Nội dung text Bài 8. Phát sinh giao tử và thụ tinh.doc
Trang 1 BÀI 8: PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH Mục tiêu Kiến thức + Trình bày được quá trình phát sinh giao tử ở động vật và cây có hoa. + Nêu được điểm giống và khác nhau giữa quá trình phát sinh giao tử đực và cái. + Xác định được thực chất của quá trình thụ tinh. + Phân tích được ý nghĩa của quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh về mặt di truyền và biến dị. Kĩ năng + Rèn kĩ năng vẽ hình trong hình thành giao tử. Lập bảng so sánh + Giải được các bài tập phát sinh giao tử. I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM 1. Sự phát sinh giao tử Các tế bào con được tạo thành qua giảm phân sẽ phát triển thành các giao tử. + Trong quá trình phát sinh giao tử đực, các tế bào mầm nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra nhiều tinh nguyên bào. Sự tạo tinh bắt đầu từ tinh bào bậc I. Tế bào này giảm phân, lần phân bào I tạo ra 2 tinh bào bậc II, lần phân bào II tạo ra 4 tế bào con, từ đó phát triển thành 4 tinh trùng. + Trong quá trình phát sinh giao tử cái, các tế bào mầm cũng nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra noãn nguyên bào. Noãn nguyên bào phát triển thành noãn bào bậc I. Tế bào này giảm phân, lần phân bào I tạo ra một tế bào có kích thước nhỏ gọi là thể cực thứ nhất và 1 tế bào có kích thước lớn gọi là noãn bào bậc II. Lần phân bào II cũng tạo ra 1 tế bào kích thước nhỏ gọi là thể cực thứ hai và 1 tế bào khá lớn gọi là trứng. Sau này chỉ có trứng thụ tinh với tinh trùng. 2. Sự thụ tinh Sự thụ tinh là sự hợp nhân của giao tử cái với giao tử đực. Hợp tử tạo thành có bộ NST 2n, gấp 2 so với các giao tử và bằng so với tế bào sinh giao tử, tế bào sinh dưỡng của cơ thể bố mẹ. Nguồn gốc của các NST trong mỗi cặp NST tương đồng của mỗi tế bào của cơ thể sinh vật lưỡng bội: một chiếc có nguồn gốc từ giao tử đực (bố), chiếc kia có nguồn gốc từ giao tử cái (mẹ). 3. Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh Bộ NST 2n đặc trưng của loài được duy trì ổn định qua các thế hệ cơ thể ở sinh vật sinh sản hữu tính vì kết hợp nguyên phân - giảm phân - thụ tinh. Vậy ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh là ổn định bộ NST qua các thế hệ, tạo ra nhiều tổ hợp NST khác nhau, tạo nên sự đa dạng. Nếu một loài sinh sản hữu tính có bộ NST 2n = 4 được kí hiệu là AaBb thì có thể tạo ra 4 loại giao tử khác nhau về kí hiệu bộ NST, sự thụ tinh có thể tạo ra 16 khả năng tổ hợp (kí hiệu khác nhau) của bộ NST ở thế hệ con. SƠ ĐỒ HỆ THỐNG HÓA