Nội dung text VIP_TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG HSG VĂN.pdf
1 MỤC LỤC CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN VĂN HỌC.................................................................. 11 1 ĐẶC TRƢNG CỦA THƠ, TRUYỆN NGẮN, TIỂU THUYẾT VÀ KỊCH... 11 1.1 Đặc trƣng của thơ và phƣơng pháp đọc hiểu tác phẩm thơ trong nhà trƣờng............................................................................................................. 11 1.1.1 Quan niệm về thơ và một số cách phân loại thơ ............................. 11 1.1.1.1 Quan niệm về thơ ............................................................................ 11 1.1.1.2 Một số cách phân loại thơ............................................................... 11 1.1.2 Đặc trưng của thơ ............................................................................. 12 1.1.2.1 Về ngôn ngữ .................................................................................... 12 1.1.2.2 Về phương thức biểu hiện ............................................................... 18 1.1.2.3 Về cấu trúc ...................................................................................... 19 1.1.2 Yêu cầu và phương pháp đọc hiểu tác phẩm thơ ............................ 23 1.2 Đặc trƣng của truyện ngắn, tiểu thuyết và phƣơng pháp đọc hiểu tác phẩm truyện ngắn và tiểu thuyết trong nhà trƣờng.................................. 24 1.2.1 Khái niệm........................................................................................... 24 1.2.2 Đặc trưng của truyện ngắn, tiểu thuyết........................................... 26 1.2.2.1 Sự kiện (biến cố).............................................................................. 26 1.2.2.2 Cốt truyện........................................................................................ 27 1.2.2.3 Nhân vật tự sự ................................................................................. 29 1.2.2.4 Người kể chuyện.............................................................................. 29 1.2.3 Phương pháp đọc hiểu tác phẩm truyện ngắn và tiểu thuyết trong nhà trường.................................................................................................. 30 1.3 Đặc trƣng của kịch và phƣơng pháp đọc hiểu tác phẩm kịch trong nhà trƣờng ..................................................................................................... 31 1.3.1 Khái niệm và phân loại..................................................................... 31 1.3.1.1 Khái niệm ........................................................................................ 31 1.3.1.2 Phân loại ......................................................................................... 31 1.3.2 Đặc trưng của kịch............................................................................ 33 1.3.2.1 Xung đột kịch................................................................................... 33 1.3.2.2 Hành động kịch ............................................................................... 33 1.3.2.3 Nhân vật kịch................................................................................... 34 1.3.2.4 Kết cấu ............................................................................................ 35 1.3.2.5 Ngôn ngữ kịch ................................................................................. 36
2 1.3.1. Phương pháp đọc hiểu tác phẩm kịch trong nhà trường .............. 37 2. GIÁ TRỊ VĂN HỌC VÀ TIẾP NHẬN VĂN HỌC....................................... 37 2.1 Giá trị văn học ......................................................................................... 37 2.1.1 Giá trị nhận thức............................................................................... 37 2.1.2 Giá trị giáo dục.................................................................................. 38 2.1.3 Giá trị thẩm mĩ .................................................................................. 39 2.2 Tiếp nhận văn học ................................................................................... 40 2.2.1 Tiếp nhận trong đời sống văn học.................................................... 40 2.2.2 Tính chất tiếp nhận văn học............................................................. 41 2.2.3 Các cấp độ tiếp nhận văn học........................................................... 42 3 VĂN HỌC - NHÀ VĂN - QUÁ TRÌNH SÁNG TÁC.................................... 43 3.1 VĂN HỌC................................................................................................ 43 3.1.1 Khái niệm văn học............................................................................. 43 3.1.2 Đặc trưng của văn học...................................................................... 44 3.1.2.1 Đặc trưng về đối tượng phản ánh................................................... 44 3.1.2.2 Đặc trưng về nội dung phản ánh của văn học................................ 44 3.1.2.3 Đặc trưng về phương tiện phản ánh của văn học........................... 45 3.1.2.4 Tính chính xác, tinh luyện.............................................................. 46 3.1.2.5 Tính cá thể, tính hệ thống, tính đa phong cách............................... 46 3.1.2.6 Tính phi vật thể của ngôn ngữ ........................................................ 47 3.1.3 Chức năng của văn học .................................................................... 48 3.1.3.1 Chức năng nhận thức ...................................................................... 48 3.1.3.2 Chức năng giáo dục ........................................................................ 48 3.1.3.3 Chức năng thẩm mĩ ......................................................................... 49 3.2 Nhà văn..................................................................................................... 50 3.2.1 Tư chất nghệ sĩ: Giàu tình cảm, tâm hồn phong phú, nhân cách đẹp ............................................................................................................... 50 3.2.2 Các tiền đề của tài năng.................................................................... 53 3.3 Quá trình sáng tác................................................................................... 57 3.3.1 Cảm hứng sáng tác ........................................................................... 57 3.3.2 Ý đồ sáng tác, lập sơ đồ, viết và sửa chữa........................................ 58 4 QUÁ TRÌNH VĂN HỌC VÀ PHONG CÁCH VĂN HỌC............................ 60 4.1 Quá trình văn học.................................................................................... 61 4.1.1 Khái niệm........................................................................................... 61
4 2.3 Cấu trúc của các dạng đề cụ thể ............................................................ 82 2.3.1 Nghị luận về tƣ tƣởng đạo lý ............................................................. 82 2.3.2 Dàn ý về dạng đề mang tính nhân văn ............................................ 83 2.3.2.1 Khái niệm ........................................................................................ 83 2.3.2.2 Cấu trúc........................................................................................... 83 2.3.3 Dạng đề nêu những vấn đề tác động đến việc hình thành nhân cách con người.................................................................................................... 85 2.3.3.1 Các vấn đề thường gặp ................................................................... 85 2.3.3.2 Dạng đề ........................................................................................... 85 2.3.4 Nghị luận về hiện tượng đời sống.................................................... 87 2.3.4.1 Khái niệm ........................................................................................ 87 2.3.4.2 Dàn ý ............................................................................................... 87 3. NGHỊ LUẬN VĂN HỌC................................................................................ 88 3.1 Nghị luận về một nhận định, một ý kiến bàn về văn học .................... 88 3.1.1 Khái niệm........................................................................................... 88 3.1.2 Những lưu ý khi làm bài................................................................... 89 3.1.3 Dàn ý.................................................................................................. 89 3.1.4 Luyện tập ........................................................................................... 89 3.1.4.2 Thân bài .......................................................................................... 90 3.2 Thuyết minh về một tác giả văn học...................................................... 92 3.2.1 Dàn ý.................................................................................................. 92 3.2.2 Luyện tập ........................................................................................... 93 3.3 Nghị luận về một nhân vật trong tác phẩm tự sự ................................ 95 3.3.1 Dàn ý.................................................................................................. 95 3.3.2 Luyện tập ........................................................................................... 97 3.4 Nghị luận về một chi tiết, về một tín hiệu thẩm mỹ trong tác phẩm văn học......................................................................................................... 100 3.4.1 Dàn ý................................................................................................ 100 3.4.2 Luyện tập ......................................................................................... 101 3.4.2.1 Đề 1 ............................................................................................... 101 3.4.2.2 Đề 2 ............................................................................................... 103 4. BÌNH GIẢNG VĂN HỌC............................................................................ 111 4.1. Khái niệm.............................................................................................. 111 4.2. Một số cách bình giảng văn học.......................................................... 111