Nội dung text Chương 1_Bài 2_Công thức lượng giác_KNTT_Lời giải.pdf
BÀI 2: CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC A. TÓM TẮT KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM 1. CÔNG THỨC CỘNG cos cos cos sin sin cos cos cos sin sin sin sin cos cos sin sin sin cos cos sin tan tan tan 1 tan tan tan tan tan . 1 tan tan a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b 2. CÔNG THỨC NHÂN ĐÔI 2 2 2 2 2 sin 2 2sin cos cos 2 cos sin 2cos 1 1 2sin 2 tan tan 2 . 1 tan a a a a a a a a a a a 3. CÔNG THỨC BIẾN ĐỔI TÍCH THÀNH TỔNG 1 cos cos cos cos 2 1 sin sin cos cos 2 1 sin cos sin sin . 2 a b a b a b a b a b a b a b a b a b 4. CÔNG THỨC BIẾN ĐỔI TỔNG THÀNH TÍCH sin sin 2sin cos 2 2 sin sin 2cos sin 2 2 cos cos 2cos cos 2 2 cos cos 2sin sin 2 2 u v u v u v u v u v u v u v u v u v u v u v u v B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA Bài 1.7. Sử dụng 15 45 30 , hãy tính các giá trị lượng giác của góc 15 . Lời giải
sin15 sin 45 30 sin45 cos30 cos45 sin30 2 3 2 1 6 2 2 2 2 2 4 cos15 cos 45 30 cos45 cos30 sin45 sin30 2 3 2 1 6 2 . 2 2 2 2 4 3 1 tan45 tan30 3 tan15 tan 45 30 2 3 1 tan45 tan30 3 1 1 3 1 1 cot15 2 3 tan15 2 3 Bài 1.8. Tính: a) cos 6 a , biết 1 sin 3 a và 2 a ; b) tan 4 a , biết cosa 1 3 a và 3 2 a . Lời giải a) Vì 2 a nên cosa 0. Mặt khác, từ 2 2 sin a cos a 1 suy ra 2 2 1 6 cos 1 sin 1 . 3 3 Ta có: cos cos cos sin sin 6 6 6 6 3 1 1 6 1 3 3 2 . 3 2 3 2 2 3 6 a a a a a b) Vì 3 2 a nên sina 0 , do đó sin tan 0 cos a a a . Mặt khác từ 2 2 1 1 tan cos a a Suy ra 2 2 1 1 tan 1 1 2 2 cos 1 3 a a . Ta có: tan tan 2 2 1 9 4 2 4 tan 4 1 2 2 1 7 1 tan tan 4 a a a .
Bài 1.9. Tính sin 2a,cos2a, tan2a , biết: a) 1 sin 3 a và 2 a ; b) 2 1 sina cos a và 3 2 4 a . Lời giải a) Vì 2 a nên cosa 0. Mặt khác, từ 2 2 sin a cos a 1 suy ra 2 2 2 2 1 2 2 cos 1 sin 1 . 3 3 1 2 2 4 2 Ta có sin2 2sin cos 2 . 3 3 9 1 7 cos2 1 2sin 1 2 . 3 9 4 2 sin2 9 4 2 tan2 . cos2 7 7 9 a a a a a a a a a a b) Ta có: 2 2 1 2 2 1 (sin cos ) sin cos 2sin cos 2 4 a a a a a a 1 3 1 sin2 sin2 . 4 4 a a Vì 3 2 4 a nên 3 2 2 a , do đó cos2a 0 . Mặt khác từ 2 2 sin 2a cos 2a 1 Suy ra 2 2 3 7 cos2 1 sin 2 1 4 4 a a . Do đó, 3 sin2 3 3 7 4 tan2 cos2 7 7 7 4 a a a . Bài 1.10. Tính giá trị của các biểu thức sau: a) sin cos sin cos 15 10 10 15 2 2 cos cos sin sin 15 5 15 5 A ; b) sin cos cos cos 32 32 16 8 B . Lời giải a) Ta có:
sin cos sin cos sin cos cos sin 15 10 10 15 15 10 15 10 2 2 2 2 cos cos sin sin cos cos sin sin 15 5 15 5 15 5 15 5 1 sin sin 15 10 6 2 1 2 1 cos cos 15 5 3 2 A b) Ta có: 1 sin cos cos cos 2sin cos cos cos 32 32 16 8 2 32 32 16 8 1 1 sin 2 cos cos sin cos cos 2 32 16 8 2 16 16 8 1 1 1 2sin cos cos sin cos 2sin cos 4 16 16 8 4 8 8 8 8 8 1 1 2 2 sin 8 4 8 2 16 B Bài 1.11. Chứng minh đẳng thức sau: 2 2 2 2 sin a b sin a b sin a sin b cos b cos a Lời giải 2 2 2 2 1 Ta có: sin sin cos cos 2 1 1 cos2 cos2 2cos 1 2cos 1 cos cos . 2 2 a b a b a b a b a b a b b a b a b a Vậy 2 2 sin a b sin a b cos b cos a 1 . Lại có, 2 2 2 2 cos2b cos2a 1 2sin b 1 2sin a 2 sin a sin b Do đó, 1 1 2 2 2 2 cos2 cos2 2 sin sin sin sin 2 2 b a a b a b . Vậy 2 2 sin a b sin a b sin a sin b 2 . Từ (1) và (2), suy ra 2 2 2 2 sin a b sin a b sin a sin b cos b cos a (đpcm). Bài 1.12. Cho tam giác ABC có ; ˆ ˆ B 75 C 45 và a BC 12 cm . a) Sử dụng công thức 1 sin 2 S ab C và định lí sin, hãy chứng minh diện tích của tam giác ABC cho bởi công thức 2sin sin 2sin a B C S A b) Sử dụng kết quả ở câu a và công thức biến đổi tích thành tổng, hãy tính diện tích S của tam giác ABC .