Tiêu đề BÀI 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI (GV).docx ✅

1 BÀI 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI. MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP TÁCH KIM LOẠI I. XÂY DỰNG DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC KIM LOẠI Khi quan sát phản ứng của kim loại với các chất khác nhau, có thể sắp xếp các kim loại thành dãy theo thứ tự khả năng phản ứng giảm dần. Dãy này được gọi là dãy hoạt động hoá học. 1. Thí nghiệm 1 Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO 4 và cho mẩu dây đồng vào dung dịch FeSO 4 . (1) (2) Hình. Minh họa thí nghiệm 1 1 – Đinh sắt tác dụng với dd CuSO 4 2 – Dây đồng không tác dụng với dd FeSO 4 – Hiện tượng: + Ở ống nghiệm (1), có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt. + Ở ống nghiệm (2) không có hiện tượng gì xảy ra. – Nhận xét: + Ở ống nghiệm (1) sắt đẩy đồng ra khỏi dung dịch muối CuSO 4 . Fe (r) + CuSO 4 (dd)  FeSO 4 (dd) + Cu (r) (trắng xám) (lục nhạt) (đỏ) + Ở ống nghiệm (2), đồng không đẩy được sắt ra khỏi dung dịch muối FeSO 4 . Nhận thấy: Sắt hoạt động hoá học mạnh hơn đồng.  Ta xếp sắt đứng trước đồng: Fe, Cu. 2. Thí nghiệm 2
2 Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm (1) đựng dung dịch AgNO 3 và mẩu dây bạc vào ống nghiệm (2) đựng dung dịch CuSO 4 . – Hiện tượng: + Có chất rắn màu xám bám vào dây đồng ở ống nghiệm (1). + Ở ống nghiệm (2), không có hiện tượng gì. (1) (2) Hình. Minh họa thí nghiệm 2 1 – Đồng phản ứng với dd AgNO 3 2 – Bạc không phản ứng với dd CuSO 4 – Nhận xét: Đồng đẩy được bạc ra khỏi dung dịch muối. Cu (r) + 2AgNO 3(dd)  Cu(NO 3 ) 2 (dd) + 2Ag (r) (đỏ) (không màu) (xanh lam) (xám) – Bạc không đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối. Nhận thấy: Đồng hoạt động hoá học mạnh hơn bạc.  Ta xếp đồng đứng trước bạc: Cu, Ag. 3. Thí nghiệm 3 Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm (1) và (2) riêng biệt đựng dung dịch HCl.
3 (1) (2) Hình. Minh họa thí nghiệm 3 1 – Sắt phản ứng với dd HCl 2 – Đồng không phản ứng với dd HCl – Hiện tượng: + Ở ống nghiệm (1) có nhiều bọt khí thoát ra. + Ở ống nghiệm (2) không có hiện tượng gì. – Nhận xét: Sắt đẩy được hydrogen ra khỏi dung dịch acid. Fe (r) + 2HCl (dd)  FeCl 2 (dd) + H 2 (k) (lục nhạt) Nhận thấy: Đồng không đẩy được hydrogen ra khỏi dung dịch acid.  Ta xếp sắt đứng trước hydrogen, đồng đứng sau hydrogen: Fe, H, Cu. 4. Thí nghiệm 4 Cho mẩu natri và đinh sắt vào hai cốc (1) và (2) riêng biệt đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphthalein. (1) (2) Hình. Minh họa thí nghiệm 4 1 – Natri tác dụng với nước 2 – Sắt không tác dụng với nước – Hiện tượng: + Ở cốc (1), mẩu natri nóng chảy thành giọt tròn chạy trên mặt nước và tan dần, dung dịch có màu đỏ. + Ở cốc (2), không có hiện tượng gì. – Nhận xét: Ở cốc (1), natri phản ứng ngay với nước sinh ra dung dịch base nên làm dung dịch phenolphthalein không màu đổi sang màu đỏ. 2Na (r) + 2H 2 O (1)  2NaOH (dd) + H 2 (k) Nhận thấy: Natri hoạt động hoá học mạnh hơn sắt.