Tiêu đề Bài 10.1. Mối quan hệ giữa kiểu gene, môi trường và kiểu hình (LT).pdf ✅

Bài 10. Mối quan hệ giữa kiểu gene, môi trường và kiểu hình (LT) ThS. Nguyễn Ngọc Cảnh Tel (Zalo): 0358.969.708 – Email: [email protected] 01 I. TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GENE VÀ MÔI TRƯỜNG - Tương tác giữa kiểu gene và môi trường là ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện thành kiểu hình của một kiểu gene. Tính trạng Tương tác giữa kiểu gene và môi trường Ví dụ Đơn gene Đa số không chịu ảnh hưởng của môi trường: một kiểu hình Màu sắc hoa ở đậu Hà lan. Một số chịu ảnh hưởng của môi trường: nhiều kiểu hình Cáo tuyết bắc cực thường có lông màu trắng vào mùa đông lạnh, có lông màu sẫm hơn khi ở mùa hè. Đa gene Chịu sự ảnh hưởng đáng kể của yếu tố môi trường: nhiều kiểu hình Sản lượng trứng - Thường biến: + Là sự biến đổi về kiểu hình của cùng một kiểu gene ở các môi trường khác nhau. + Ví dụ: Ở hoa anh thảo (Primula sinensis), dòng hoa đỏ có kiểu gene AA khi được trồng ở điều kiện 35oC cho kiểu hình hoa trắng, sau đó đem thế hệ sau của cây hoa trắng trồng ở điều kiện 20oC lại cho hoa màu đỏ. Dòng hoa trắng có kiểu gene aa chỉ cho một loại kiểu hình hoa trắng khi được trồng ở điều kiện nhiệt độ 20oC hay 35oC. + Đặc điểm:  Chỉ liên quan đến biến đổi về kiểu hình, bị chi phối bởi môi trường sống, không liên quan đến biến đổi kiểu gene nên không di truyền được.  Biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định.  Cho thấy sinh vật có khả năng biến đổi và thích ứng trước những thay đổi có tính ngắn hạn hoặc theo chu kì của môi trường. II. MỨC PHẢN ỨNG (RANGE OF REACTION) 1. Khái niệm - Mức phản ứng là tập hợp kiểu hình của các cá thể có cùng một kiểu gene tương ứng với phạm vi biến đổi điều kiện môi trường sống khác nhau. - Ví dụ: Hoa cẩm tú (Hydrangea macrophylla) cầu có mức phản ứng liên quan đến khả năng thay đổi màu hoa khi được trồng ở đất có pH khác nhau. Khi được trồng ở đất có độ pH khác nhau, các cây hoa cẩm tú cầu với cùng kiểu gene biểu hiện các màu hoa khác nhau. Với pH của đất là từ 4,5 đến 5,0, hoa có màu xanh. Ở pH là 6,5, sự hấp thu nhôm (Al) bị giảm và hoa có màu hồng và đỏ. Ở pH > 7,0, hoa có màu tím. - Để xác định mức phản ứng, có thể theo dõi và ghi nhận kiểu hình của các cá thể có cùng một kiểu gene đồng hợp khi được nuôi, trồng ở một dãy điều kiện môi trường. 2. Bản chất di truyền Kiểu gene quy định mức phản ứng của sinh vật → mức phản ứng cũng là một tính trạng di truyền. III. ỨNG DỤNG THỰC TIỄN CỦA THƯỜNG BIẾN VÀ MỨC PHẢN ỨNG Hiện tượng Ứng dụng Ví dụ Thường biến - Ứng dụng trong chăn nuôi, trồng trọt để đạt được năng suất tối đa. - Áp dụng đúng quy trình kĩ thuật có thể giúp tăng năng suất cây trồng, vật nuôi. Bài 8 MỐI QUAN HỆ GIỮA KIỂU GENE, MÔI TRƯỜNG VÀ KIỂU HÌNH