Tiêu đề 4204.SKKN - ỨNG DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC SỐ VÀ CÁC BIỆN PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC VÀO MÔN KHTN 9 NHẰM TẠO TẠO HỨNG THÚ VÀ SAY MÊ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH.pdf ✅

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO............ TRƯỜNG THCS................ Đề tài sáng kiến kinh nghiệm: ỨNG DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC VÀ CÔNG CỤ DẠY HỌC SỐ VÀO MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN LỚP 9 NHẰM TẠO HỨNG THÚ VÀ SAY MÊ CHO HỌC SINH Người thực hiện: _________ Môn tham gia: Khoa học tự nhiên lớp 9 Năm học: 2024 - 2025
1 MỤC LỤC MỤC LỤC............................................................................................................. 1 I. MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 2 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................ 2 2. Mục đích nghiên cứu...................................................................................... 3 3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu .................................................................. 4 4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4 4.1. Phương pháp xây dựng cơ sở lý thuyết.................................................... 4 4.2. Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin..................... 5 4.3. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu ....................................................... 5 II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN................................................................................ 6 1. Cơ sở lí luận của sáng kiến ............................................................................ 6 1.1. Cơ sở lí luận về các phương pháp dạy học tích cực................................ 6 1.2. Cơ sở lí luận về ứng dụng các công cụ dạy học số trong giáo dục......... 8 2. Thực trạng vấn đề ........................................................................................ 10 3. Giải quyết vấn đề ......................................................................................... 14 3.1. Cách chọn và áp dụng các biện pháp dạy học tích cực ........................ 15 a. Quy trình tổ chức dạy học......................................................................... 15 b. Cách chọn các phương pháp dạy học tích cực phù hợp........................... 16 c. Ví dụ minh họa .......................................................................................... 18 3.2. Cách ứng dụng các công cụ số vào dạy học.......................................... 27 a. Ứng dụng PhET Interactive Simulations trong minh họa hiện tượng...... 27 b. Ứng dụng BingAI trong tạo hình ảnh chất lượng, sinh động................... 37 c. Sử dụng Canva trong thiết kế các học liệu ............................................... 44 4. Hiệu quả của Sáng kiến................................................................................ 52 III. KẾT LUẬN, KHẢ NĂNG ÁP DỤNG VÀ KIẾN NGHỊ ............................ 56 1. Kết luận ........................................................................................................ 56 2. Khả năng áp dụng ........................................................................................ 56 3. Kiến nghị...................................................................................................... 57 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 59 PHỤ LỤC............................................................................................................ 60
2 I. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc đổi mới phương pháp giảng dạy trở nên ngày càng cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu về chất lượng và hiệu quả giáo dục. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông đã mở ra nhiều cơ hội mới cho giáo dục, đặc biệt là trong việc ứng dụng các thiết bị dạy học số. Các thiết bị này không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình giảng dạy mà còn góp phần nâng cao khả năng tiếp cận và hứng thú học tập của học sinh. Đối với môn Khoa học Tự nhiên, vốn chứa đựng nhiều khái niệm phức tạp và trừu tượng, việc áp dụng những phương pháp dạy học tích cực và công nghệ số vào giảng dạy có thể mang lại hiệu quả cao trong việc giúp học sinh hiểu bài sâu hơn và phát triển tư duy khoa học. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn trong việc nâng cao chất lượng bài giảng môn Khoa học Tự nhiên lớp 9, đồng thời để đáp ứng xu hướng ứng dụng công nghệ số vào giảng dạy. Trước đây, việc truyền đạt các kiến thức khoa học chủ yếu dựa trên các phương pháp truyền thống như giảng giải trực tiếp hoặc sử dụng sách giáo khoa. Tuy nhiên, những phương pháp này có thể không đủ hấp dẫn đối với học sinh hiện nay, khi mà các em đã quen thuộc với việc sử dụng các thiết bị số trong cuộc sống hàng ngày. Chính vì vậy, việc áp dụng những phương pháp dạy học tích cực cùng với việc tích hợp các công cụ và thiết bị số vào bài giảng không chỉ giúp làm phong phú thêm nội dung giảng dạy mà còn thúc đẩy sự hứng thú và tham gia tích cực của học sinh. Bên cạnh đó, việc ứng dụng dạy học tích cực và các thiết bị dạy học số còn giúp giáo viên tiết kiệm thời gian trong việc chuẩn bị bài giảng và cung cấp cho học sinh những tài liệu học tập phong phú, đa dạng, tạo không khí học tập sôi động, giúp học sinh tiếp thu kiến thức tốt hơn. Những công cụ này hỗ trợ việc minh họa các khái niệm khoa học một cách trực quan và sinh động, giúp học sinh dễ dàng nắm bắt kiến thức và phát triển khả năng tư duy logic. Đồng thời, việc sử dụng những công cụ, phương pháp này trong giảng dạy cũng tạo cơ hội cho học sinh phát triển các kỹ năng thiết yếu trong thời đại hiện nay.
3 Việc nghiên cứu và áp dụng những phương pháp dạy học tích cực cùng các thiết bị dạy học số vào giảng dạy không chỉ là một nhu cầu mà còn là một nhiệm vụ cấp thiết. Tuy nhiên, hiện tại chưa có nhiều tài liệu nghiên cứu sâu về vấn đề này, đồng nghiệp và nhà trường cũng chưa có kinh nghiệm để triển khai một cách hiệu quả. Chính vì vậy, tôi nhận thấy việc lựa chọn và thực hiện đề tài "Ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực và công cụ dạy học số vào môn Khoa học tự nhiên lớp 9 nhằm tạo hứng thú và say mê học tập cho học sinh" là cần thiết và kịp thời. Đề tài này không chỉ giúp giải quyết những mâu thuẫn, vấn đề đang tồn tại trong thực tiễn giáo dục mà còn góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Việc thực hiện đề tài này sẽ cung cấp những giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế trong việc giảng dạy môn Khoa học Tự nhiên, đồng thời tạo ra một bước tiến mới trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, phù hợp với xu hướng công nghệ hóa, hiện đại hóa trong giáo dục. Đây cũng là cách để bản thân tôi và các đồng nghiệp trang bị thêm kiến thức, kỹ năng cần thiết để không ngừng cải thiện phương pháp giảng dạy, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của nhà trường và ngành giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài là nhằm đổi mới nội dung giảng dạy, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục trong môn Khoa học Tự nhiên lớp 9, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả giảng dạy, giáo dục học sinh trong nhà trường. Cụ thể, đề tài tập trung vào việc ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực cùng các thiết bị dạy học số để cải thiện nội dung bài giảng, phương pháp giảng làm cho các khái niệm khoa học trở nên trực quan và dễ hiểu hơn đối với học sinh. Đồng thời, nghiên cứu này còn hướng tới việc đổi mới phương pháp giảng dạy để tăng cường sự tương tác, hứng thú học tập và khả năng tự học của học sinh. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một môi trường học tập hiện đại, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, chuẩn bị cho các em những kỹ năng cần thiết để thành công trong học tập và cuộc sống.