Tiêu đề Chuyên đề 5. VĂN BẢN NHẬT DỤNG.pdf ✅

CHUYÊN ĐỀ 5. VĂN BẢN NHẬT DỤNG Mục tiêu  Kiến thức 1. + Trình bày về hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ của các văn bản nhật dụng + Thảo luận về các hoạt động bảo vệ môi trường, phòng chống tác hại thuốc lá... + Nêu được khái niệm: nói giảm, nói tránh và tác dụng của nó. + Nêu được đặc điểm của câu ghép và cách nối các vế câu ghép. 2. Nêu được vai trò và đặc điểm của văn thuyết minh.  Kĩ năng 1. + Tóm tắt các thông tin chính trong các văn bản nhật dụng. + Đặt câu có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh trong những trường hợp khác nhau. + Viết được một đoạn văn có sử dụng ít nhất một câu ghép. 2. Kể được một câu chuyện theo ngôi kể có kết hợp miêu tả và biểu cảm. 3. Viết được đoạn văn có sử dụng một hoặc một vài phương pháp thuyết minh.
A. VĂN BẢN VĂN HỌC I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM 1. THÔNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐÁT NĂM 2000  Xuất xứ: Ra đời ngày 22 tháng 4 năm 2000, nhân lần đầu tiên Việt Nam tham gia ngày Trái Đất.  Kiểu văn bản: Văn bản nhật dụng.  Phương thức biểu đạt: Thuyết minh.  Bao bì ni lông và những tác hại với con người và môi trường  Căn cứ thực tế và khoa học về tác hại với môi trường  Gây hại cho môi trường vì đặc tính không phân hủy, chúng có thể tồn tại từ 20 năm đến 5000 năm.  Lẫn vào đất dẫn đến cản trở quá trình sinh trưởng các loài thực vật, cỏ dẫn đến xói mòn.  Vứt xuống cống làm tắc đường dẫn nước thải, lây truyền dịch bệnh.  Trôi ra biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải.  Căn cứ thực tế và khoa học về tác hại với con người  Ô nhiễm thực phẩm, gây bệnh cho não, phổi...  Khí độc thải ra gây ngộ độc, giảm khả năng miễn dịch, ung thư, dị tật...  Lời kêu gọi  Thay đổi thói quen sử dụng, giảm thiểu bao bì ni lông.  Không sử dụng khi không cần thiết.  Sử dụng vật liệu khác thay thế như giấy, lá...  Nói những hiểu biết của mình cho mọi người xung quanh. Lời kêu gọi mang tính chất thực tế, thiết thực: Một ngày không dùng bao bì ni lông 2. ÔN DỊCH THUỐC LÁ (NGUYỄN KHẮC VIỆN) a. Tác giả Nguyễn Khắc Viện (1913 – 1997) Nguyễn Khắc Viện là bác sĩ nhi khoa, nhà văn hóa, tâm lí – y học. Ông là nhịp cầu đưa hình ảnh Việt Nam đến với thế giới. b. Tác phẩm  Ôn dịch, thuốc lá trích trong Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện (NXB Giáo dục, Hà Nội, 1992)  Coi nạn nghiện thuốc lá là ôn dịch gây nguy hiểm cho con người và xã hội, bằng lập luận và phân tích, chứng minh sắc sảo, tác giả Nguyễn Khắc Viện đã chỉ ra tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và tính mạng con người. Muốn chống lại nó chúng ta phải quyết tâm và có những biện pháp triệt để hơn là phòng chống ôn dịch. c. Nội dung  Thông báo về nạn dịch thuốc lá
 Thuốc lá đe dọa tính mạng, sức khỏe hơn cả bệnh AIDS.  So sánh với dịch hạch, thổ tả trong quá khứ và AIDS, trích dẫn lời của Trần Hưng Đạo nói về việc đánh giặc cho thấy mức độ nguy hiểm của ôn dịch thuốc lá.  Tác hại của thuốc lá  Đối với người hút:  Ho hen, viêm phế quản, bệnh tim mạch  Ung thư phổi  Đối với cộng đồng:  Mất nhiều ngày công lao động, tổn hao sức khỏe cộng đồng.  Những người ở gần người hút cũng nhiềm độc.  Hút thuốc cạnh phụ nữ có thai khiến thai nhiễm độc là một tội ác khó có thể tha thứ.  Tốn kém về kinh tế.  Đặc biệt, với thanh thiếu niên:  Thuốc lá dẫn đến sự xuống cấp về đạo đức, hành vi.  Có thể mở đầu cho con đường phạm pháp.  Lời kêu gọi  Cấm hút thuốc ở những nơi công cộng.  Phạt nặng những người vi phạm.  Cấm quản cáo trên báo chí, ti vi,... d. Nghệ thuật  Cách lựa chọn nhan đề văn bản độc đáo.  Xây dựng các luận điểm chặt chẽ, logic.  Lí lẽ sắc bén, dẫn chứng cụ thể thuyết phục.  Ngôn ngữ và lối viết giàu nhiệt huyết. II. BÀI TẬP CỦNG CỐ Bài 1: Các thông tin chính của văn bản Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000 được sắp xếp theo trật tự nào? Ý nghĩa của việc sắp xếp trật tự đó. Gợi ý làm bài  Trật tự sắp xếp: Sự sắp xếp trật tự thông tin theo mức độ ưu tiên: thông tin quan trọng nhất nằm ở cuối văn bản, ngắn gọn, cô đọng, dễ nhớ.  Thông tin về ngày Trái Đất  Thông tin về năm 2000, Việt Nam lần đầu tiên tham gia Ngày Trái Đất.  Thông tin về chủ đề của Ngày Trái Đất năm 2000.  Thông tin về nguy hại của việc sử dụng bao ni lông.