Tiêu đề CHUYÊN ĐỀ 1. CÂN BẰNG TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI.doc ✅

Trang 1 Chuyên đề 1. CÂN BẰNG TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI A. LÍ THUYẾT CƠ BẢN VÀ NÂNG CAO I. CHÁT ĐIỆN LI, SỰ ĐIỆN LI Khi hoà tan các chất có liên kết ion hoặc liên kết cộng hoá trị vào trong dung môi phân cực (nước, rượu) thì do sự tương tác với các phân tử lưỡng cực của dung môi mà các phân tử chất tan sẽ phân li hoàn toàn hoặc một phần thành các ion mang điện trái dấu tồn tại dưới dạng ion son vat hoá. Các chất có khả năng phân li thành ion được gọi là các chất điện li. Quá trình phân li các ion của phân tử chất tan gọi là quá trình điện li. Ví dụ: Hoà tan chất điện li MX vào nước: nn22 x2 yMX(xy)HOMHOXHO(1) Thông thường không biết chính xác x, y nên 1 có thể được viết như sau: nnMXMX nnM,X: là các ion hiđrat hoá. Mức độ phân li thành con của các chất điện li phụ thuộc vào bản chất của các chất, dung môi, nhiệt độ, ... Ví dụ: Trong 2HO thì 3CHCOOH là chất điện li trung bình nhưng trong dung dịch HCl thì nó là chất điện li rất yếu. II. BIỆU DIỆN TRẠNG THÁI CÁC CHÁT ĐIỆN LI TRONG DUNG DỊCH Trong dung dịch nước, các chất điện li mạnh phân li hoàn toàn thành ion (biểu diễn:  ); các chất điện li yếu phân li một phần biểu diễn:   ). Các chất điện li mạnh: các axit mạnh, các bazơ mạnh và hầu hết các muối. Trạng thái ban đầu: chỉ trạng thái các chất trước khi xảy ra phản ứng hóa học, hoặc trước khi có cân bằng. Trạng thái cân bằng chỉ trạng thái tồn tại của các chất khi hệ dã thiết lập cân bằng. Ví dụ: Mô tà trạng thái ban đầu và trạng thái cân bằng trong dung dịch nước của 3CHCOOH và NaOH cùng nồng độ. Giải Trạng thái ban đầu: 32Na, OH, CHCOOH, HO . Phản ứng hóa học: 332CHCOOH NaOH CHCOONa HO Trạng thái cân bằng: 323CHCOO HO CHCOOH OH 2HO H OH  III. ĐỘ ĐIỆN LI VÀ HÀNG SỐ ĐIỆN LI Độ diện li (  ) là tỉ số giữa số mol của chất đã phân li thành ion với tổng số mol 0n của chất tan trong dung dịch. 000 nVC (01) nnC

Trang 3 Ví dụ 2: Một dung dịch có chứa 3CHCOOH 0,002M và 25CHCOOH xM . Hãy xác định giá trị x để trong dung dịch này có độ điện li của axit axetic là 0,08 . Cho biết 523a255KCHCOOH1,8.10;KCHCOOH1,3.10 Giải Nồng độ 3CHCOOH bị phân li thành ion: 40,002.0,081,6.10   33 3444 2525 4 CHCOOHCHCOOH C0,002 1.101.6.101,0.101,6.10x CHCOOHCHCOOH Cx (1)x1,6.10 (1) [] ( []x 2) x             44 55 a3 34 1,6.10x1,6.10 (1)KCHCOOH1,8.10x4,7.10 2.101.6.10       45 a25 ax1,610 (2)KCH(4COOH1,3.10 (1))     Thể x từ (3) vào (4) 50,0591x79,52,10M III. DỰ ĐOÁN ĐỊNH TÍNH CHIỀU HƯỚNG PHẢN ỨNG GIỮA CÁC CHÁT ĐIỆN LI 1. Nguyên tắc chung Bản chất phản ứng giữa các chất điện li là phản ứng các ion. Về nguyên tắc, khi tham gia phản ứng các ion kết hợp với nhau để tạo thành các sản phẩm kết hợp mới tương ứng với giá trị xác định của hằng số cân bằng K của phản ứng: Nếu K rất lớn thì phản ứng coi như xảy ra hoàn toàn. Nếu K vô cùng bé thì coi như phản ứng không xảy ra. 2. Các trường hợp không có phản ứng xảy ra. Khi các sản phẩm tạo thành là các chất điện li mạnh thì phản ứng không xảy ra vì các sản phẩm kết hợp sẽ phân li hoàn toàn trở lại thành các ion ban đầu. Ví dụ: 23NaClKNONaNOKCl (không xảy ra vị 3NaNOvaø KCl sẽ phân li hoàn toàn thành các ion ban đầu: 3Na,K,NO Clvaø ). Các trường hợp có phản ứng xảy ra a) Phản ứng tạo thành sản phẩm ít phân li - Phản ứng tạo nước ít phân li: 2 2 2 232 2 CaO2HCaHO SO2OHSOHO HOHHO       - Phản ứng tạo thành +) Axit ít phân li: