5335xx 8) 3132xx 9) 2352xx 10) 75115xx 11) 3221xx 12) 231310xx 13) 41 1 932 x 14) 1 2 643 xx 15) 5 72 3 x x 16) 2 43 5xx 17) 51 4 5315 x 18) 1 32 54 x 19) 231 362 xxx 20) 231 342 xx 21) 312 6 53 xx 22) 212 463 xxx 23) 21321 326 xx 24) 26 2 363 xxx 25) 325211 236 xx 26) 22312 436 xxx 27) 2111 1 326 xxx 28) 32315 2 263 xx x 29) 2152 13 37 xx x