Tiêu đề CHỦ ĐỀ 6. ĐIỆN TỪ TRƯỜNG-HS.docx ✅

1 Chủ đề 6 ĐIỆN TỪ TRƯỜNG Tóm tắt lí thuyết I Điện từ trường 1 a. Điện từ trường Trong vùng không gian có từ trường biến thiên theo thời gian thì trong vùng đó xuất hiện một điện trường xoáy; ngược lại, trong vùng không gian có điện trường biến thiên theo thời gian thì trong vùng đó xuất hiện một từ trường biến thiên theo thời gian. Do đó, điện trường biến thiên và từ trường biến thiên theo thời gian chuyển hoá lẫn nhau và cùng tồn tại trong không gian, được gọi là điện từ trường. b. Mô hình sóng điện từ Quá trình lan truyền của điện từ trường trong không gian gọi là sóng điện từ. Trong quá trình lan truyền, tại một điểm, vectơ cường độ điện trường E→ và vectơ cảm ứng từ B→ luôn dao động cùng pha, vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng điện từ như Hình 12.8. Do đó, sóng điện từ là sóng ngang. Chiều tuân theo quy tắc vặn đinh ốc hoặc bàn tay trái: Đặt bàn tay trái sao cho xuyên qua lòng bàn tay, là chiều 4 ngón tay, chiều ngón cái choải ra là chiều truyền vận tốc . c. Những đặc điểm của sóng điện từ - Sóng điện từ lan truyền được trong chân không và trong các điện môi. Tốc độ của sóng điện từ trong chân không bằng tốc độ ánh sáng 83.10/.cms Tốc độ của sóng điện từ trong điện môi nhỏ hơn trong chân không và phụ thuộc vào hằng số điện môi. + Bước sóng v v. fT Hình 12.8. Mô hình sự lan truyền sóng điện từ Hình 12.9. Minh họa quy tắc vặn đinh ốc
2 + Bước sóng điện từ trong chân không: 8 c3.10 c.T ff (m). - Sóng điện từ là sóng ngang: Vecto cường độ điện trường E→ và vecto cảm ứng từ B→ luôn luôn vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền thống. Ba vecto E,→ B,→ v→ tạo thành một tam diện thuận. - Trong sóng điện từ thì dao động của điện trường và của từ trường tại một điểm luôn luôn đồng pha với nhau. - Sóng điện từ tuân theo các quy luật truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ, giao thoa, nhiễu xạ. - Trong quá trình lan truyền sóng điện từ mang theo năng lượng. Đề trên lớp II Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn (4,5 điểm) 1 Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án. (Mỗi câu trả lời đúng thí sinh được 0,25 điểm) Câu 1: Trong điện từ trường, vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn: A. có phương vuông góc với nhau B. cùng phương, ngược chiều C. cùng phương, cùng chiều D. có phương lệch nhau 45º Câu 2: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về điện từ trường? A. Khi một từ trường biến thiên theo thời gian, nó sinh ra một điện trường xoáy. B. Điện trường xoáy là điện trường có đường sức là những đường cong không kín. C. Khi một điện trường biến thiên theo thời gian, nó sinh ra một từ trường xoáy. D. Điện trường xoáy là điện trường có đường sức là những đường cong kín. Câu 3: Khi một điện trường biến thiên theo thời gian sẽ sinh ra A. Điện trường xoáy. B. Từ trường xoáy. C. Một dòng điện. D. Từ trường và điện trường biến thiên. Câu 4. Điện trường xoáy là điện trường: A. có các đường sức là đường cong kín. B. có các đường sức không khép kín. C. giữa hai bản tụ điện có điện tích không đổi. D. của các điện tích đứng yên. Câu 5. Nhận xét nào dưới đây là đúng? Sóng điện từ A. là sóng dọc giống như sóng âm B. là sóng dọc nhưng có thể lan truyền trong chân không.
3 C. là sóng ngang, có thể lan truyền trong mọi môi trường kể cả chân không. D. chỉ lan truyền trong chất khí và bị phản xạ từ các mặt phẳng kim loại. Câu 6: Trong quá trình lan truyền sóng điện từ, vectơ và vectơ luôn luôn A. trùng phương với nhau và vuông góc với phương truyền sóng B. biến thiên tuần hoàn theo không gian, không tuần hoàn theo thời gian. C. dao động ngược pha. D. dao động cùng pha. Câu 7: Đặc điểm nào sau đây là đặc điểm chung giữa sóng điện từ và sóng cơ: A. Có tốc độ lan truyền phụ thuộc vào môi trường truyền sóng. B. Truyền được trong chân không. C. Mang năng lượng tỉ lệ với luỹ thừa bậc 4 của tần số sóng. D. Đều là sóng dọc. Câu 8: Khi nói về sóng điện từ, phát biểu nào sau đây sai? A. Sóng điện từ bị phản xạ khi gặp mặt phân cách giữa hai môi trường. B. Sóng điện từ lan truyền trong chân không với tốc độ lớn hơn trong nước. C. Sóng điện từ là sóng ngang. D. Sóng điện từ chỉ truyền được trong môi trường vật chất đàn hồi. Câu 9: Khi nói về quan hệ giữa điện trường và từ trường của điện từ trường thì kết luận nào sau đây là đúng? A. Vectơ cường độ điện trường và cảm ứng từ cùng phương và cùng độ lớn. B. Tại mỗi điểm của không gian, điện trường và từ trường luôn dao động ngược pha. C. Điện trường và từ trường biến thiên theo thời gian với cùng chu kì. D. Tại mỗi điểm của không gian, điện trường và từ trường luôn dao động lệch pha nhau /2 Câu 10: Chọn phát biểu đúng. Sóng điện từ: A. là sóng dọc hoặc sóng ngang. B. không truyền được trong chân không. C. có thành phần điện trường và thành phần từ trường tại một điểm dao động cùng phương. D. là điện từ trường lan truyền trong không gian. Câu 11: Đối với sự lan truyền sóng điện từ thì: A. vectơ và vectơ tại mỗi vị trí luôn cùng pha.
4 B. vectơ cường độ điện trường cùng phương với phương truyền sóng còn vectơ cảm ứng từ vuông góc với vectơ cường độ điện trường . C. vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn vuông góc với phương truyền sóng. D. vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn cùng phương với phương truyền sóng. Câu 12. Tại Hà Nội, một máy đang phát sóng điện từ. Xét một phương truyền có phương thẳng đứng hướng lên. Vào thời điểm t, tại điểm M trên phương truyền, vectơ cảm ứng từ đang có độ lớn cực đại và hướng về phía Nam. Khi đó vectơ cường độ điện trường có: A. Độ lớn cực đại và hướng về phía Tây. B. Độ lớn cực đại và hướng về phía Đông. C. Độ lớn bằng không. D. Độ lớn cực đại và hướng về phía Bắc. Câu 13: Điện từ trường xuất hiện khi nào? A. Khi có dòng điện không đổi. B. Khi từ trường biến thiên theo thời gian C. Khi điện trường không đổi. D. Khi không có từ trường. Câu 14. Sóng FM của đài Hà Nội có bước sóng λ = 10/3 (m). Tìm tần số ��? A. 90 MHz B. 100 MHz C. 80MHz D. 60MHz Câu 15. Xone FM có tần số 102,7MHz, sóng vô tuyến do đài này phát ra có bước sóng trong chân không là: A. 3,45 m B. 2,87 m C. 4,12 m D. 2,92 m Câu 16. Những sóng nào sau đây không phải là sóng điện từ ? A. Sóng phát ra từ loa phóng thanh. B. Sóng của đài phát thanh (sóng radio). C. Sóng của đài truyền hình (sóng tivi). D. Ánh sáng phát ra từ ngọn nến đang cháy. Câu 17. Sóng điện từ và sóng cơ học không có chung tính chất nào dưới đây? A. Phản xạ. B. Truyền được trong chân không. C. Mang năng lượng. D. Khúc xạ. Câu 18. Chiều truyền sóng điện từ được xác định bằng quy tắc nào? A. Quy tắc nắm tay phải. B. Quy tắc nắm tay trái. C. Quy tắc của Newton. D. Quy tắc vặn đinh ốc hoặc bàn tay trái.