Nội dung text 2. ĐỀ VIP 2 - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA MÔN NGỮ VĂN 2025 - N1.Image.Marked.pdf
1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI THAM KHẢO ĐỀ 2 – N1 (Đề thi có... trang) KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: (1) Cuộc sống của chúng ta không phải bao giờ cũng suôn sẻ, thuận buồn xuôi gió. Luôn luôn có những khó khăn, thách thức và những bài toán mới mà ta cần phải giải. Bài toán sau lại thường khó hơn bài toán trước. Giống như một người bơi trên biển, con sóng này vừa tràn qua, cơn sóng khác lại ập tới. (2) Nhưng may sao, trong ADN của mỗi con người, có một tố chất vô cùng tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng, đó là óc sáng tạo. Chính óc sáng tạo đó đã giúp cho con người, trong những tình huống nguy nan nhất, lại luôn bật ra những giải pháp để vượt qua thách thức. Chính óc sáng tạo đó đã khiến cho con người có thể biến nguy thành cơ. Chính óc sáng tạo đó đã làm cho loài người bứt phá, tạo nên thế giới như chúng ta có ngày nay. Đó là bộ máy vô hình tạo ra sự mới mẻ, sự đột phá, những thứ chưa từng có, những nhu cầu chưa ai nghĩ tới. (Trích Không có đỉnh quá cao, Phan Văn Trường và nhiều tác giả, NXB Trẻ, 2022, tr. 201) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định câu văn nêu luận điểm của đoạn (1) Câu 2. Chỉ ra một tố chất vô cùng tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng cho con người được nhắc đến trong văn bản. Câu 3. Trình bày cách hiểu của anh/chị về nội dung câu văn sau: Chính óc sáng tạo đó đã giúp cho con người, trong những tình huống nguy nan nhất, lại luôn bật ra những giải pháp để vượt qua thách thức. Câu 4. Nêu hiệu quả biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong đoạn văn sau: Chính óc sáng tạo đó đã khiến cho con người có thể biến nguy thành cơ. Chính óc sáng tạo đó đã làm cho loài người bứt phá, tạo nên thế giới như chúng ta có ngày nay. Câu 5. Từ nội dung đoạn trích, anh/chị hãy rút ra bài học sâu sắc cho bản thân về lẽ sống và lí giải. II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về điều cần làm để phát huy năng lực sáng tạo của bản thân. Câu 2. (4,0 điểm) Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá đặc sắc nghệ thuật của văn bản sau: ÁO TRẮNG Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong, Hôm xưa em đến, mắt như lòng. Nở bừng ánh sáng. Em đi đến, Gót ngọc dồn hương, bước toả hồng. Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;
2 Em duyên đôi má nắng hoe tròn. Em lùa gió biếc vào trong tóc Thổi lại phòng anh cả núi non. Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời; Hồn em anh thở ở trong hơi. Nắng thơ dệt sáng trên tà áo, Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài. Đôi lứa thần tiên suốt một ngày. Em ban hạnh phúc chứa đầy tay. Dịu dàng áo trắng trong như suối Toả phất đôi hồn cánh mộng bay. (Huy Cận, Thi nhân Việt Nam (Hoài Thanh – Hoài Chân), NXB Văn học, Hà Nội, 1988, tr. 137 – 138) Chú thích: Huy Cận (1919-2005) là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào thơ mới. “Áo trắng” là một trong những bài thơ hay nhất viết về tình yêu của Huy Cận nói riêng và của phong trào thơ Mới nói chung, in trong tập Lửa thiêng, 1940. Bài thơ là tâm trạng ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tinh khôi, trong sáng của người yêu, là niềm hạnh phúc, vui sướng ngất ngây của cậu học trò khi được sống trong tình yêu thơ mộng. --------------Hết----------------
3 HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Câu văn “Cuộc sống của chúng ta không phải bao giờ cũng suôn sẻ, thuận buồm xuôi gió.” mang ý khái quát của đoạn văn (1), mặt khác nó được đặt đầu đoạn vì đoạn văn triển khai theo phương pháp diễn dịch. Bởi vậy, đây là câu văn nêu luận điểm. 0,5 2 Một tố chất vô cùng tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng cho con người là: óc sáng tạo. 0,5 3 Nội dung câu văn: - Năng lực sáng tạo giúp con người tìm ra được phương hướng, cách thức để giải quyết những khó khăn, nguy hiểm phải đối mặt trong cuộc sống. - Câu văn đề cao tầm quan trọng của năng lực sáng tạo đối với con người. 1,0 4 - Biện pháp tu từ lặp cấu trúc: Chính óc sáng tạo đó đã... - Hiệu quả: + Nhấn mạnh vai trò quan trọng của óc sáng tạo là yếu tố then chốt có thể biến nguy thành cơ, đưa con người đưa con người từ khó khăn đến thành công. + Giúp khơi gợi niềm tin và truyền tải thông điệp tích cực vào khả năng sáng tạo vô tận của con người. + Tạo sự liên kết, tạo nhịp điệu và sức cuốn hút cho đoạn văn. 1,0 5 Từ nội dung của văn bản học sinh rút ra được thông điệp ý nghĩa đối với bản thân. Học sinh lí giải được lí do lựa chọn thông điệp đó, đảm bảo hợp lí, thuyết phục. Chẳng hạn: - Nội dung văn bản: Cuộc sống đầy rẫy khó khăn, thách thức, nhưng nhờ có óc sáng tạo con người có thể vượt qua nghịch cảnh, biến nguy thành cơ hội và tạo ra những đột phá, làm thay đổi thế giới. - Bài học: Hãy luôn sáng tạo bởi đây là yếu tố cần thiết giúp con người có thể đề xuất những giải pháp hay, cách làm mới, những ý tưởng đột phá góp phần đem đến những sắc màu riêng cho cuộc sống và công việc. 1,0 II LÀM VĂN 6,0 1 Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về điều cần làm để phát huy năng lực sáng tạo của bản thân. 2,0
4 a. Xác định được yêu cầu hình thức, dung lượng của đoạn văn Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song hành. 0,25 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Điều cần làm để phát huy năng lực sáng tạo của bản thân. 0,25 c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng trên cơ sở đảm bảo những nội dung sau: - Năng lực sáng tạo là khả năng của con người trong việc tạo ra ý tưởng, sản phẩm hoặc cách làm, cách giải quyết vấn đề mới mẻ, độc đáo và có giá trị. - Tiếp cận kiến thức mới từ nhiều nguồn, nhiều lĩnh vực để mở rộng tư duy. - Tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá môi trường mới, công việc mới để kích thích khả năng tưởng tượng. - Lắng nghe và học hỏi từ những người có tư duy mới mẻ. - Thường xuyên thử nghiệm những ý tưởng mới, táo bạo, không ngại thất bại. 1,0 d. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. 0,25 e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. 0,25 Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá đặc sắc nghệ thuật của văn bản sau: ÁO TRẮNG Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong, Hôm xưa em đến, mắt như lòng. .... .... Dịu dàng áo trắng trong như suối Toả phất đôi hồn cảnh mộng bay. (Thi nhân Việt Nam, Huy Cận) 4,0 a. Đảm bảo được yêu cầu về hình thức, dung lượng của bài văn nghị luận Đảm bảo được yêu cầu về hình thức bài văn và dung lượng (khoảng 600 chữ) của bài văn. 0,25 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Phân tích, đánh giá đặc sắc nghệ thuật của văn bản Áo trắng của nhà thơ Huy Cận. 0,5 2 c. Viết được bài văn nghị luận bảo đảm các yêu cầu Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn, lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: * Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận. 2,5