Tiêu đề CHUYÊN ĐỀ 14. HỢP CHẤT NITROGEN.pdf ✅

CHUYÊN ĐỀ 14: HỢP CHẤT CHỨA NITROGEN (Amine - Aminoacid – Petid – Protein) A. CƠ SỞ LÝ THUYẾT. Bài: AMINE I. Khái Niệm, Phân Loại, Danh Pháp Đồng Phân 1. Khái niệm - Amine là dẫn xuất của ammonia, trong đó nguyên tử hydrogen trong phân tử ammonia được thay thế bằng gốc hydrocarbon. VD: CH3NH2, C6H5NH2, CH3 – NH – CH3, (CH3)3N hoặc N CH3 H3C CH3 , ... - Một số amine thường gặp: STT Loại Amine Công thức tổng quát n >0 là số carbon k 3 0 là số liên kết л và vòng z >0 là số nhóm chức amine 1 Amine bất kì CnH2n+2-2k+zNz 2 Amine, bậc 1 CnH2n+2-2k-z(NH2)z 3 Amine no, đơn chức, mạch hở (k=0, z=1) CnH2n+3N 4 Amine no, đơn chức, mạch hở, bậc 1 (k=0, z=1) CnH2n+1NH2 5 Amine thơm, đơn chức (k=4, z=1) CnH2n-7N 2. Phân loại (phân loại theo 2 cách thông dụng) Theo bậc amine Theo bản chất gốc hydrocarbon - Bậc amine = số gốc hydrocarbon (R) liên kết trực tiếp với nguyên tử nitrogen. ♦ Amine bậc một: R – NH2 ♦ Amine bậc hai: R – NH – R’ ♦ Amine bậc ba: | R N R' R'' - - - Được phân thành nhiều loại trong đó có hai loại điển hình: ♦ Amine no (Alkylamine): Nhóm amine liên kết với gốc alkyl. Công thức: CnH2n+3N (n ≥ 1). VD: C2H5NH2, CH3 – NH – CH3, ... ♦ Amine không no: Nhóm amine gắn với gốc hydrocarbon không no (chứa liên kết đôi hoặc liên kết ba) VD: CH2 = CH - NH2, CH2 = CH – CH2 – NH – CH3, ... ♦ Amine dị vòng: VD: Pyrrolidine ♦ Arylamine (amine thơm): Nhóm amine liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon của vòng benzene. VD: C6H5-NH2 (C6H5-: phenyl), ... 3. Danh pháp ♦ Tên gốc chức = tên gốc hydrocabon + amine (viết liền). ♦ Tên thay thế + Tên amine bậc một = tên hydrocarbon (bỏ e) + vị trí nhóm amine + amine + Tên amine bậc hai = N – tên gốc hydrocarbon + tên gốc hydrocarbon mạch chính + vị trí nhóm amine + amine + Tên amine bậc ba = N – tên gốc HC thứ nhất – N – tên gốc HC thứ hai + tên gốc hydrocarbon mạch chính + vị trí nhóm amine + amine (nếu gốc giống nhau thì dùng tiền tố di (2), tri (3), ...) ♦ Tên thông thường: Một Số Amine Thường Gặp STT Amine Tên gốc – chức Tên thay thế Tên thông thường 1 CH3NH2 methylamine methanamine 2 CH3CH2NH2 ethylamine Ethanamine 3 CH3CH2CH2NH2 propylamine Propan – 1 – amine 4 CH3-CH(NH2)-CH3 isopropylamine Propan – 2 – amine N H