Tiêu đề Chapter 13: Judgment, Decisions, and Reasoning ✅

TÂM LÝ HỌC NHẬN THỨC CHƯƠNG 13 ĐÁNH GIÁ, RA QUYẾT ĐỊNH VÀ LÝ LUẬN Dịch thuật: Mạnh Dũng, Chi Hiệu đính: Cẩm Vân Miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này được dịch thuật với mục đích phục vụ cho khóa học trực tuyến miễn phí: “ Tâm lý học Nhận thức - Cognitive Psychology” do PsyMe.org tổ chức cho cộng đồng. Mọi nội dung trong tài liệu này chỉ được sử dụng cho mục đích học tập trong khóa học, không nhằm mục đích thương mại. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn hoặc chia sẻ, phát tán tài liệu này dưới bất kỳ hình thức nào ra bên ngoài phạm vi khóa học đều không được PsyMe cho phép. PsyMe không chịu trách nhiệm về bất kỳ tranh chấp nào phát sinh liên quan đến việc sử dụng tài liệu này vượt quá phạm vi đã đề cập ở trên.
MỤC LỤC Suy luận quy nạp : Đưa ra đánh giá từ quan sát 4 Suy nghiệm dựa trên sự sẵn có 12 Suy nghiệm dựa trên tính đại diện 12 Đưa ra Đánh Giá Dựa trên Sự Giống Nha u 15 Đưa ra Đánh giá khi không Xem xét Quy tắc Liên hợp 15 Sai lầm Cho rằng những Mẫu nhỏ Đại diện cho Dân số 18 Thái độ Có thể Ảnh hưởng đến Đánh giá 19 Thiên kiến Một chiều 19 Thiên kiến Xác nhận 21 Đánh Giá Bằng Chứng Sai Lệc h 28 Suy luận Diễn Dịch : Tam đoạn luận và Logic 28 Tam Đoạn Luận theo Loại 35 Những Mô hình tinh thần của Suy luận Diễn dịch 35 Tam đoạn luận có điều kiện 41 Lý luận có điều kiện: Bài toán bốn t ấ m th ẻ Wason 45 Phiên bản thực tế nào của nhiệm vụ Watson cho chúng ta biết 49 Ra quyết định: Lựa chọn giữa các lựa chọn 53 Cách tiếp cận từ g ó c đ ộ l ợ i ích đối với các quyết định 53 Cảm xúc ảnh hưởng đến quyết định như thế nào 59 Mọi người dự đoán không chính xác cảm xúc của họ 60 Cảm xúc ngẫu nhiên ảnh hưởng đến quyết định 62 Các quyết định đư ợ c đưa ra có thể phụ thuộc vào bối cảnh 63 Các quyết định có thể phụ thuộc vào cách trình bày các lựa chọn 65 Kinh tế học thần kinh: Cơ sở thần kinh của việc ra quyết định 70 V À I ĐIỀU ĐỂ XEM XÉT 75 TÁI BÚT : DONDERS QUAY L Ạ I 80 TÓM TẮT CHƯƠNG 82 SUY NG Ẫ M 86
SOME QUESTIONS WE WILL CONSIDER ◗ What kinds of reasoning “traps” do people get into when making judgments? (403) ◗ What is the evidence that people sometimes make decisions that are not in their best interests? (414) ◗ How do emotions influence decision making? (416) ◗ Are there two ways of thinking, one fast and the other slow? (422) NHỮNG CÂU HỎI CHÚNG TA SẼ CÂN NHẮC ◗Có những thể loại “bẫy" lý luận nào mà con người mắc phải khi đưa ra đánh giá? (403) ◗Chứng có gì cho ta thấy rằng con người đôi khi đưa ra lựa chọn không có lợi cho họ? (414) ◗Cảm xúc ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định bằng cách nào? (416) ◗Liệu có hai cách suy nghĩ, một cách nhanh và một cách chậm? (422) In the 2007 draft of the National Basketball Association (NBA), there was a 22-year-old, 7 ́1 ̋player by the name of Marc Gasol. According to mathematical models predicting player success, Gasol was expected to do very well and be a positive addition to any team. However, upon seeing Gasol shirtless, the scouts for the Houston Rockets noticed that he didn’t quite look like their typical NBA player: he appeared out of shape and not very muscular, especially when compared to other players. Based on the scouts’ past experiences, players with bodies that looked like that were less likely to be successful. So, the scouts reasoned that Gasol would not be successful either, and when Houston’s 26th pick came up, they passed on Gasol—a decision made based on a judgment of his appearance rather than his mathematically predicted success. Gasol ended up signing with the Memphis Grizzlies where he was highly successful, winning the NBA Defensive Player of the Year Award and ultimately becoming a three-time NBA All-Star, and the Houston Rockets were left kicking themselves in regret (Lewis, 2016). Trong đợt tuyển 2007 của Hiệp Hội Bóng Rổ Quốc Gia (NBA)có một tuyển thủ 22 tuổi, cao 7 ́1 ̋ (7 in. 1 ft.) tên Marc Gasol. Dựa vào những mô phỏng toán học giúp dự đoán sự thành công của tuyển thủ, Gasol được tin tưởng sẽ thể hiện rất tốt và sẽ đem lại đóng góp tích cực cho bất kỳ đội nào mà anh tham gia. Tuy nhiên, khi nhìn thấy Gasol cởi trần, những người chiêu mộ cho Houston Rockets để ý rằng anh trông không như các tuyển thủ NBA điển hình của họ: anh có ngoại hình không đạt chuẩn và không nhiều cơ bắp cho lắm, đặc biệt khi được so sánh với những tuyển thủ khác. Dựa trên kinh nghiệm quá khứ của những người chiêu mộ, các tuyển thủ với vóc dáng cơ thể đó sẽ ít có khả năng thành công hơn. Vì thế, các người chiêu mộ lý luận rằng Gasol cũng sẽ không thể gặt hái được thành công, và khi đợt tuyển lần thứ 26 của Houston diễn ra, họ đã không chấp nhận Gasol—lựa chọn này đã được đưa ra dựa vào sự đánh giá ngoại hình của anh ta thay vì dự đoán thành công bằng toán học. Gasol cuối cùng đã ký hợp đồng với Memphis Grizzlies, và ở đó anh đã rất thành công. Anh thắng giải NBA Tiền Vệ Của Năm và cuối cùng đã trở thành NBA All-Star ba lần, và Houston Rockets đã rất nuối tiếc về quyết định của họ (Lewis, 2016).
Although you might not be recruiting NBA players on a daily basis, this example demonstrates the use of judgments, reasoning, and decision making and shows how these processes can sometimes result in errors. In the case of Marc Gasol, the Houston Rockets made a judgment about his appearance and athleticism (“He looks out of shape”). They then relied on reasoning—the process of drawing conclusions—to determine that Gasol would not be successful based on prior evidence (“In the past, players who looked out of shape were not successful”). This allowed the Rockets staff to make a decision—the process of choosing between alternatives—to not draft Gasol. In this case, their judgments and reasoning led to an erroneous conclusion, which resulted in a poor decision. Bạn có thể không phải là người chiêu mộ các tuyển thủ NBA hàng ngày, nhưng ví dụ này giúp ta hình dung được việc sử dụng đánh giá, lý luận và đưa ra lựa chọn cũng như cho thấy rằng những quá trình này đôi lúc có thể đưa ra kết quả không mong muốn . Trong trường hợp của Marc Gasol, đội Houston Rockets đã đưa ra đánh giá dựa trên ngoại hình và thể chất của anh ta (“Anh ấy nhìn không khoẻ mạnh"). Họ dựa trên lý luận—quá trình đưa ra kết luận—cho rằng Gasol sẽ không thành công dựa trên chứng cứ trước đó (“Trong quá khứ, các tuyển thủ có ngoại hình không khoẻ mạnh không thành công"). Điều này đã cho phép nhân viên đội Rockets đưa ra quyết định—quá trình lựa chọn giữa nhiều phương án—từ chối Gasol. Trong trường hợp này, sự đánh giá và lý luận của họ đưa đến một kết luận lỗi dẫn đến một quyết định sai lầm. We’ve been devoting a lot of attention to Marc Gasol to make a point: Even though we can distinguish between making judgments, reasoning based on evidence, and making decisions, they are all related. Decisions are based on judgments we make, and applying these judgments can involve various reasoning processes. We could, in fact, have called this chapter “Thinking,” although that is too general because it also applies to material in many other chapters in this book. Our strategy in this chapter will be to describe judgments, reasoning, and decision making separately, while keeping in mind that they overlap and interact. We will also see how and why these processes can sometimes result in errors, as in Marc Gasol’s situation. Chúng ta đã dành nhiều sự chú ý đến trường hợp của Marc Gasol để đưa ra một ý chính rằng : Mặc dù ta có thể thấy sự khác biệt giữa việc đưa ra đánh giá, lý luận dựa trên chứng cứ và hình thành quyết định, cả ba đều liên quan đến nhau. Quyết định được dựa trên những đánh giá của chúng ta, và việc áp dụng những đánh giá này có thể liên quan đến nhiều quá trình lý luận khác nhau. Chúng ta thật ra có thể đặt tên cho chương này là “Suy Nghĩ" dù nó mang nghĩa quá chung chung vì cụm từ này cũng được sử dụng cho các tài liệu trong nhiều chương khác của cuốn sách này. Chiến thuật của chúng tôi trong chương này là miêu tả một cách riêng biệt việc đánh giá, lý luận và đưa ra quyết định, đồng thời ghi nhớ rằng những quá trình này diễn ra chồng chéo lên nhau và có sự tương tác với nhau. Chúng ta cũng sẽ thấy vì sao các quá trình này đôi lúc có thể đưa ra những kết quả bị lỗi, như trong trường hợp của Marc Gasol. Inductive Reasoning: Making Judgments from Observations We are constantly making judgments about things in our environment, including people, events, and behaviors. One of the primary mechanisms involved in making judgments is inductive reasoning, which is the process of drawing