BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN ---------- KHÚC NGỌC HẢI NĂNG LỰC QUẢN LÝ CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ CÁC PHÒNG, BAN CHỨC NĂNG TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀCHÍNH SÁCH MÃ NGÀNH: 8340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. LÊ THỊ ANH VÂN HÀ NỘI - 2018 2018 | PDF | 69 Pages
[email protected] 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong công cuộc đổi mới đất nước của Đảng ta, giáo dục và đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu, là động lực phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cũng hết sức được quan tâm, cơ bản đáp ứng được yêu cầu phát triển quy mô giáo dục. Trong 10 năm qua, nhìn chung quy mô giáo dục nước ta ở tất cả các cấp, bậc học đều tăng. Cán bộ quản lý là những người có trách nhiệm thực hiện thành công các chương trình giáo dục; chịu trách nhiệm trong lập kế hoạch, tổ chức và đưa ra các chiến lược giáo dục cũng như phát triển nguồn lực của một tổ chức. Họ làm việc trên cơ sở hợp tác với nhân viên, cán bộ, giảng viên, giáo viên và các nhà quản lý khác ở các trường đại học, cao đẳng, các cơ sở giáo dục phổ thông và các trung tâm giáo dục để hiện thực hóa các chương trình giáo dục đã đặt ra. Một cán bộ quản lý thường đảm nhận các nhiệm vụ sau: thực hiện các chương trình giáo dục; trang bị các nguồn lực cho trung tâm/khoa/phòng giáo dục; chuẩn bị các báo cáo tài chính; đảm bảo an toàn lao động và sức khỏe cho đội ngũ nhân viên; xây dựng chương trình; hỗ trợ đội ngũ nhân viên; tham dự/chủ trì các cuộc họp quản trị hành chính. Trong giai đoạn hiện nay, các nhà quản lý phải đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn như: - Về phẩm chất: phải có bản lĩnh chính trị, kiên định với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Cán bộ quản lý cần có tư duy sáng tạo, biết tiếp thu cái mới, biết giữ gìn và kế thừa truyền thống giáo dục tốt đẹp của dân tộc. - Về năng lực: trong công tác quản lý, cán bộ quản lý phải là những người sẵn sàng đổi mới và có tầm nhìn chiến lược; có năng lực sáng tạo, năng lực thích ứng và hội nhập, năng lực tiếp thu nhanh trong lĩnh vực quản lý hiện đại, năng lực kiểm tra, đánh giá... Bên cạnh đó, cán bộ quản lý cần được bổ sung và trau dồi các kỹ năng phục vụ công tác quản lý như: kỹ năng ngoại ngữ, tin học, kỹ năng quản lý dự án, phát triển chương trình, kỹ năng trình bày và giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, nghiên cứu, kết nối, xây dựng mạng lưới, khả năng cộng tác và thuyết phục.
2 Trong xu thế hội nhập quốc tế, mô hình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý đã và đang thay đổi để có được đội ngũ lãnh đạo và cán bộ quản lý chuyên nghiệp, dẫn dắt cơ sở giáo dục tồn tại và phát triển liên tục trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng của kinh tế - công nghệ, xã hội và văn hóa. Tư duy của người quản lý cũng dần thay đổi từ việc duy trì sang đổi mới và cải tiến liên tục. Các cơ sở giáo dục không phải là một tổ chức tĩnh tại mà phải được xem là một tổ chức giáo dục và đào tạo có bản sắc văn hóa riêng. Do vậy, các nhà lãnh đạo, quản lý cơ sở giáo dục phải có trách nhiệm phát triển một tổ chức giáo dục và đào tạo trong bối cảnh thay đổi liên tục và sau khi thực hiện thành công, chúng phải được thể chế hóa, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý. Tuy nghiên, đào tạo cho cán bộ quản lý hiện vẫn còn nhiều bất cập về quy mô và chất lượng đào tạo có thể kể đến như: dự báo kế hoạch đào tạo cán bộ chưa mang tầm chiến lược; nội dung, chương trình nặng về lý luận, thiếu tính thực tiễn. Từ những lý do trên, học viên đã chọn đề tài “Năng lực quản lý của cán bộ quản lý các phòng, ban chức năng tại Trường Đại học Tây Bắc” làm đối tượng nghiên cứu luận văn thạc sĩ với mong muốn tìm ra những giải pháp hữu hiệu nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý tại Trường Đại học Tây Bắc. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Những năm gần đây, đã có nhiều tác giả lựa chọn đề tài về năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý các phòng, ban chức năng, hay cán bộ quản lý cấp trung của một tổ chức, doanh nghiệp. Trong số những công trình đó, luận văn có thể dẫn ra một số nghiên cứu tiêu biểu sau đây: - Luận án tiến sĩ của tác giả Lê Hùng Cường (2017): Phát triển đội ngũ giáo viên trường trung cấp chuyên nghiệp quân đội theo tiếp cận năng lực, Đại học Vinh. Trong luận án, tác giả đã xây dựng được khung lý thuyết về phát triển đội ngũ giảng viên trường trung cấp chuyên nghiệp quân đội theo tiếp cận năng lực, hướng đến mục tiêu “chuẩn hóa” là một yêu cầu khách quan và cấp bách, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới chất lượng giáo dục nghề nghiệp. Qua đó, luận án đã đánh giá thực trạng và đưa ra được bức tranh tổng thể về giáo dục nghề nghiệp và đội ngũ giảng
3 viêntrường trung cấp chuyên nghiệp quân đội; đưa ra được những yêu cầu về năng lực và 06 nhóm năng lực (năng lực dạy học, năng lực về chuyên môn nghề nghiệp, năng lực cứu nghiên khoa học, năng lực phát triển và thực hiện chương trình đào tạo, năng lực quan hệ với doanh nghiệp, năng lực phát triển nghề nghiệp) đối với giảng viên nhằm đáp ứng nhiệm vụ đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục nghề nghiệp. Đặc biệt, luận án đã xác định được nhu cầu sát hợp và cấp thiết cần đào tạo, bồi dưỡng đối với đội ngũ giảng viên của các trường. Đồng thời, nêu bật được tình hình hoạt động phát triển đội ngũ giảng viên trong thực tiễn, mặt mạnh, mặt yếu; mức độ thành công, những nguyên nhân của tồn tại, bất cập về các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên mà trường trung cấp chuyên nghiệp quân đội đã áp dụng trong thực tế. Cuối cùng, luận án đã xây dựng khung năng lực giảng viên trường trung cấp chuyên nghiệp quân đội gồm 06 tiêu chuẩn gồm 14 tiêu chí, đây cũng là cơ sở xây dựng công cụ đánh giá giáo viên theo chuẩn năng lực; Đồng thời, đề xuất được 06 giải pháp và đã thử nghiệm được giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên trường trung cấp chuyên nghiệp quân đội theo tiêu chuẩn năng lực. - Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Chính (2013): Biện pháp phát triển cán bộ quản lý Trường Đại học Trà Vinh, Đại học Đà Nẵng. Luận văn đã được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Giáo dục học họp tại Trường Đại học Trà Vinh vào ngày 07 tháng 6 năm 2013. Trong công trình nghiên cứu, tác giả đã trình bày được những tồn tại hạn chế, cần thiết phải có những giải pháp mang tính chiến lược và biện pháp cụ thể để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý của nhà trường đồng bộ, có chất lượng góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý giáo dục, nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý Trường Đại học Trà Vinh từ nay đến năm 2015 và những năm tiếp theo. Thực trạng và một số vấn đề đặt ra trong đội ngũ cán bộ quản lý Trường Đại học Trà Vinh: Phân loại, hệ thống hóa lý thuyết, phân tích, tổng hợp. Khảo sát thực tế, điều tra trưng cầu ý kiến, phỏng vấn, tham khảo ý kiến chuyên gia.