Tiêu đề Bài 12.1. Thành tựu chọn tạo giống bằng lai hữu tính (LT).pdf ✅

Bài 12. Thành tựu chọn, tạo giống bằng lai hữu tính (LT) ThS. Nguyễn Ngọc Cảnh Tel (Zalo): 0358.969.708 – Email: [email protected] 01 I. KHÁI QUÁT VỀ LAI HỮU TÍNH TRONG CHỌN, TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG, VẬT NUÔI - Lai hữu tính là quá trình tạo ra một cá thể mới kết hợp được vật chất di truyền từ hai cá thể thông qua sinh sản hữu tính. - Lai hữu tính cho phép tạo ra số lượng rất lớn các biến dị tổ hợp → Đây là nguyên liệu cho chọn, tạo giống cây trồng, vật nuôi → phương pháp cơ bản được sử dụng trong chọn, tạo giống cây trồng, vật nuôi. - Các nhóm phép lai trong chọn, tạo giống + Phép lai nhằm tạo dòng thuần: tự thụ phấn, giao phối cận huyết; + Phép lai nhằm tạo ưu thế lai: lai thuận nghịch, lai xa, ... - Tạo giống vật nuôi và cây trồng thường được tiến hành theo các bước:  tạo ra các dòng thuần chủng khác nhau →  lai các dòng với nhau để tìm ra được các cá thể có tổ hợp các đặc tính di truyền mong muốn →  nhân giống và chọn lọc ra giống thuần chủng. Các dòng, giống thuần chủng cũng có thể được lai với nhau để tìm tổ hợp lai cho con lai có ưu thế lai cao (con lai có năng suất, sức chống chịu cao hơn hẳn so với các dòng bố mẹ) (phép lai kinh tế). II. MỘT SỐ THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG BẰNG LAI HỮU TÍNH Khó khăn/hạn chế: Công tác chọn, tạo giống cây trồng đòi hỏi thời gian dài thông qua nhiều phép lai hữu tính và quá trình chọn lọc phức tạp. Nhóm cây trồng Cây trồng Đặc điểm nổi trội của giống lai Ví dụ Cây lương thực, thực phẩm Lúa - Năng suất cao - Kháng bệnh - Chất lượng hạt cao - Thu hoạch nhiều năm - Giống lúa LYP9 (PA64S × 93- 11) - Giống lúa Đài thơm 8, ST25 - Giống lúa nhiều năm PR23 Ngô - Phát triển và chịu hạn tốt, ít bị nhiễm sâu đục thân, năng suất cao - Giống ngô lai VN116 Đậu tương - Năng suất cao - Giống đậu tương ĐT34 Cây công nghiệp Ca cao - Năng suất cao và thích nghi với nhiều vùng khí hậu- Năng suất cao và thích nghi với nhiều vùng khí hậu - Giống ca cao CCN51 Chè - Năng suất cao - Chất lượng tốt - Giống chè LPD1, LPD2 - Giống chè CNS831 III. MỘT SỐ THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG VẬT NUÔI BẰNG LAI HỮU TÍNH Nhóm vật nuôi Vật nuôi Đặc điểm nổi trội của giống lai Ví dụ Gia súc Lợn - Duy trì dòng thuần. - Sinh trưởng nhanh, chất lượng thịt cao, không mẫm cảm stress vận chuyển. - Giống lợn I thuần chủng - Giống lợn ReHal Bò - Tầm vóc lớn - Sinh trưởng nhanh Bò lai F1 (BBB × lai Sind) Bài 11 \ THÀNH TỰU CHỌN, TẠO GIỐNG BẰNG LAI HỮU TÍNH