Tiêu đề Bài 5. Một số hợp chất với oxygen của nitrogen - Bản 1.docx ✅

BÀI 5: MỘT SỐ HỢP CHẤT OXYGEN CỦA NITROGEN I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Trình bày được nguồn gốc của các oxide nitrogen trong không khí - Trình bày được cấu tạo của HNO 3 - Hiểu được tính acid, tính oxi hóa, ứng dụng thực tiễn của acid HNO 3 - Giải thích được hiện tượng mưa acid, hiện tượng phú dưỡng, các câu ca dao tục ngữ dưới góc độ hóa học. 2. Năng lực: 2.1. Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Tìm kiếm thông tin trong SGK. Quan sát hình ảnh, video để hiểu về mưa acid, quan sát thí nghiệm để hiểu về tính chất của acid HNO 3 - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm hoàn thành các phiếu học tập - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Giải thích được mưa acid là gì? Hiện tượng phú dưỡng? .2.2. Năng lực hóa học: a. Nhận thức hoá học: - Trình bày được nguồn gốc của các oxide nitrogen trong không khí. - Trình bày được cấu tạo của HNO 3. - Hiểu được tính acid, tính oxi hóa, ứng dụng thực tiễn của acid HNO 3. - Giải thích được hiện tượng mưa acid, hiện tượng phú dưỡng. b. Tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hóa học được thực hiện thông qua các hoạt động: Quan sát video, hình ảnh, hoạt động nhóm. c. Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: để giải thích được hiện tượng mưa acid, hiện tượng phú dưỡng. 3. Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ II. Thiết bị dạy học và học liệu Link video hiện tượng mưa acid: https://www.youtube.com/watch?v=u-umbBkZNC0
III. Tiến trình dạy học 1. Hoạt động 1: Khởi động a) Mục tiêu: Thông qua vấn đề đặt giúp HS muốn tìm hiểu về nguyên nhân, sự hình thành mưa acid; từ đó tìm hiểu tính chất của acid HNO 3 để giải quyết câu hỏi đặt ra. b) Nội dung: GV chiếu video hậu quả mà mưa acid gây nên đối với con người, thiên nhiên, … c) Sản phẩm: Hậu quả của mưa acid gây nên + Đối với con người: Khi chúng ta sử dụng nước mưa axit trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như tắm rửa, giặt giũ sẽ gây ra các bệnh về da: viêm da, nấm, mẩn ngứa. Nếu ăn uống nước mưa axit sẽ khiến hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đường ruột bị tổn thương…. + Đối với sinh vật: Mưa axit cũng làm giảm khả năng duy trì nồng độ canxi của các loài sinh vật biển khiến chúng bị giảm khả năng sinh sản, làm biến dạng xương và cột sống + Đối với thực vật: Mưa axit ngấm xuống đất sẽ khiến cho các thảm thực vật bị mất đi lớp sáp bảo vệ trên lá, làm lá hư hỏng héo úa, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp và hô hấp của cây.  + Đối với môi trường: Mưa axit kéo dài sẽ làm cho bầu không khí hình thành sương mù axit, ảnh hưởng tới tầm nhìn và khả năng lan truyền ánh sáng mặt trời.  + Đối với kinh tế xã hội: Ở những khu vực xuất hiện mưa axit sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về kinh tế, xã hội: giảm năng suất cây trồng, vật nuôi khiến cho người dân sống bằng nông nghiệp bị điêu đứng. Nghiêm trọng hơn, mưa axit còn là nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu lương thực, thực phẩm ở khu vực. Đặc biệt, thiệt hại kinh tế lớn nhất từ mưa axit đó chính là làm xói mòn các công trình kiến trúc như cầu đường, tòa nhà,... làm hao tổn chi phí bảo dưỡng, sửa chữa. Bởi axit có khả năng sinh ra phản ứng với các loại đá như vôi, cẩm thạch, sa thạch, sắt, thép,. d) Tổ chức thực hiện: - GV đặt câu hỏi: “Các em đã bao giờ nghe đến mưa acid chưa?” - HS trả lời. Nếu HS biết GV hỏi thử xem hậu quả mưa acid gây ra là gì? - GV chiếu video hậu quả mà mưa acid gây nên đối với con người, thiên nhiên, … - Vì sao mưa acid lại gây hậu quả nghiêm trọng như vậy chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới

Thực hiện nhiệm vụ: HS hoàn thành nhiệm vụ Báo cáo, thảo luận: HS thảo luận nhóm đưa ra câu trả lời Kết luận, nhận định: GV gợi ý HS giải thích hiện tượng thụ động hóa 2. Tác dụng với kim loại (trừ Au, Pt) KL + HNO 3 Muối nitrate + spk + H 2 O 0 +5 +2 +2 3Cu +8HNO 3(l) → 3Cu(NO 3 ) 2 + 2NO + 4H 2 O 0 +5 +2 +4 Cu + 4HNO 3đ → Cu(NO 3 ) 2 + 2NO 2 + 2H 2 O Lưu ý:  Al, Fe, Cr bị thụ động hóa trong HNO 3 đặc nguội  Dung dịch nước cường toan (HNO 3 đặc : HCl = 1:3) có khả năng hòa tan Pt, Au 3. Tác dụng với basic oxide 2 HNO 3 + CuO → Cu(NO 3 ) 2 + H 2 O 4. Tác dụng với base 2HNO 3 +Ca(OH) 2 → Ca(NO 3 ) 2 +2H 2 O 5. Tác dụng với muối của acid yếu hơn 2HNO 3 + CaCO 3 → Ca(NO 3 ) 2 + CO 2 + H 2 O HNO 3 có số OXH + 5 có thể bị khử thành: o +1 +2 +4 -3 N 2 , N 2 O, NO, NO 2 , NH 4 NO 3 tuỳ theo nồng độ HNO 3 và khả năng khử của chất tham gia. Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến Giao nhiệm vụ học tập: Hoạt động theo nhóm hoàn thành phiếu học tập số 3 Thực hiện nhiệm vụ: HS hoàn thành nhiệm vụ Báo cáo, thảo luận: HS thảo luận nhóm đưa ra câu trả lời Kết luận, nhận định: Mời HS nhóm khác nhận xét bài nhóm bạn, phân tích các ý và chốt lại kết quả các nhóm Hiện tượng phú dưỡng xảy ra khi dư thừa chất dinh dưỡng trong môi trường nước như nitrate và phosphate, làm suy giảm chất lượng nước gây ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người cũng như các loài động vật sống dưới nước. 3. Hoạt động 3: Luyện tập a) Mục tiêu: Học sinh viết được các PTHH b) Nội dung: