Nội dung text PH021 Viem am dao do Trichomonas vaginalis (cap nhat 2022).docx
SỞ Y TẾ TP. HỒ CHÍ MINH BỆNH VIỆN HÙNG VƯƠNG _____________________________________ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc _______________________________________________________________ HƯỚNG DẪN Chẩn đoán và điều trị viêm âm đạo do Trichomonas vaginalis (Ban hành kèm theo Quyết định số 2928 /QĐ-BVHV ngày 09 / 06 /2022 của Giám đốc bệnh viện Hùng Vương) 1. GIỚI THIỆU 1.1 Định nghĩa Viêm âm đạo do Trichomonas vaginalis là bệnh lý lây truyền qua đường tình dục do nhiễm ký sinh trùng Trichomonas vaginalis, còn gọi là trùng roi. Trùng roi có thể sống ở da trong nhiều giờ, trong băng vệ sinh, sẽ lây truyền khi có sự tiếp xúc trực tiếp, hoặc lây truyền gián tiếp qua nước rửa, nước bể tắm, bể bơi. Ở nam giới T.vaginalis cũng thường ký sinh ở niệu đạo, đôi khi gặp trong túi tinh và tiền liệt tuyến. 1.2 Tần suất mắc Hằng năm có khoảng 7,4 triệu người mắc mới theo thống kê tại Hoa Kỳ năm 2013. Xuất hiện ở 20 - 25% phụ nữ độ tuổi từ 16 - 35. 1.3 Yếu tố nguy cơ Quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ với nhiều bạn tình. 2. CHẨN ĐOÁN 2.1 Lâm sàng: 10-50% không có triệu chứng - Huyết trắng nhiều, màu vàng hay xanh loãng, có bọt, có mùi hôi - Giao hợp đau - Có thể ngứa, tiểu rát - Trường hợp nặng: có dấu hiệu trái dâu tây: âm đạo và cổ tử cung có những điểm xuất huyết nhỏ, lấm tấm 2.2 Cận lâm sàng - Soi tươi dịch tiết âm đạo: trùng roi di động và nhiều bạch cầu - Clue cell có thể (+) vì có thể kết hợp với Bacteria vaginalis - Trichomonas vaginalis là bệnh lây truyền qua đường tình dục nên xét nghiệm tìm các bệnh lý lây qua đường tình dục khác như: lậu, HIV, giang mai, Chlamydia trachomatis 3. ĐIỀU TRỊ 3.1 Nguyên tắc: Điều trị cho cả người bệnh và bạn tình. 3.2 Đối với phụ nữ không có thai - Metronidazole 500 mg uống 2 lần/ngày trong 7 ngày. - Không sử dụng thức uống có cồn trong vòng 24 giờ sau uống Metronidazole. - Tránh quan hệ trong giai đoạn điều trị, đến khi người bệnh đã hoàn tất liệu trình điều trị và cải thiện hoàn toàn triệu chứng cũng như đã điều trị cho bạn tình.
2 - Hỗ trợ tạo acid môi trường âm đạo bằng acid lactic hoặc bổ sung thêm nguồn trực khuẩn Lactobacillus có lợi cho môi trường âm đạo. 3.3 Đối với phụ nữ mang thai - Trichomonas vaginalis liên quan đến vấn đề sanh non, vỡ ối non, thai nhẹ cân ở phụ nữ mang thai. - Liều: Metronidazole 500mg 2 lần/ ngày uống trong 7 ngày. - Theo Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản năm 2009, Metronidazole chỉ dùng sau 3 tháng đầu thai kỳ hoặc thay bằng bôi gel Metronidazole. Theo CDC, không có bằng chứng về việc sử dụng Metronidazole trong thai kỳ gây ảnh hưởng bất lợi cho thai nhi nên thai phụ có thể sử dụng Metronidazole ở bất kỳ tuổi thai nào. Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn, các bác sĩ lâm sàng nên cân nhắc nguy cơ và lợi ích của việc điều trị cũng như tư vấn cụ thể với bệnh nhân trước khi sử dụng Metronidazole trong thai kỳ. - Đối với phụ nữ cho con bú: Metronidazole có thể ảnh hưởng đến vị sữa mẹ nên ngưng cho con bú trong 24 giờ sau sử dụng thuốc. - Không sử dụng Tinidazole trong nhóm phụ nữ mang thai. Đối với phụ nữ cho con bú trì hoãn việc cho bú 72 giờ sau dùng Tinidazole. 3.4 Đối với trường hợp tái nhiễm hoặc nhiễm dai dẳng Trichomonas vaginalis - Gặp ở những người không tuân thủ điều trị hay không điều trị cho bạn tình, hoặc có khoảng 4-10% bệnh nhân đề kháng Metronidazole, 1% trường hợp đề kháng Tinidazole. - Nếu có tiếp xúc với bạn tình chưa được điều trị: lặp lại đợt điều trị với Metronidazole 500mg x 2 lần/ngày trong 7 ngày. - Nếu chưa tiếp xúc với bạn tình: điều trị với Metronidazole 2g hoặc Tinidazole 2g x 1 lần/ngày trong 7 ngày. 3.5 Đối với bệnh nhân nhiễm HIV - Khoảng 53% phụ nữ nhiễm HIV có nhiễm Trichomonas vaginalis và liên quan đến viêm vùng chậu. Điều trị T. vaginalis ở người nhiễm HIV liên quan đến kiểm soát bệnh nền. Do đó ở tất cả người nhiễm HIV khuyến cáo tầm soát thường qui và điều trị dự phòng ít nhất là mỗi năm 1 lần. - Liều dùng: Metronidazole 500mg 1viên x 2 lần/ ngày trong 7 ngày. 4. THEO DÕI VÀ TIÊN LƯỢNG - Sau điều trị 2 tuần, xét nghiệm lại bệnh phẩm âm đạo để khẳng định là đã khỏi bệnh hay chưa. Kiểm tra bằng soi tươi dịch tiết âm đạo. - Bệnh nhân nhiễm trùng roi 92-100% điều trị khỏi với phác đồ trên. Nhưng cảnh báo về nguy cơ tái nhiễm cao trong 3 tháng đầu (khoảng 17%).
3 - Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục với người có nhiễm trùng roi âm đạo, hoặc không giao hợp trong thời gian điều trị để hạn chế lây nhiễm trong cộng đồng nhất là ở những trường hợp nhiễm không triệu chứng (40% nhiễm không triệu chứng). 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO 5.1 Tiếng Việt 1. PGS.TS. Nguyễn Thị Xuyên, PGS.TS. Trần Hậu Khang. 2013. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Bộ Y tế. 5.2 Tiếng Anh 1. Guideline CDC 2021. 2. Centers for Disease Control and Prevention. Trichomoniasis. 2015. Sexually Transmitted Diseases Treatment Guidelines. 3. Sherrard J, Ison C, et al. 2014. United Kingdom national guideline on the management of Trichomonas vaginalis 2014. International journal of STD & AIDS. Int J STD AIDS, 25, 541-9. 4. ACOG Practice Bulletin. Clinical management guidelines for obstetrician- gynecologists, Number 72, May 2006: Vaginitis. Obstet Gynecol, 107, 1195-1206. CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG THUỐC VÀ ĐIỀU TRỊ GIÁM ĐỐC PGS.TS.BS. Hoàng Thị Diễm Tuyết