Tiêu đề Đề ôn thi vào 10 Ngữ văn 10 - Có lời giải - Đề số 1.docx ✅

4 ĐỀ SỐ 1: I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: MÂY TRẮNG CÒN BAY Máy bay cất cánh trong mưa. Tiếng càng bánh xe gấp lại có vẻ mạnh hơn bình thường dội độ rung vào thân máy bay. Tôi tiếc là đã không nghe lời vợ. Đáng lý nên trả vé, đừng theo chuyến này. Ngày xấu, giờ xấu, thời tiết xấu. Máy bay hẫng một cái như hụt bước. Tay vận complet ngồi bên cạnh tôi mặt nhợt đi, mắt nhắm nghiền, cặp môi run run. Tôi bấu chặt các ngón tay vào thành ghế. Con người tôi bé tí hin treo trên vực sâu đang càng lúc càng sâu thẳm. - Mây ngay ngoài, các bác kìa! - Bà cụ ngồi ở ghế trong cùng, kề cửa sổ, thốt kêu lên. Chiếc TU đã lấy được độ cao cần thiết, bắt đầu bay bằng. Hàng chữ điện “Cài thắt lưng an toàn” đã được tắt đi. Nhưng ngoài cửa sổ vẫn cuồn cuộn mây. - Mây cận quá, bác nhỉ, với tay ra là với được - Bà cụ nói - Y thể cây lá ngoài vườn. Tay vận complet nhấc mi mắt lên. Môi y mím chặt, vẻ căng thẳng đổi thành quàu quạu. - Vậy mà sao nhiều người họ kháo là tàu bay trỗi cao được hơn mây bác nhỉ? Tay nọ làm thinh. - Chả biết đâu trời đâu đất thế này biết lối nào mà về bến, thưa các bác? Không được trả lời, bà cụ chẳng dám hỏi han gì thêm. Bà ngồi im, ôm chặt trong lòng một chiếc làn mây. Hình vóc bé nhỏ, teo tóp của bà như chìm lấp vào thân ghế. Khi cô tiếp viên đẩy xe đưa bữa điểm tâm đến, bà không muốn nhận khay đồ ăn. Bà bảo cơm nước lạ kiểu chẳng đũa bát gì chẳng quen, mấy lại đã ăn no bụng hồi sớm, mấy lại cũng thực tình là già chẳng có lắm tiền. Cô gái ân cần giải thích để bà cụ yên tâm rằng giá của suất ăn này đã được tính gộp trong tiền vé. - Thảo nào hai lượt tàu bay những triệu bạc - Bà cụ nói - Vậy mà lúc biếu già tấm vé các chú không quân cùng đơn vị với con trai già ngày nọ bảo là tốn có trăm ngàn. Các chú ấy cho già thì có, chứ còn tính ở quê đừng nói triệu với trăm ngàn, ngàn với trăm cũng khó. Bà cụ hạ chiếc bàn gấp xuống song không bày bữa ăn lên đấy. Tất cả các thứ hộp thứ gói trên khay bà dồn hết vào chiếc làn mây. Bà chẳng ăn chút gì. Lúc người ta mang đồ uống đến, bà cũng chỉ xin một cốc nước lọc. Bà hỏi cô tiếp viên: - Đã sắp đến sông Bến Hải chưa con? - Dạ thưa - Cô gái nhìn đồng hồ đeo tay - Còn chừng dăm phút nữa ạ. Nhưng thưa cụ vì chúng ta bay trên biển nên không ngang qua sông mà sẽ chỉ ngang qua vùng trời vĩ tuyến 17. - Lát qua đấy con bật dùm già cái cửa tròn này con nhé, cho thoáng. - Ấy chết, mở thế nào được ạ. Cô gái bật cười. Ngoài cửa sổ nắng loé lên, cánh máy bay lấp lánh, nhưng chỉ trong chốc lát. Trên rất cao này, trời vẫn còn mây. Người tôi nôn nao như ngồi trên đu quay. Chưa chuyến nào thấy mệt như chuyến này. Có lẽ vì cơn bão đang hoành hành ở miền Trung nên không trung đầy rẫy ổ gà. Máy bay chòng chành, dồi lắc, bên thân và dưới sàn khe khẽ phát ra những tiếng răng rắc như sắp rạn. Tay vận complet xoè diêm châm thuốc. Là dân nghiện nhưng lúc này tôi thấy gai với khói. Lẽ ra y nên xuống phía dưới mà thả khí chứ chẳng nên phớt lờ hàng chữ “không hút thuốc” sáng
4 nay trước mũi y như vậy, tôi sẽ uể oải thầm nghĩ, đậy tờ báo lên mặt và nhắm mắt lại. Giấc ngủ thiu thiu chầm chậm trườn tới. - Làm cái gì vậy? Hả! Cái bà già này! Tôi giật bắn mình. Tôi bị giằng khỏi giấc ngủ không phải vì tiếng quát, tay ngồi cạnh tôi không quát to tiếng, chỉ nạt, nạt khẽ thôi, đủ nghe. Nhưng âm hưởng của nỗi hoảng hốt và sự cục cằn trong giọng y như tát vào mặt người ta. Thận trọng, tôi liếc nhìn. Khói thuốc và cặp vai to đùng của y che khuất cả bà cụ già, cả ô cửa sổ. - Này, cô kia, cô nhân viên! - Y sang trọng đứng dậy mắng - Tới mà nhìn! Đây là hàng không hay là cái xô bếp? Là phi cơ hay là cái miếu thờ thế này, hả? - Van bác... - Bà cụ sợ sệt - Bác ơi, van bác... Chẳng là, bác ạ, bữa nay giỗ thằng cả nhà tôi. Non ba chục năm rồi, bác ơi, tôi mới lên được đến miền cháu khuất. Tay nọ gần như bước xéo lên đùi tôi, xấn ra lối đi. Bộ mặt hồng hào bừng bừng giận dữ và khinh miệt. Bà cụ ngồi, lặng phắt, lưng còng xuống, hai bàn tay chắp lại, gầy guộc. Trên chiếc bàn gấp bày đĩa hoa cúng, nải chuối xanh, mấy cái phẩm oản và ba cây nhang cắm trong chiếc cốc thuỷ tinh đựng gạo. Một bức ảnh ép trong tấm kính cỡ bàn tay để dựng vào thành cốc. Cô tiếp viên vội đi tới. Cô đứng sững bên cạnh tôi. Không hề kêu lên, không thốt một lời, cô lặng nhìn. Máy bay vươn mình nâng độ cao vượt qua trần mây. Sàn khoang dốc lên. Cái bàn thờ nhỏ bé bỏng của bà cụ già hơi nghiêng đi. Tôi xoài người sang giữ lấy cái khung ảnh. Tấm ảnh được cắt ra từ một tờ báo, đã cũ xưa, nhưng người phi công trong ảnh còn rất trẻ. Khói nhang nhả nhè nhẹ, bốc lên dìu dịu, mờ mỏng trong bầu không khí lành lạnh của khoang máy bay. Những cây nhang trên trời thẳm toả hương thơm ngát. Ngoài cửa sổ đại dương khí quyển ngời sáng. (Bảo Ninh, Trích Những truyện ngắn, NXB Trẻ, 2021) Câu 1. (1,0 điểm) Xác định ngôi kể và nêu tác dụng của ngôi kể đó trong truyện. Câu 2. (0,5 điểm) Câu nói: “Van bác… Bác ơi, van bác… Chẳng là, bác ạ, bữa nay giỗ thằng cả nhà tôi. Non ba chục năm rồi, bác ơi, tôi mới lên được đến miền cháu khuất.” thể hiện tâm trạng gì của bà cụ? Câu 3. (0,5 điểm) Nhân vật cô tiếp viên bộc lộ thái độ và tình cảm gì khi chứng kiến bà cụ cúng con trai ngay trên máy bay? Câu 4. (1,0 điểm) Hình ảnh trong câu văn: “Tấm ảnh được cắt ra từ một tờ báo, đã cũ xưa, nhưng người phi công trong ảnh còn rất trẻ” gợi cho em suy nghĩ gì? Câu 5. (1,0 điểm) Qua câu chuyện trên, tác giả gửi đến chúng ta những thông điệp gì? Thông điệp nào có ý nghĩa nhất với em? Vì sao? II. VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của sự hi sinh thầm lặng trong cuộc sống hiện nay. Câu 2. (4,0 điểm) Viết bài văn khoảng 600 chữ phân tích truyện “Mây trắng còn bay” của tác giả Bảo Ninh 1 được dẫn ở phần Đọc hiểu. ………………. Hết ……………… 1 Nhà văn Bảo Ninh sinh năm 1952 tại Nghệ An. Chiến tranh và hậu chiến là đề tài bao trùm trong sáng tác của ông. Nhà văn khai thác đề tài này từ hoài niệm, suy ngẫm của người trong cuộc khi bước ra khỏi cuộc chiến, từ đó cho thấy những khó khăn, phức tạp của đời sống cùng những tổn thất, mất mát nặng nề mà chiến tranh để lại. Mây trắng còn bay của Bảo Ninh là truyện ngắn viết sau năm 1975. Tác phẩm ra đời trong thời kì đất nước hoà bình và bước vào giai đoạn đổi mới toàn diện.

4 * Giới thiệu vấn đề cần bàn luận và nêu được ý kiến của người viết về vấn đề cần bàn luận: - Vấn đề bàn luận: vấn đề sự hinh sinh thầm lặng trong cuộc sống hiện nay. - Ý kiến của người viết: có vai trò quan trọng/ ý nghĩa lớn lao. *Trình bày ý kiến của em về ý nghĩa của sự hi sinh thầm lặng trong cuộc sống hiện nay. - Giải thích: “sự hi sinh thầm lặng” là hành động tốt đẹp, sẵn sàng cho đi những yêu thương chân thành, giúp đỡ người khác từ những việc làm nhỏ nhất mà không phô trương, không hoa mỹ, không mong đợi sự công nhận hay đền đáp. Những con người hi sinh thầm lặng thường không được nhiều người biết đến, nhưng chính họ lại là những viên gạch quan trọng xây dựng nên một xã hội tốt đẹp và bền vững. - Ý nghĩa của sự hi sinh thầm lặng: + Sự hi sinh có ý nghĩa và vai trò quan trọng đối với cuộc sống. + Người có đức hi sinh sẽ khiến xã hội nhiều tình yêu thương hơn. + Mỗi chúng ta ai ai cũng sẽ gặp phải những khó khăn, thử thách nhất định trong cuộc sống của mình. Khi đó cần lắm sự quan tâm, hỗ trợ từ người khác để chúng ta có thể vượt qua những chông gai. Sự hi sinh thầm lặng của những người xung quanh sẽ âm thầm giúp ta có thêm niềm tin và động lực trong cuộc sống. + Nếu xã hội không có sự hi sinh con người sẽ trở nên ích kỉ, vô cảm.. + Sống với đức hi sinh chúng ta sẽ được người khác yêu mến, kính trọng và học tập theo, lan tỏa được nhiều thông điệp tích cực ra cộng đồng. - Dẫn chứng: + Quan sát hàng ngày. + Tấm gương - Bài học nhận thức và hành động: + Hãy biết sống vì người khác, rèn luyện đức hi sinh để làm cho xã hội trở nên tốt đẹp hơn. + Đừng quên ơn những người đã hi sinh vì chúng ta + Hãy phát huy đức tính cao đẹp này để đóng góp vào sự phát triển của dân tộc và xã hội. 0.25 0.25 0.75 0.25 0.25 Câu 2. Phân tích truyện “Mây trắng còn bay” của tác giả Bảo Ninh. 4.0 a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận văn học (Phân tích một tác phẩm văn học – tác phẩm truyện) b. Xác định đúng vấn đề: nội dung và những nét đặc sắc về nghệ thuật của truyện “Mây trắng còn bay”. c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết: - Xác định được các ý chính của bài viết. - Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận: I. Mở bài: Giới thiệu tên tác phẩm, tên tác giả, nêu ý kiến khái quát về tác phẩm. II. Thân bài: 1. Tóm tắt văn bản (nếu cần) 2. Luận điểm 1: Phân tích chủ đề và nội dung chủ đề - Truyện “Mây trắng còn bay” viết về chủ đề nỗi đau đớn, mất mát của những 0.5 1.5