Nội dung text BÀI 31. POLYMER - HS.docx
1 BÀI 31. POLYMER I. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO 1. Khái niệm – Polymer là những chất có khối lượng phân tử rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắt xích) liên kết với nhau tạo nên. – Các phân tử nhỏ kết hợp với nhau tạo nên polymer được gọi là monomer. Ví dụ: Polyethylene –(CH 2 –CH 2 ) n – được tạo ra từ ethylene. Ethylene (CH 2 =CH 2 ) là monomer, nhóm –CH 2 –CH 2 – là mắt xích; n là số mắt xích (n là số nguyên rất lớn). Bảng. Một số polymer thường gặp Polymer Công thức chung Mắc xích Polyethylene Tinh bột, cellulose Poly (vinyl chloride) 2. Phân loại Dựa vào nguồn gốc, polymer được chia thành hai loại chính: – Polymer thiên nhiên: có sẵn trong tự nhiên như tinh bột, cellulose, protein (sợi tơ tằm, lông cừu), cao su thiên nhiên,… – Polymer tổng hợp: được tổng hợp bằng phương pháp hoá học. Ví dụ: PE, PP,… 3. Đặc điểm cấu tạo Các mắt xích của polymer có thể nối với nhau thành: – Mạch không phân nhánh như: amylose, PE, PVC,… – Mạch phân nhánh như: amylopectin, glycogen,… – Mạng không gian như: nhựa bakelite, cao su lưu hoá,… Hình. Các loại mạch polymer
3 2. Tơ – Tơ là những vật liệu polymer có cấu tạo mạch không phân nhánh và có thể kéo dài thành sợi. – Dựa vào nguồn gốc, tơ thường được chia thành: tơ thiên nhiên (như tơ tằm, bông vải, len lông cừu,...); tơ tổng hợp (như tơ nylon, tơ polyester,...);... – Để các vật dụng làm từ tơ (quần áo, chăn, ga,...) được bền, đẹp, cần đọc kĩ hướng dẫn sử dụng trước khi giặt, là để lựa chọn chế độ giặt (nếu giặt bằng máy), nhiệt độ là, sấy và chất giặt rửa phù hợp. 3. Cao su – Cao su là vật liệu polymer có tính đàn hồi. – Cao su được phân thành hai loại: cao su thiên nhiên (được lấy từ mủ cây cao su) và cao su tổng hợp (được tổng hợp từ một số monomer như cao su buna, cao su buna – S, cao su buna – N). – Cao su có tính chất đàn hồi, không thấm nước, không thấm khí, chịu mài mòn, cách điện,... nên được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như sản xuất các loại lốp xe, băng tải cao su, ống dẫn, gioăng đệm, áo lặn,... a) Nệm cao su b) Lốp ô tô c) Gioăng đệm Hình. Một số sản phẩm từ cao su – Khi sử dụng các vật dụng làm bằng cao su, cần tránh để chúng tiếp xúc với xăng, dầu, acid, kiềm và không để ở nơi có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp. 4. Vật liệu composite – Vật liệu composite là vật liệu được tổ hợp từ hai hay nhiều vật liệu khác nhau, gồm vật liệu cốt và vật liệu nền. – Vật liệu cốt có vai trò tăng cường tính cơ học của vật liệu, thường ở dạng sợi (sợi thuỷ tinh, sợi carbon,...) và dạng hạt. – Vật liệu nền thường là các vật liệu có độ dẻo lớn (như một số polymer) đóng vai trò liên kết các vật liệu cốt với nhau). – Vật liệu composite được ứng dụng rộng rãi như làm ống dẫn nước, bồn chứa nước và hoá chất, vật liệu xây dựng, thân vỏ ô tô, máy bay, tàu thuyền,...
4 Hình. Gỗ nhựa composite được làm từ bột gỗ (cốt) và nhựa PE (nền) V. ỨNG DỤNG CỦA POLYETHYLENE VÀ VẤN ĐỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG 1. Ứng dụng của polyethylene Polyethylene được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cốc đĩa, thìa, dĩa nhựa Chai, lọ nhựa Túi đựng Ống nhựa Lớp cách điện trong dây cáp điện Đồ chơi trẻ em Hình. Một số sản phẩm được làm từ polyethylene