Tiêu đề BÀI 21. ALKANE (HS).docx ✅

1 BÀI 21. ALKANE I. KHÁI NIỆM HYDROCARBON – Hydrocarbon là những hợp chất hữu cơ được tạo thành từ hai nguyên tố (1) ………… và (2) …………. – Công thức chung của các hydrocarbon là (3) …………; trong đó x và y lần lượt là (4) ………… C và H trong phân tử. Ví dụ: CH 4 , C 2 H 4 , C 4 H 6 ,... – Ở điều kiện thường, một số hydrocarbon là (5) …………, còn lại là (6) ………… hoặc rắn. Các hydrocarbon đều (7) ………… hơn nước và hầu như không tan trong nước. a) Methane (có trong bùn ao) b) (8) ………… (có trong bình gas) c) Ethylene (có trong khí sinh ra từ một số loại quả chín) Hình. Một số hydrocarbon thông dụng II. ALKANE 1. Khái niệm – Alkane là hydrocarbon mạch (1) …………, chỉ chứa (2) ………… (C–C, C–H) trong phân tử. – Thành phần phân tử của các alkane hơn kém nhau một hay nhiều (3) …………. – Alkane có công thức chung là (4) ………… (n ≥ 1, n là số nguyên, dương).
2 Bảng. Tên gọi và công thức của một số alkane (C1 đến C4) Tên gọi Công thức phân tử Công thức cấu tạo Công thức cấu tạo thu gọn Methane CH 4 CH 4 (5) ……… … C 2 H 6 (6) ………… Propane (7) ………… CH 3 –CH 2 –CH 3 (8) ……… … C 4 H 10 (9) ………… 2. Phản ứng cháy – Phản ứng cháy của alkane trong (10) …………tạo sản phẩm chủ yếu là (11) …………và nước. Hình. Phản ứng cháy của methane
3 CH 4 + 2O 2 o t  CO 2 + 2H 2 O C 3 H 8 + 5O 2 o t  3CO 2 + 4H 2 O C 4 H 10 + 13 2 O 2 o t  4CO 2 + 5H 2 O Nhận thấy: 22COHOn n – Phản ứng này toả nhiệt (12)………… nên alkane được dùng làm (13) …………dưới nhiều hình thức khác nhau như khí hoá lỏng, (14) ………… và nhiên liệu rắn. III. ỨNG DỤNG LÀM NHIÊN LIỆU Bảng. Ứng dụng làm nhiên liệu của alkane Nhiên liệu khí hóa lỏng Nhiên liệu lỏng Nhiên liệu rắn Khí propane và butane dễ hoá lỏng, được dùng làm nhiên liệu cho (15) ………… Các alkane ở trạng thái lỏng có thể dùng làm nhiên liệu dưới dạng xăng, dầu hoả, dầu diesel và nhiên liệu phản lực (jet fuel). Các alkane ở trạng thái rắn có thể dùng làm nhiên liệu dưới dạng nến paraffin. – (16) ………… là thành phần chính của khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, biogas,... được dùng để đun nấu, làm nhiên liệu cho các nhà máy luyện kim, gốm sứ, nhà máy điện.... – Propane, butane là thành phần chính của khí hoá lỏng (LPG – Liquid Petroleum Gas) được dùng để đun nấu, làm nhiên liệu cho một số động cơ, chạy máy phát điện,... – Xăng, dầu hoả, dầu diesel với thành phần chính là các alkane ở thể lỏng được sử dụng làm nhiên liệu cho (17) …………và nhiều loại động cơ khác. Hình. Một số ứng dụng của alkane
4 BÀI TẬP Phần 1. Tự luận Câu 1.  a) Quan sát hình và dự đoán vai trò của chất lỏng có trong bật lửa gas. Chất lỏng trong bật lửa gas là hydrocarbon thuộc loại alkane. Vậy alkane là gì? b) Xăng và dầu hỏa là những hỗn hợp của hydrocarbon ở dạng lỏng. Dự đoán hiện tượng xảy ra khi cho xăng và dầu hỏa vào nước. Câu 2.  a) Chỉ ra các alkane trong những hydrocarbon sau: (1) CH 3 –CH 2 –CH 3 (2) CH 2 =CH 2 (3) CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 3 (4) b) Hydrocarbon A là alkane có khối lượng phân tử là 44amu. Xác định công thức phân tử và viết công thức cấu tạo của A. Câu 3. Quan sát hình và thực hiện các yêu cầu sau: a) Nhận xét đặc điểm chung về thành phần nguyên tố của ba chất trên. b) So sánh đặc điểm cấu tạo (loại liên kết cộng hóa trị) giữa các nguyên tử trong phân tử của ba chất trên. a) Methane b) Propane c) Ethylene