Nội dung text CHỦ ĐỀ 14. HỆ SINH THÁI.docx
Hình. Thành phần cấu trúc của hệ sinh thái b. Phân loại hệ sinh thái Hình. Một số ví dụ về các kiểu hệ sinh thái Hệ sinh thái được chia thành 2 nhóm: - Hệ sinh thái nhân tạo: là hệ sinh thái được tạo bởi con người như đô thị thành phố, … - Hệ sinh thái tự nhiên: gồm hệ sinh thái trên cạn, hệ sinh thái nước mặn và hệ sinh thái nước ngọt là ba nhóm hệ sinh thái tự nhiên chính. + Hệ sinh thái trên cạn: hệ sinh thái rừng nhiệt đới, savan, sa mạc, hoang mạc, thảo nguyên, … + Hệ sinh thái nước mặn: hệ sinh thái ven bờ biển, rừng ngập mặn, cỏ biển, san hô, vùng khơi, … + Hệ sinh thái nước ngọt: hệ sinh thái nước đứng (ao, hồ), hệ sinh thái nước chảy (sông, suối), … II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn Chuỗi và lưới thức ăn biểu hiện mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật trong quần xã. 1. Chuỗi thức ăn - Là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. - Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước, vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ. Hình. Ví dụ về chuõi thức ăn 2. Lưới thức ăn - Lưới thức ăn là tập hợp các chuỗi thức ăn có mắc xích chung.
Hình. Lưới thức ăn trong tự nhiên - Lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm: + Sinh vật sản xuất: sinh vật tự dưỡng (bậc dinh dưỡng cấp 1) có khả năng tự tổng hợp nên chất hữu cơ từ chất vô cơ của môi trường (ví dụ: thực vật, tảo, …) + Sinh vật tiêu thụ: (bậc dinh dưỡng cấp 2, 3, 4, …) là những sinh vật dị dưỡng, không có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ. + Sinh vật phân giải: cũng là sinh vật dị dưỡng, chúng sử dụng xác chết làm nguồn dinh dưỡng, gồm chủ yếu là các vi khuẩn, nấm, một số sinh vật không xương sống. 3. Tháp sinh thái Tháp sinh thái Đặc điểm Tháp số lượng Xây dựng dựa trên số lượng cá thể ở mỗi bậc dinh dưỡng. + Ưu điểm: dễ xây dựng. + Nhược điểm: ít có giá trị vì kích thước cá thể của các bậc dinh dưỡng khác nhau, không đồng nhất, so sánh khó chính xác. Tháp khối lượng Xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên một đơn vị diện tích/thể tích. + Ưu điểm: giá trị cao hơn tháp số lượng. + Nhược điêm: thành phần hóa học và giá trị năng lượng của chất sống trong các bậc dinh dưỡng khác nhau; không chú ý thời gian trong việc tích lũy sinh khối ở mỗi bậc dinh dưỡng. Tháp năng lượng Xây dựng dựa trên năng lượng được tích lũy trên một đơn vị diện tích/thể tích. + Ưu điểm: là tháp hoàn thiện nhất. + Nhược điểm: xây dựng tháp khá phức tạp, mất nhiều thời gian, công sức. - Ý nghĩa: để xem xét mức độ hiệu quả dinh dưỡng của mỗi bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái.